1. Ung thư vòm họng là bệnh gì? Gồm các giai đoạn nào

Ung thư vòm họng thuộc nhóm ung thư đầu cổ, là một loại ung thư ác tính khởi phát từ lớp biểu mô vùng vòm họng, khu vực nằm sâu phía sau khoang mũi và trên họng miệng. 

Ung thư vòm họng khởi phát từ lớp niêm mạc lót trong vùng vòm họng

Ung thư vòm họng có 4 giai đoạn chính, được phân chia dựa trên mức độ lan rộng của khối u, tình trạng hạch bạch huyết và khả năng di căn xa. Cụ thể:

• Giai đoạn I: Khối u còn nhỏ, chỉ khu trú ở vùng vòm họng, chưa lan đến hạch cổ hay cơ quan khác. Điều trị ở giai đoạn này cho hiệu quả cao. 
• Giai đoạn II: Khối u bắt đầu lan đến các mô lân cận hoặc hạch bạch huyết ở một bên cổ, nhưng chưa di căn xa. 
• Giai đoạn III: Khối u xâm lấn sâu hơn vào cấu trúc xung quanh, có thể có nhiều hạch cổ hai bên với kích thước lớn.
• Giai đoạn IV: Là giai đoạn muộn nhất, khối u lan rộng, có thể xâm lấn nền sọ, thần kinh sọ hoặc di căn xa đến phổi, gan, xương. Tiên lượng sống thấp, điều trị phức tạp và chủ yếu nhằm kiểm soát tiến triển và cải thiện chất lượng sống.

2. Liệt kê 9 triệu chứng ung thư vòm họng thường gặp 

Mặc dù là bệnh lý nguy hiểm nhưng chỉ đến khi bệnh tiến triển nặng, nhiều người mới phát hiện ra. Nguyên do là bởi bệnh tiến triển âm thầm, những triệu chứng Ung thư vòm họng thời gian đầu rất mờ nhạt, dễ bị nhầm với các loại bệnh tai mũi họng thông thường. Để chủ động hơn trong việc chăm sóc và điều trị, dưới đây là những dấu hiệu ung thư vòm họng phổ biến bạn cần lưu ý:

2.1. Tình trạng đau họng kéo dài, thường xuyên

Khác với viêm họng thông thường, tình trạng đau họng ở bệnh nhân ung thư vòm họng thường âm ỉ và kéo dài nhiều tuần, không đáp ứng với thuốc thông thường. Cơn đau có thể lan ra tai cùng bên, đặc biệt là khi nuốt, ho hoặc nói to. Khác với viêm họng cấp, đau không kèm sốt hoặc chỉ sốt nhẹ. 

Tình trạng đau họng kéo dài, thường xuyên là triệu chứng ung thư vòm họng thường gặp nhất

2.2. Cơn ho kéo dài không dứt

Người bệnh có thể bị ho khan hoặc ho có đờm nhẹ kéo dài trên 3 tuần, không rõ nguyên nhân, không thuyên giảm sau điều trị kháng sinh. Một số triệu chứng khác kèm theo là ngứa họng, khàn tiếng hoặc nuốt vướng. Nếu cơn ho ngày càng nặng, đi kèm với sụt cân hoặc mệt mỏi, cần nghĩ đến các bệnh lý ác tính ở đường hô hấp trên, trong đó có ung thư vòm họng.

2.3. Nuốt vướng, khó thở

Khi khối u vùng vòm họng phát triển, nó có thể gây chèn ép hoặc xâm lấn vào vùng họng – thanh quản, khiến người bệnh có cảm giác nuốt vướng, nuốt đau, đặc biệt khi ăn thức ăn rắn.

Khó thở có thể xuất hiện nếu u phát triển lớn, gây cản trở đường hô hấp, đôi khi đi kèm thở nhanh nông, khò khè.

Nếu các triệu chứng nuốt vướng, khó thở kéo dài không rõ nguyên nhân, bạn nên chủ động đi khám để được kiểm tra kỹ càng. 

2.4. Nghẹt mũi, chảy máu mũi

Nghẹt mũi một bên là triệu chứng khá phổ biến ở giai đoạn sớm của ung thư vòm họng, dễ bị nhầm với viêm mũi xoang thông thường. Tình trạng nghẹt mũi thường kéo dài, không cải thiện với thuốc xịt mũi corticoid, co mạch thông thường. Một số bệnh nhân có thể chảy máu mũi kéo dài, lượng ít, thường lẫn trong dịch mũi hoặc nước bọt.

Nếu bạn bị nghẹt mũi kéo dài một bên, kèm chảy máu hoặc đau đầu âm ỉ, hãy đi khám để kiểm tra kỹ vùng vòm họng.

2.5. Giọng nói bị thay đổi

Người bệnh có thể cảm thấy giọng nói của mình thay đổi dần, cụ thể như nói giọng mũi, khàn tiếng, nói nhỏ, nhanh mệt hoặc hụt hơi. Khối u xâm lấn vùng thanh quản hoặc ảnh hưởng đến dây thần kinh vận động thanh âm gây rối loạn phát âm. Trong một số trường hợp, khối u lan rộng gây co cứng cơ nhai hoặc vùng hàm, khiến há miệng hạn chế hoặc khó nhai, khó nói rõ ràng. Nếu khàn tiếng kéo dài hơn 2 tuần, không do cảm cúm, bạn nên đi kiểm tra để loại trừ ung thư.

2.6. Đau đầu âm ỉ, kéo dài

Người bệnh có thể cảm thấy đau âm ỉ ở vùng thái dương, hốc mắt, trán hoặc đỉnh đầu. Những cơn đau này không có nguyên nhân rõ ràng, thường nhức theo từng cơn hoặc liên tục suốt cả ngày, đặc biệt về đêm. Nguyên nhân là do khối u lan đến nền sọ hoặc chèn ép các dây thần kinh sọ, gây đau nửa mặt, đau một bên đầu, thậm chí đau răng không rõ nguyên nhân. Đau đầu trong ung thư vòm họng thường kéo dài và không đáp ứng với thuốc giảm đau thông thường.

2.7. Sờ có hạch ở vùng cổ

Hạch cổ là dấu hiệu sớm phổ biến nhất trong ung thư vòm họng. Hạch thường xuất hiện ở vùng dưới hàm, góc hàm hoặc dọc theo hai bên cổ. Đặc điểm của hạch là:

• Hạch sờ thấy cứng nhưng không đau, không di động.
• Hạch có kích thước đa dạng, có thẻ nhỏ như hạt đậu hoặc to với đường kính vài cm.
• Có xu hướng ngày càng lớn, không biến mất.

2.8. Tai ù ù, không nghe rõ

Một triệu chứng khá điển hình là hiện tượng một bên tai bị ù kéo dài, nghe kém, cảm giác như bị "bịt kín tai". Điều này xảy ra khi khối u gây tắc vòi nhĩ là đường nối giữa tai giữa và vòm họng, từ đó làm mất cân bằng áp lực tai giữa.

Người bệnh bị ù tai, không nghe rõ âm thanh

2.8. Cơ thể kiệt sức, luôn trong trạng thái mệt mỏi

Mệt mỏi toàn thân là triệu chứng thường thấy ở hầu hết bệnh nhân ung thư. Người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi kéo dài, giảm khả năng lao động, ngủ không sâu giấc, khó tập trung, dù nghỉ ngơi đầy đủ.

Ngoài ra, người bệnh có thể chán ăn, ăn uống kém, buồn nôn, sụt cân nhanh không rõ nguyên nhân, dù không ăn kiêng hay mắc bệnh lý tiêu hóa.

3. Chẩn đoán ung thư vòm họng bằng phương pháp nào?

Để chẩn đoán chính xác ung thư vòm họng, bác sĩ sẽ kết hợp nhiều phương pháp khác nhau, từ khám lâm sàng đến xét nghiệm chuyên sâu. Cụ thể gồm:

• Khám lâm sàng qua các triệu chứng, tổng trạng chung, thăm khám vùng đầu cổ, đặc biệt kiểm tra hạch cổ và niêm mạc vùng mũi họng.
• Nội soi tai - mũi - họng bằng ống nội soi mềm hoặc cứng để phát hiện tổn thương, khối u và định vị vị trí sinh thiết.
• Sinh thiết mô vòm họng bằng cách lấy mẫu mô từ khu vực nghi ngờ và phân tích dưới kính hiển vi, qua đó xác định có phải ung thư hay không và phân loại tế bào ác tính.
• Chẩn đoán qua hình ảnh như chụp MRI, CT,... để đánh giá mức độ xâm lấn, di căn của khối u, từ đó đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
• Xét nghiệm huyết thanh học như virus Epstein-Barr để hỗ trợ chẩn đoán và theo dõi đáp ứng điều trị.
• Xét nghiệm chất chỉ điểm ung thư nhằm đánh giá tiên lượng và theo dõi sau điều trị.

Bác sĩ có thể chẩn đoán bước đầu thông qua khám lâm sàng

4. Giải pháp điều trị ung thư vòm họng được áp dụng hiện nay

Tùy theo giai đoạn bệnh, thể trạng người bệnh và mức độ lan rộng của khối u, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là các giải pháp phổ biến nhất hiện nay:

• Xạ trị: Là phương pháp điều trị chính, sử dụng tia phóng xạ năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư, đặc biệt hiệu quả ở giai đoạn sớm. Kỹ thuật xạ trị điều biến cường độ (IMRT) giúp tiêu diệt tế bào ung thư chính xác và giảm tác dụng phụ.
• Hóa xạ trị đồng thời: Được áp dụng phổ biến trong giai đoạn tiến xa tại chỗ, giúp tăng hiệu quả tiêu diệt tế bào ung thư.
• Hóa trị đơn độc hoặc bổ trợ: Áp dụng trong các trường hợp ung thư di căn hoặc nhằm củng cố hiệu quả sau xạ trị.
• Phẫu thuật: Ít được sử dụng do vị trí vòm họng khó tiếp cận, chỉ cân nhắc khi khối u tái phát tại chỗ hoặc hạch cổ không đáp ứng điều trị.
• Liệu pháp nhắm trúng đích: Sử dụng thuốc tác động vào phân tử đặc hiệu của tế bào ung thư, ít ảnh hưởng lên tế bào lành.
• Miễn dịch trị liệu: Hỗ trợ kích hoạt hệ miễn dịch cơ thể để tấn công và loại bỏ tế bào ung thư, thường dùng cho giai đoạn muộn hoặc tái phát.

Ung thư vòm họng có thể điều trị bằng cách hóa trị

Việc hiểu rõ triệu chứng ung thư vòm họng chính là chìa khóa để phát hiện bệnh sớm và tăng khả năng điều trị thành công. Nếu cơ thể có những biểu hiện bất thường kéo dài, bạn hãy đến cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và tầm soát chính xác. Một địa chỉ y tế bạn có thể lựa chọn là chuyên khoa Hô hấp thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC. Để đặt lịch khám, Quý khách vui lòng liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 của MEDLATEC để được hỗ trợ.