1. Thai nhi bao nhiêu tuần thì tinh hoàn xuống bìu?

Trong giai đoạn thai nghén, khi bé còn ở trong bụng mẹ thì vị trí của 2 tinh hoàn là nằm phía sau của 2 quả thận. Đến tuần thai thứ 32 - 34 cả 2 tinh hoàn này sẽ di chuyển từ bụng, qua bẹn rồi sau đó xuống bìu trước khi bé ra đời.

Nhưng không phải trẻ sơ sinh nào cũng có cả 2 tinh hoàn hoàn thiện như vậy mà đôi khi một hoặc cả hai tinh hoàn của trẻ không di chuyển xuống bìu hoặc chỉ xuống bìu một phần. Đây được gọi là tình trạng tinh hoàn ẩn. Thường sẽ chỉ có một tinh hoàn bị ảnh hưởng bởi hiện tượng này nhưng cũng có nhiều trường hợp bị cả 2 tinh hoàn.

Tinh hoàn ẩn được chia thành 2 dạng như sau:

• Tinh hoàn ẩn có thể sờ thấy: tinh hoàn lò xo, xác định được tinh hoàn nằm ở ống bẹn;

• Tinh hoàn ẩn không sờ được: tinh hoàn nằm trong ổ bụng, ở lỗ bẹn sâu và không sờ được.

Một tình trạng khác rất dễ bị nhầm lẫn với tinh hoàn ẩn đó là tinh hoàn lạc chỗ, để phân biệt cần dựa trên đặc điểm sau:

• Tinh hoàn ẩn: thay vì nằm trong bìu, tinh hoàn nằm dọc trên đường di chuyển của nó (lỗ bẹn nông, lỗ bẹn sâu, ống bẹn, trong bụng);

• Tinh hoàn lạc chỗ: sau khi rời lỗ bẹn nông, tinh hoàn không di chuyển tới bìu mà bị lạc sang vị trí khác (dây chằng bẹn, tầng sinh môn, cân đùi). Kích thước và chức năng của tinh hoàn vẫn bình thường và đa số là xảy ra đối với 1 bên tinh hoàn.

Bao nhiêu tuần thì tinh hoàn xuống bìu? Đây là con đường di chuyển của tinh hoàn

Kích thước của tinh hoàn ẩn thường sẽ nhỏ hơn so với bình thường, cấu trúc mềm nhão. Ngoài ra ở những trẻ có tinh hoàn ẩn thì các ống sinh tinh có đường kính nhỏ hơn, tinh hoàn có khả năng bị xơ hóa cao hơn gây ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng và dẫn đến vô sinh.

Nếu người bệnh chỉ bị tinh hoàn ẩn một bên thì vẫn có con được nhưng kèm theo nhiều rủi ro khác, trong đó có ung thư tinh hoàn. Ở những người bị ẩn tinh hoàn cả 2 bên thì khi xét nghiệm tinh dịch đồ thường cho kết quả là không có tinh trùng, thậm chí không có khả năng quan hệ tình dục được vì thiếu hụt nghiêm trọng hormone sinh dục cần thiết. Do đó nguy cơ vô sinh ở những bệnh nhân này là rất cao, đồng thời họ thường yếu đuối, tâm lý và cuộc sống sinh hoạt bị ảnh hưởng khá nhiều.

Trong trường hợp các bé trai không được điều trị tình trạng tinh hoàn ẩn từ sớm có thể phải đối diện với các rủi ro như thoát vị bẹn, chấn thương tinh hoàn, xoắn tinh hoàn, ung thư tinh hoàn và tổn thương về mặt tâm lý.

2. Tinh hoàn ẩn là do nguyên nhân nào gây nên?

Trong quá trình tinh hoàn di chuyển từ bụng xuống bìu sẽ bị rất nhiều yếu tố tác động. Nếu những yếu tố này bị biến đổi bởi một nguyên nhân nào đó sẽ làm gián đoạn hoặc sai lệch chu trình di chuyển của tinh hoàn và dẫn đến tinh hoàn ẩn.

Sự di chuyển từ bụng xuống bìu của tinh hoàn chịu sự tác động của rất nhiều cơ chế. Nếu những cơ chế này bị ảnh hưởng sẽ làm tinh hoàn không xuống được tới bìu và gây tinh hoàn ẩn. Ví dụ như:

• Rối loạn trục hạ đồi - tuyến yên - tuyến sinh dục: suy giảm chức năng tuyến yên dẫn tới sự thiếu hụt gonadotropin là nguyên nhân gây ra chứng dương vật nhỏ và tinh hoàn ẩn;

• Các thụ thể Androgen bị suy giảm khả năng cảm nhận ảnh hưởng tới sự phát triển của hệ sinh dục nam;

• Rối loạn quá trình tổng hợp testosterone do thiếu hụt các men 5α-reductase và 17α-hydroxylase,... cản trở sự phát triển bình thường của tinh hoàn;

• Dị tật dây chằng tinh hoàn - bìu: khiến tinh hoàn không xuống được bìu mà nằm lơ lửng trên đường di chuyển;

• Bất thường trong cấu trúc giải phẫu: trẻ bị xơ hóa vùng bẹn, cuống mạch tinh hoàn ngắn,...

Đa phần tinh hoàn ẩn sẽ xảy ra với 3 - 4% ở bé trai sơ sinh, tỷ lệ này cao hơn đối với những cặp sinh đôi, trẻ sinh non, nhẹ cân, dị tật bẩm sinh, rối loạn nội tiết hoặc bất thường về di truyền, nhưng cũng có khi không xác định được nguyên nhân, cụ thể những đối tượng sau có nguy cơ cao bị bệnh tinh hoàn ẩn:

• Nhẹ cân lúc sinh: gần như 100% trường hợp bé trai khi sinh có cân nặng dưới 0,9kg sẽ bị tinh hoàn ẩn;

• Sinh non: 30% số trẻ trai sinh non gặp phải tình trạng tinh hoàn ẩn;

• Dị tật bẩm sinh như khiếm khuyết thành bụng, hội chứng Down;

• Gia đình có tiền sử tinh hoàn ẩn hoặc gặp các vấn đề vệ phát triển hệ sinh dục;

• Cha mẹ làm công việc thường xuyên phải tiếp xúc với hóa chất độc hại như thuốc trừ sâu;

• Trong giai đoạn mang thai mẹ lạm dụng rượu bia, tiếp xúc nhiều với khói thuốc lá, bị tiểu đường thai kỳ, béo phì,...

Trẻ sinh non là đối tượng dễ bị tinh hoàn ẩn

3. Dấu hiệu nhận biết bệnh tinh hoàn ẩn

Ở bé trai bị tinh hoàn ẩn sẽ không thể sờ thấy hoặc nhìn thấy tinh hoàn ở bìu như bình thường.

Đối với nam giới trưởng thành:

• Không sờ thấy tinh hoàn trong bìu hoặc phát hiện có khối u nổi lên ở bẹn;

• Bìu suy thoái, kém phát triển;

• Chỉ sờ được 1 bên tinh hoàn, trường hợp này có thể là do:

• Tinh hoàn đi lên: tinh hoàn bị di chuyển lên bẹn và không thể quay trở lại bìu;

• Tinh hoàn co rút: không phải là hiện tượng bất thường mà chỉ là phản xạ bình thường của cơ bìu. Lúc này tinh hoàn tự do di chuyển lên xuống giữa bẹn và bìu.

4. Bệnh tinh hoàn ẩn điều trị ra sao?

Bệnh tinh hoàn ẩn cần được chẩn đoán và khắc phục trước khi trẻ được 2 tuổi. Đôi khi tinh hoàn sẽ tự đi xuống bìu trước giai đoạn trẻ được 3 tháng tuổi, nếu tình trạng tinh hoàn ẩn tiếp tục kéo dài cho tới khi trẻ từ trên 6 tháng tuổi thì rất khó để chúng tự di chuyển xuống bìu mà cần phải được can thiệp y tế.

Theo đó phẫu thuật đưa tinh hoàn xuống bìu là phương pháp điều trị duy nhất, cần phải tuân thủ theo nguyên tắc bảo tồn cấu tạo và chức năng sinh dục của tinh hoàn, nên thực hiện trong giai đoạn trẻ từ 1 - 2 tuổi.

Ở nam giới trưởng thành thì cần tiến hành phẫu thuật hạ tinh hoàn, điều chỉnh nội tiết tố khi chưa bị ung thư hóa tinh hoàn. Nếu tinh hoàn đã bị ung thư thì cần cắt bỏ bộ phận này, đồng thời nạo vét các hạch liên quan và áp dụng biện pháp ngăn ngừa ung thư tái phát.

Phẫu thuật là phương pháp được lựa chọn trong điều trị tinh hoàn ẩn ở nam giới

Bài viết trên đây đã giúp các bậc phụ huynh biết được bao nhiêu tuần thì tinh hoàn xuống bìu, đồng thời cung cấp thêm thông tin về bệnh lý tinh hoàn ẩn ở trẻ để giúp cha mẹ lưu ý hơn về tình trạng này, từ đó phát hiện sớm ngay từ khi bé chào đời để có biện pháp can thiệp kịp thời, tránh làm ảnh hưởng tới chức năng sinh dục của trẻ trong tương lai.

Để nhận được thông tin tư vấn chi tiết hơn về các dịch vụ thăm khám tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC, quý bậc phụ huynh xin vui lòng liên hệ theo hotline 1900 56 56 56 ngay hôm nay!