1. Giãn tĩnh mạch chân là bệnh gì?

Giãn tĩnh mạch chân là thuật ngữ dùng để chỉ hiện tượng tĩnh mạch ngoại biên bị giãn ra, nổi rõ trên bề mặt da. Hệ thống tĩnh mạch ngoại biên bình thường sẽ bơm máu theo một chiều từ tĩnh mạch nông qua tĩnh mạch xuyên đến tĩnh mạch sâu rồi về tim. Máu lưu thông được là do sự co cơ và hệ thống van tĩnh mạch. Tuy nhiên, vì lý do nào đó, các van này bị tổn thương bởi một áp lực lớn khiến cho máu đi theo chiều ngược lại so với tuần hoàn của nó. Áp lực tác động đến thành tĩnh mạch gây ra bệnh giãn tĩnh mạch chân hay còn gọi là suy giãn tĩnh mạch.

Hiện tượng tĩnh mạch giãn ra, nổi lên bề mặt da

2. Những đối tượng nào dễ mắc bệnh?

Theo thống kê tại các bệnh viện lớn trên thế giới, tỷ lệ mắc bệnh Giãn tĩnh mạch chân xuất hiện ở nữ giới chiếm đến 70% trong tổng số người mắc bệnh. Các đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh bao gồm:

Người đứng lâu, ngồi nhiều, ít vận động

Một số nghề như giáo viên, nhân viên văn phòng, thợ dệt, bác sĩ thẩm mỹ, cảnh sát giao thông,… do tính chất công việc nên buộc nhiều người phải ngồi hoặc đứng lâu. Khi đó máu sẽ dồn xuống chân và ứ đọng lại, tạo ra một áp lực gây cản trở quá trình máu trở về tim, dẫn đến bệnh.

Phụ nữ mang thai

Một trong những lý do giải thích cho tỷ lệ nữ giới mắc bệnh cao là do lúc mang thai, cổ tử cung mở rộng, các hormon tăng tiết và thay đổi một cách đột ngột. Hàm lượng tiết tố nữ tăng cao và khi thai to gây chèn ép tĩnh mạch cản trở máu về tim là nguyên nhân gây ra giãn tĩnh mạch chân. Tuy nhiên, vào lúc mang thai thì các mẹ bầu không có biểu hiện gì hoặc những triệu chứng sẽ biến mất sau khi sinh. Nhưng khoảng 3 - 5 năm sau, phụ nữ bắt đầu xuất hiện các triệu chứng khởi phát của bệnh giãn tĩnh mạch.

Phụ nữ đi giày cao gót thường xuyên

Cứ khoảng 2 - 3 bệnh nhân mắc bệnh thì mới có 1 bệnh nhân nam, điều đó còn do thói quen lựa chọn thời trang của nữ giới. Việc thường xuyên mang giày cao gót, mặc quần áo bó sát sẽ tăng áp lực đến hệ tĩnh mạch ngoại biên, gây tăng áp lực lên chân, dẫn đến tình trạng suy giãn tĩnh mạch chi dưới ở phụ nữ.

Phụ nữ đi giày cao gót thường xuyên dễ bị suy giãn tĩnh mạch chân

Người bị bệnh béo phì

Thông thường người bị béo phì rất dễ bị bệnh giãn tĩnh mạch chân. Nguyên nhân là do những người béo phì hầu như đều có chế độ ăn uống thiếu lành mạnh, ít chất xơ, lại có xu hướng ít vận động. Bên cạnh đó, cơ thể nặng nề dẫn đến áp lực lớn dồn đến chân và gây ra bệnh suy giãn tĩnh mạch.

Ngoài ra, các đối tượng như người cao tuổi, người từng trải qua phẫu thuật chấn thương chỉnh hình, mổ niệu, người nằm bất động do tai biến, bó bột, hoặc người thường xuyên làm việc trong môi trường nhiệt độ cao,… cũng có nguy cơ cao mắc bệnh.

3. Người bị giãn tĩnh mạch chân sẽ có biểu hiện như thế nào?

Bệnh giãn tĩnh mạch chi dưới ở giai đoạn đều thường có các triệu chứng mờ nhạt, mơ hồ, rất khó để phát hiện sớm. Tuy nhiên, cần phải nắm bắt rõ các dấu hiệu của bệnh để kịp thời có hướng xử lý, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra. Sau đây là một số triệu chứng của bệnh suy giãn tĩnh mạch:

• Người bị mắc bệnh giãn tĩnh mạch chân thì người thân có cùng huyết thống có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 1,5 - 2 lần so với người bình thường.

• Sau khi ngồi hoặc đứng lâu, bạn sẽ có cảm giác tê, cứng, nặng nề 2 chân, có thể mỏi, đau nhức hoặc ngứa.

• Các tĩnh mạch dần giãn ra, phình to, sưng và phù, chạy dọc theo chân,mắt cá, đầu gối, nổi rõ lên trên bề mặt da, ngoằn ngoèo. Vết tĩnh mạch có thể nhỏ to khác nhau, màu xanh hoặc hơi đỏ.

• Cẳng chân thường xuyên có cảm giác tê rần, châm chích giống như kiến bò.

• Da trở nên khô, nóng, thay đổi màu sắc, thường đen sậm và mỏng hơn so với da bình thường.

• Thường xuyên bị chuột rút, cứng cẳng chân, nhất là vào ban đêm.

• Lở loét hoặc nhiễm trùng mô ở mắt cá chân.

• Trường hợp hình thành cục huyết khối trong lòng tĩnh mạch và theo tĩnh mạch di chuyển đến phổi có thể gây ra các triệu chứng của thuyên tắc mạch phổi như đau tức ngực, khó thở, mạch nhanh suy hô hấp.

Triệu chứng tiến triển của bệnh giãn tĩnh mạch chân

4. Các biến chứng của giãn tĩnh mạch chân

Khi các dấu hiệu của bệnh không được xử lý kịp thời có thể gây ra các biến chứng nặng hơn, có thể để lại những hậu quả đáng tiếc.

• Suy giãn tĩnh mạch có thể dẫn đến viêm tắc tĩnh mạch, chân nóng, sưng to.

• Vào giai đoạn cuối, toàn bộ hệ thống tĩnh mạch bị trì trệ, hệ thống tuần hoàn ứ đọng, tĩnh mạch giãn to quá mức, gây rối loạn các dưỡng chất cung cấp đến da làm da đổi màu, thâm đen, mỏng, dễ bị tổn thương dẫn đến nhiễm trùng, các tế bào lở loét, khó điều trị.

• Trường hợp nặng nhất có thể dẫn đến tử vong do cục huyết khối trong tĩnh mạch di chuyển đến phổi gây tắc nghẽn động mạch phổi.

5. Cần làm gì khi bị giãn tĩnh mạch chân?

• Đầu tiên, khi bạn có bất kỳ dấu hiệu nào nghi ngờ mắc bệnh suy giãn tĩnh mạch cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để được khám và kiểm tra.

• Khi được chẩn đoán đã mắc bệnh, các bác sĩ sẽ tùy theo mức độ diễn biến bệnh mà có phương pháp điều trị thích hợp. Không cố định bất kỳ phương pháp điều trị bệnh nào vì hiệu quả còn tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người.

• Hạn chế nguyên nhân gây ra bệnh luôn là phương pháp ưu tiên dành cho bệnh nhân. Tập thói quen nâng cao chân khi ngồi làm việc, đi bộ khoảng 15 phút khi ngồi hoặc đứng lâu để giúp máu lưu thông.

• Chỉ sử dụng giày cao gót trong trường hợp cần thiết, nên mặc đồ thoải mái, không quá bó sát, tránh trường hợp trang phục ngăn cản sự lưu thông của máu.

• Thường xuyên tập thể dục, thể thao, duy trì chế độ luyện tập điều độ.

• Theo nhiều nghiên cứu đã chứng minh thực phẩm giàu chất xơ có khả năng ngăn ngừa được bệnh giãn tĩnh mạch chân. Bạn có thể bổ sung chất xơ từ các loại thực phẩm tự nhiên rau xanh, trái cây, củ quả,… nên chia làm nhiều bữa ăn để chất xơ được cơ thể hấp thụ một cách tối đa.

Thực phẩm giàu chất xơ có khả năng ngăn ngừa được bệnh

Hiện nay, bệnh giãn tĩnh mạch chân vẫn chưa được quan tâm đúng cách do vị trí ở chân ít được chú ý hơn so với các vị trí khác. Tuy nhiên cần hiểu rõ về mức độ nguy hiểm của bệnh và có biện pháp điều trị thích hợp cũng như ngăn ngừa được các biến chứng. Hãy quan tâm bệnh đúng cách và yêu lấy đôi chân của bạn nhé!