1. Tìm hiểu chung về vi khuẩn HP

HP (Helicobacter pylori) là vi khuẩn xoắn khuẩn, sinh sống và phát triển trong lớp nhầy nằm trên bề mặt niêm mạc dạ dày. HP có thể trung hòa môi trường axit nhờ tiết ra enzyme urease, từ đó giúp chúng tồn tại và phát triển trong điều kiện khắc nghiệt của dạ dày. Nó được xem là nguyên nhân chính gây viêm loét dạ dày - tá tràng, viêm dạ dày mạn tính và có thể làm gia tăng nguy cơ ung thư dạ dày nếu không được phát hiện, điều trị kịp thời. Về đường lây, loại vi khuẩn này có khả năng truyền từ người sang người qua nhiều hình thức khác nhau. Phổ biến nhất là:

• Đường miệng - miệng: Dùng chung bát đũa, cốc chén, bàn chải đánh răng hoặc qua hành động hôn.
• Đường phân - miệng: Ăn thực phẩm hoặc uống nước nhiễm khuẩn, vệ sinh tay không sạch sau khi đi vệ sinh.
• Tiếp xúc gần trong gia đình: Bố mẹ hoặc người thân nhiễm HP có thể vô tình lây cho trẻ nhỏ.

Ảnh hưởng của vi khuẩn HP không chỉ dừng lại ở những triệu chứng khó chịu trong sinh hoạt hằng ngày mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm loét dạ dày - tá tràng, xuất huyết tiêu hóa hay thậm chí ung thư dạ dày. Vì vậy, việc nắm rõ các triệu chứng nhiễm vi khuẩn HP là điều vô cùng quan trọng, giúp bạn phát hiện bệnh sớm, điều trị kịp thời và bảo vệ sức khỏe hệ tiêu hóa lâu dài.

Vi khuẩn HP được coi là tác nhân chính gây viêm loét dạ dày - tá tràng.

2. Triệu chứng nhiễm vi khuẩn HP phổ biến

Thực tế, không phải tất cả người nhiễm vi khuẩn HP đều có biểu hiện rõ ràng. Nhiều người có thể mang vi khuẩn trong nhiều năm mà không hề biết, chỉ đến khi bệnh tiến triển nặng mới được phát hiện. Tuy vậy, khi vi khuẩn HP làm tổn thương niêm mạc dạ dày, người bệnh có thể gặp các triệu chứng như:

• Đau bụng vùng thượng vị: Cơn đau âm ỉ hoặc dữ dội, thường xuất hiện khi đói hoặc sau bữa ăn.
• Ợ hơi, ợ chua, trào ngược dạ dày, gây nóng rát, chua miệng, khó chịu.
• Buồn nôn, nôn, đặc biệt là sau khi ăn no hoặc căng thẳng.
• Đầy bụng, khó tiêu, nhanh no: Cảm giác ăn ít cũng thấy no, khó chịu vùng bụng trên.
• Chán ăn, sụt cân không rõ nguyên nhân.
• Thiếu máu, mệt mỏi kéo dài: Một số trường hợp có thể liên quan đến viêm dạ dày mạn, loét chảy máu hoặc giảm hấp thu vitamin B12 do nhiễm HP.
• Đi ngoài phân đen hoặc có máu: Dấu hiệu cảnh báo biến chứng nguy hiểm, cần đi khám ngay.

Đau bụng vùng thượng vị là triệu chứng nhiễm vi khuẩn HP điển hình

3. Mức độ nguy hiểm khi nhiễm vi khuẩn HP

Mức độ nguy hiểm của vi khuẩn HP không chỉ dừng lại ở những cơn đau dạ dày thông thường, mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nghiêm trọng. Nếu không được phát hiện và điều trị đúng cách, HP có thể gây ra:

• Viêm loét dạ dày - tá tràng: Làm tổn thương niêm mạc, gây đau âm ỉ hoặc dữ dội kéo dài.
• Xuất huyết tiêu hóa: Nôn ra máu, đi ngoài phân đen, có thể đe dọa tính mạng nếu không cấp cứu kịp thời.
• Hẹp môn vị: Gây tắc nghẽn đường tiêu hóa, người bệnh ăn vào thường bị nôn, dễ suy kiệt.
• Ung thư dạ dày: H. pylori là yếu tố nguy cơ quan trọng nhất cho ung thư dạ dày. Tuy nhiên, chỉ một tỷ lệ nhỏ (khoảng 1 - 5% tùy dân số) người nhiễm HP tiến triển thành ung thư.

Ngoài ra, tình trạng đau bụng, đầy hơi, chán ăn kéo dài cũng ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống, khiến người bệnh mệt mỏi, mất ngủ và suy giảm sức khỏe tổng thể.

4. Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Bạn cần đi thăm khám sớm khi có các biểu hiện nghi ngờ nhiễm vi khuẩn HP, đặc biệt là:

• Đau bụng vùng thượng vị kéo dài nhiều ngày, không thuyên giảm dù đã nghỉ ngơi hoặc dùng thuốc thông thường.
• Chán ăn, sụt cân nhanh, cơ thể mệt mỏi không rõ nguyên nhân.
• Buồn nôn, nôn kéo dài, nhất là khi kèm theo nôn ra máu.
• Đi ngoài phân đen hoặc có lẫn máu, dấu hiệu cảnh báo xuất huyết tiêu hóa.
• Có tiền sử gia đình bị ung thư dạ dày hoặc bệnh lý dạ dày mạn tính.

Bạn nên đi thăm khám bác sĩ nếu đau bụng vùng thượng vị kéo dài nhiều ngày và không có dấu hiệu thuyên giảm

5. Cách điều trị và phòng ngừa nhiễm vi khuẩn HP

Ngoài việc nắm rõ các triệu chứng nhiễm vi khuẩn HP, người bệnh cần quan tâm đến phương pháp điều trị và biện pháp phòng ngừa để bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Điều trị nhiễm vi khuẩn HP 

Về phương pháp điều trị, hiện nay bác sĩ thường áp dụng phác đồ kết hợp kháng sinh và thuốc ức chế tiết axit dạ dày để tiêu diệt vi khuẩn HP và làm lành tổn thương niêm mạc. Điều trị thường kéo dài 10 - 14 ngày với phác đồ phối hợp kháng sinh và thuốc ức chế tiết acid, lựa chọn cụ thể phụ thuộc tình hình kháng kháng sinh và chỉ định của bác sĩ.

Ngoài ra, người bệnh có thể được chỉ định thêm:

• Thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày giúp giảm đau, hỗ trợ làm lành vết loét.
• Thuốc ức chế tiết axit giúp giảm acid dịch vị, tạo điều kiện diệt HP và hỗ trợ lành vết loét.

Điều quan trọng là bệnh nhân cần tuân thủ đúng phác đồ của bác sĩ, không tự ý ngưng thuốc để tránh tình trạng kháng thuốc và tái phát bệnh. Sau khi kết thúc điều trị, cần tái khám và làm các xét nghiệm kiểm tra nhằm chắc chắn vi khuẩn HP đã được loại bỏ hoàn toàn. Người bệnh không nên tự ý mua thuốc diệt HP, cần tuân thủ đúng phác đồ bác sĩ để tránh kháng thuốc.

Cách phòng ngừa lây nhiễm vi khuẩn HP 

Để hạn chế nguy cơ nhiễm hoặc tái nhiễm vi khuẩn HP, mỗi người cần duy trì thói quen sinh hoạt và ăn uống lành mạnh:

• Ăn chín, uống sôi, đảm bảo vệ sinh thực phẩm, tránh sử dụng thực phẩm sống hoặc chưa được rửa sạch.
• Rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
• Không dùng chung bát đũa, cốc chén, bàn chải đánh răng để ngăn lây lan vi khuẩn trong gia đình.
• Hạn chế rượu bia, thuốc lá, đồ cay nóng vì chúng làm niêm mạc dạ dày dễ tổn thương.
• Khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt với những người từng điều trị HP hoặc có tiền sử bệnh dạ dày.

Phòng ngừa tốt không chỉ giúp bảo vệ bản thân, mà còn giảm nguy cơ lây nhiễm HP cho những người xung quanh.

Bài viết trên đây là tổng hợp thông tin về triệu chứng nhiễm vi khuẩn HP, mức độ nguy hiểm, cách điều trị và phòng ngừa hiệu quả. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường, kết hợp thăm khám kịp thời sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe dạ dày, ngăn ngừa biến chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc liên quan, hoặc nhu cầu thăm khám sức khỏe, có thể liên hệ Tổng đài MEDLATEC 1900 56 56 56 để được giải đáp nhanh chóng và đặt lịch thăm khám cùng bác sĩ chuyên khoa.