Ngủ là cách nghỉ ngơi phục hồi sức khỏe triệt để nhất. Khi ngủ quá trình ức chế thần kinh khuếch tán toàn bộ lớp vỏ đại não và trung khu dưới vỏ não. Khi đó, tất cả mọi hoạt động sinh lí, công năng cảm giác của khứu giác, thị giác, thính giác, xúc giác đều giảm đến mức thấp nhất. Cơ thể tạm thời mất đi liên hệ, nhìn không thấy sự vật gì, nghe không thấy âm thanh gì, ngửi không thấy mùi vị gì, hoàn toàn ở trạng thái nghỉ ngơi. Điều đó rất có ích đối với sự phục hồi sức khỏe trong tình trạng mệt mỏi cả về thể chất lẫn tinh thần cũng như thần kinh đại não.

Một cuộc điều tra của Hiệp hội Ung thư Mỹ cho thấy, thời gian ngủ của con người có quan hệ cực kì mật thiết với thọ mệnh dài hay ngắn. Những người ngày bình quân ngủ được 7-8 giờ thọ mệnh dài nhất. Những người ngủ không được 4 giờ, tỉ lệ tử vong cao gấp hai lần. Còn những người mỗi ngày ngủ trên 10 giờ trong đó có 80% có thể là đoản mệnh. Vì vậy thời gian ngủ ít quá cũng không được, mà nhiều quá cũng không tốt.

Thời gian ngủ của một người lại căn cứ vào những nhân tố tuổi tác, thể chất, thói quen và sự biến đổi của mùa vụ cũng như sự tiêu hao thể lực mà có sự khác nhau. Thời gian ngủ khoa học cần phải căn cứ vào việc khi tỉnh dậy toàn thân cảm thấy dễ chịu, người nhẹ nhõm, đầu óc minh mẫn, tinh lực dồi dào là thích hợp.

Người già do công năng thay đổi chuyển hóa chất giảm, khôi phục lại tình trạng mệt mỏi chậm, cho nên thời gian ngủ cần phải dài hơn một chút mới có thể đạt được yêu cầu. Nói chung, người già từ 60 đến 70 tuổi mỗi ngày cần phải ngủ ngon giấc khoảng trên dưới 8 giờ; từ 70 đến 90 tuổi mỗi ngày cần phải ngủ ngon giấc khoảng 9 giờ; trên 90 tuổi mỗi ngày cần phải ngủ ngon giấc 12 giờ là vừa. Người già thường tối ngủ không được tốt lắm, có thể tranh thủ giấc ngủ trưa để bù lại. Nên tập thành thói quen ngủ trưa sẽ có lợi đối với sức khỏe.

2. Ngủ trưa có ích lớn cho sức khỏe và tuổi thọ

Ngủ trưa có thể bù lại cho ngủ về đêm không đủ và giảm cảm giác mệt mỏi qua nửa ngày buổi sáng làm việc khẩn trương sinh ra. Các chuyên gia cho rằng thời gian dễ ngủ nhất là về trưa cơ thể con người nhạy cảm với thời điểm thiên nhiên giáng hạ, thời gian này ngủ được một giờ hoặc hơn chút ít có thể khôi phục được tinh thần. Các côn trình điều tra nghiên cứu cho thấy ngủ trưa có tác dụng đề phòng nhất định đối với phát sinh bệnh tim do bệnh động mạch vành sinh ra.

Mùa Hè khí hậu buổi trưa cao, để tản nhiệt, các huyết quản ở da con người dễ mở rộng, huyết dịch chảy vào trong huyết quản da tương đối nhiều, ăn xong cơm trưa, dạ dày và ruột tích cực tiến hành hoạt động tiêu hóa, cần lượng máu chảy tương đối nhiều, như vậy lượng máu chảy vào đại não giảm thiểu, tế bào thần kinh của não nhận được khí ô-xy và các chất dinh dưỡng trong huyết dịch chảy vào cũng theo đó giảm thiểu, lúc này cần nghỉ ngơi. Do vậy ngủ đối với tế bào thần kinh của đại não sẽ có tác dụng bảo hộ. Mặt khác mùa Hè đêm ngắn, do vậy chỉ ngủ ban đêm thôi thì không thể đáp ứng được nhu cầu nghỉ ngơi của đại não, nên ngủ trưa còn bù đắp lại sự thiếu ngủ về ban đêm, điều đó có ích không nhỏ đối với việc bảo vệ sức khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần. Do vậy nên ngủ từ 1 đến 1 giờ 30 phút là tốt nhất.

3. Làm thế nào giấc ngủ được tốt?

1/ Tập thành thói quen tốt làm việc và nghỉ ngơi đúng giờ, đến giờ nhất thiết ngừng mọi việc để đi ngủ, xây dựng cho đại não phản xạ có điều kiện về giờ giấc sẽ giúp ngủ ngon giấc và tiêu trừ mệt mỏi.

2/ Nửa giờ trước khi đến giờ đi ngủ không tiến hành những hoạt động về não lực và thể lực mạnh mẽ, có thể đi tản bộ 20-30 phút, làm cho tinh thần, tư tưởng và tâm trạng ổn định. Đã nằm xuống giường rồi là ngừng mọi việc, không xem sách báo, không suy nghĩ gì khác ngoài nghĩ đến ngủ, bình tâm yên tĩnh đi vào giấc ngủ.

3/ Phòng ngủ cần giữ tối, không khí tươi mới trong lành, môi trường yên tĩnh. Gường nằm phải mềm cứng vừa độ, gối đầu cao thấp vừa tầm và giàu tính đàn hồi. Nói về quan điểm dưỡng sinh thì giường gỗ cứng phẳng, đệm một lớp đệm mềm dày 10 cm là thích hợp nhất.

4/ Nhiệt độ phòng ngủ phải vừa độ. Nếu quá lạnh hoặc quá nóng đều ảnh hưởng đến giấc ngủ.

5/ Trước khi ngủ không nên ăn quá nhiều. Nếu ăn quá no, ăn thức ăn quá cứng hoặc để bụng đói dễ gây khó chịu ảnh hưởng đến giấc ngủ.

6/ Trước khi ngủ dùng nước nóng ngâm chân 10 - 20 phút làm cho huyết dịch chảy xuống chân, hoặc tắm trước khi ngủ để chóng đi vào giấc ngủ và tiêu trừ mệt mỏi.

7/ Tư thế ngủ nên nằm nghiêng theo kiểu dây cung, tức là khi ngủ nói chung nằm nghiêng về bên phải, hai chân hơi cong gập, toàn thân thư giãn tự nhiên. (Riêng người mang thai nên nằm nghiêng về bên trái, thanh niên nam giới nên nằm ngửa ngủ để khỏi ảnh hưởng đến sinh dục).

8/ Chải đầu trước khi ngủ, tốt nhất chải làm cho da đầu nóng lên, như vậy có thể thông huyết dịch, có tác dụng sớm ngon giấc, ngủ say và dưỡng tóc.

9/ Trước khi ngủ hơi hé mở cửa sổ làm cho không khí tươi mới ngoài trời vào phòng ngủ giúp cho ngủ càng ngon giấc hơn.

10/ Trước khi ngủ nên uống cốc sữa bò hoặc chén nước trắng đun sôi để ấm có thể giúp cho qua một đêm yên tĩnh. Vì tryptophan trong sữa bò thúc đẩy não tiết ra thúc ngủ. Đồng thời chất loại moóc-phin vi lượng có chứa trong sữa bò có tác dụng an thần. Chẳng vậy mà trong nhân dân vẫn thường nói: "Một cốc sữa bò tươi hơn cả viên thuốc ngủ, an thần".

4. Khi nào ngủ thích hợp nhất?

Thời gian ngủ tốt nhất của con người là vào lúc 21 - 22 giờ tối, vì cơ thể người khoảng thời gian 22-23 giờ sẽ xuất hiện một lần "thấp trào" sinh vật. Nếu vì một nguyên nhân nào đó, sau 23 giờ vẫn chưa vào giấc ngủ thì qua 24 giờ sẽ rất khó ngủ. Nhất là đối với người già và những người bị chứng mất ngủ. Còn thời gian ngủ dậy thì khoảng trên dưới 5 giờ là thích hợp nhất. Vì 5-6 giờ sáng là đỉnh cao của "cao trào" sinh vật, tinh lực của con người thịnh vượng nhất lúc này.

Do vậy, muốn có một cơ thể mạnh khỏe, tuổi thọ cao thì phải chú ý sinh hoạt điều độ phù hợp với nhịp điệu của "đồng hồ sinh vật", cũng có nghĩa là tập thành thói quen sinh hoạt tốt. Có học giả đã từng nói: "Người biết nghỉ ngơi mới biết làm việc" - điều đó rất đúng. Cổ nhân đã nhấn mạnh "Ngủ sớm dậy sớm lợi cho sức khỏe nhiều".

Nguồn: http://nguoicaotuoi.org.vn