1. Bệnh xơ gan là gì?

Trước khi tìm hiểu về mức độ nguy hiểm của Bệnh xơ gan, bạn cần hiểu rõ xơ gan là bệnh gì và vì sao lại hình thành.

1.1. Xơ gan là bệnh gì?

Xơ gan là tình trạng gan bị tổn thương trong thời gian dài, khiến tế bào gan bị phá hủy dần và thay thế bằng các mô sẹo. Khi mô sẹo hình thành nhiều, gan mất dần chức năng lọc độc, tổng hợp protein và chuyển hóa chất, gây ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể.

1.2. Nguyên nhân dẫn đến bệnh xơ gan

Có nhiều yếu tố thúc đẩy sự hình thành xơ gan, đặc biệt là:

• Viêm gan virus mạn tính, thường là viêm gan B, C.
• Uống quá nhiều bia rượu trong thời gian dài.
• Bị gan nhiễm mỡ do rối loạn chuyển hóa (MAFLD), thường gặp ở người béo phì, đái tháo đường hoặc rối loạn mỡ máu.
• Bệnh di truyền như ứ sắt, bệnh Wilson.
• Tác dụng phụ của việc dùng thuốc hoặc nhiễm độc tố.

Các yếu tố này khiến gan bị tổn thương kéo dài, dẫn đến hình thành mô xơ thay thế tế bào gan khỏe mạnh.

Hình ảnh giúp hình dung sự khác nhau giữa gan khỏe mạnh và gan đã bị xơ 

2. Bệnh xơ gan nguy hiểm mức độ nào?

Bệnh xơ gan là một trong những bệnh lý gan mạn tính nguy hiểm nhất, có thể tiến triển âm thầm trong nhiều năm rồi bất ngờ gây ra những biến chứng nặng nề, đe dọa trực tiếp đến tính mạng người bệnh. Mức độ nguy hiểm của xơ gan phụ thuộc vào giai đoạn tiến triển, mức độ tổn thương gan và khả năng kiểm soát nguyên nhân gây bệnh.

2.1. Xơ gan tiến triển âm thầm qua nhiều giai đoạn

Gan có khả năng tự phục hồi rất tốt, tuy nhiên khi tế bào gan bị tổn thương lâu dài, các mô sẹo bắt đầu hình thành và thay thế dần phần mô gan khỏe mạnh. Quá trình này diễn ra chậm rãi, khiến người bệnh hầu như không nhận thấy cho đến khi chức năng gan suy giảm rõ rệt.

• Giai đoạn đầu (xơ gan còn bù):

Đây là giai đoạn gan vẫn còn hoạt động bình thường, có thể tự bù đắp phần tế bào bị hư hại. Người bệnh thường không xuất hiện triệu chứng rõ ràng, chỉ đôi khi mệt mỏi, chán ăn hoặc gặp tình trạng rối loạn tiêu hóa nhẹ. Vì thế người bệnh thường chỉ phát hiện bệnh nếu thực hiện khám sức khỏe định kỳ.

• Giai đoạn cuối (xơ gan mất bù):

Ở giai đoạn cuối, chức năng gan đã bị mất gần như hoàn toàn. Người bệnh có thể bị cổ trướng (bụng phình to), rối loạn ý thức, chảy máu tiêu hóa, suy gan. Đây là giai đoạn cực kỳ nguy hiểm, tiên lượng sống chỉ còn tính bằng tháng hoặc năm nếu không được ghép gan.

2.2. Các biến chứng nguy hiểm do xơ gan gây ra

Khi gan bị xơ hóa, không chỉ chức năng lọc độc và trao đổi chất bị ảnh hưởng mà hệ tuần hoàn, tiêu hóa và thần kinh cũng bị tác động. Điều này có nguy cơ dẫn đến các biến chứng:

2.2.1. Cổ trướng

Sự tích tụ dịch trong ổ bụng là nguyên nhân khiến người bệnh bị to bụng bất thường, da bụng căng bóng. Cổ trướng gây khó thở, chán ăn, mệt mỏi, nếu không được xử trí sớm có thể dẫn đến nhiễm trùng dịch báng.

Tích tụ dịch trong ổ bụng xơ bệnh xơ gan có thể khiến người bệnh gặp biến chứng cổ trướng

2.2.2. Giãn tĩnh mạch thực quản - phình vị dạ dày (EV/GV varices)

Do máu không lưu thông được qua gan nên tăng áp lực lên hệ tĩnh mạch cửa. Kết quả của tình trạng này là các mạch máu ở thực quản và dạ dày bị giãn nở lớn và có thể vỡ. Trường hợp tĩnh mạch thực quản - phình vị bị vỡ, người bệnh sẽ bị nôn ra máu tươi hoặc đại tiện có phân đen. Đây là trường hợp bệnh nhân cần được cấp cứu khẩn cấp.

2.2.3. Bệnh não gan

Do gan mất khả năng lọc độc nên chất amoniac tích tụ trong máu và đi lên não, gây ra rối loạn ý thức, lú lẫn, run tay, thậm chí hôn mê. Đây là biến chứng nặng, có thể khiến người bệnh tử vong nếu không xử trí kịp thời.

2.2.4. Suy gan

Khi gan không còn khả năng thực hiện các chức năng sống còn, cơ thể nhanh chóng rơi vào rối loạn đông máu, hạ đường huyết, nhiễm trùng và suy đa cơ quan.

2.2.5. Ung thư biểu mô tế bào gan (HCC)

Đây là biến chứng muộn do xơ gan, rất thường gặp. 

3. Chẩn đoán và điều trị bệnh xơ gan bằng cách nào?

Ở giai đoạn đầu của bệnh xơ gan, khi các mô gan vẫn có khả năng tái tạo, nếu được phát hiện sớm, khả năng tiến triển của bệnh được ngăn chặn, nguy cơ tử vong do xơ gan được giảm thiểu đáng kể. 

Các phương pháp chẩn đoán và điều trị bệnh lý này thường gồm:

3.1. Chẩn đoán

Người bệnh sẽ được bác sĩ thăm khám lâm sàng thông qua quá trình hỏi thông tin về tiền sử bệnh lý và kiểm tra các dấu hiệu như vàng da, gan to, phù, cổ trướng,.... Sau quá trình này, người bệnh cần thực hiện các kiểm tra như: 

• Xét nghiệm sinh hóa máu: Đánh giá mức độ tổn thương và chức năng gan thông qua các chỉ số AST, ALT, Bilirubin, Albumin, GGT,...
• Xét nghiệm virus viêm gan B, C: Xác định nguyên nhân xơ gan.
• Siêu âm gan: Phát hiện gan thô, xơ, có dịch ổ bụng.
• Siêu âm đo độ đàn hồi gan: Xác định mức độ xơ hóa.
• Chụp CT-Scanner hoặc chụp MRI: Đánh giá chi tiết tổn thương, phát hiện khối u hoặc biến chứng.
• Sinh thiết gan: Xác định mức độ xơ hóa và nguyên nhân trong những trường hợp đặc biệt.

Siêu âm trong quá trình chẩn đoán xơ gan

3.2. Điều trị

Phác đồ điều trị bệnh xơ gan được bác sĩ đưa ra dựa trên nguyên nhân, giai đoạn bệnh và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Mục tiêu chính của việc điều trị nhằm làm chậm tiến triển bệnh, kiểm soát biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.

3.2.1. Điều trị nguyên nhân gây xơ gan

Ngừng uống rượu bia là điều bắt buộc ở mọi bệnh nhân xơ gan, đặc biệt là xơ gan do rượu. Đối với trường hợp bị viêm gan virus, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc kháng virus tùy theo loại virus gây bệnh.

Bệnh nhân bị xơ gan do gan nhiễm mỡ cần giảm cân khoa học kết hợp ăn uống lành mạnh, kiểm soát tốt đường huyết và mỡ máu. Trường hợp xơ gan liên quan đến thuốc, người bệnh sẽ được chỉ định dừng dùng thuốc gây độc cho gan.

3.2.2. Điều trị biến chứng

Tùy vào biến chứng xuất hiện ở từng bệnh nhân, bác sĩ sẽ có chỉ định điều trị phù hợp như: 

• Cổ trướng: Hạn chế muối, dùng thuốc lợi tiểu, chọc hút dịch khi cần.
• Xuất huyết tiêu hóa: Nội soi cầm máu, giảm áp lực tĩnh mạch cửa bằng thuốc.
• Bệnh não gan: Giảm protein trong khẩu phần, dùng Lactulose và kháng sinh đường ruột.

3.2.3. Ghép gan 

Bệnh nhân xơ gan hoàn toàn chỉ còn duy nhất một lựa chọn là ghép gan để kéo dài sự sống. Ca ghép thành công có thể giúp người bệnh sống khỏe và phục hồi gần như bình thường, tuy nhiên chi phí cao và đòi hỏi nguồn tạng phù hợp.

Xơ gan cần được phát hiện để điều trị sớm, kịp thời ngăn chặn các biến chứng đe dọa đến sự sống. Nếu phát hiện các dấu hiệu cảnh báo bệnh xơ gan như: vàng da, to bụng bất thường, mệt mỏi trong thời gian dài,... quý khách hàng có thể liên hệ đặt lịch khám cùng bác sĩ chuyên khoa của Hệ thống Y tế MEDLATEC qua Hotline 1900 56 56 56 56 để được chẩn đoán đúng.