1. Tổng quan về bệnh hen phế quản

1.1. Hen phế quản là bệnh như thế nào

Hen phế quản là bệnh viêm đường thở mãn tính gây nên do sự tham gia của rất nhiều thành phần tế bào và tế bào. Nó gây ra các đợt thở rít, khó thở, ho liên tục và nghẹt lồng ngực, nhất là những lúc sáng sớm hoặc ban đêm.

1.2. Các triệu chứng của bệnh hen phế quản

Các cơn hen phế quản thường khởi phát đột ngột hoặc rầm rộ hoặc từ từ sau đó càng ngày càng nặng lên với các triệu chứng:

Triệu chứng của bệnh hen phế quản

- Khó thở kèm hốt hoảng, vã mồ hôi, nói ngắn hoặc chỉ nói từng từ.

- Ho kèm theo khó thở, ho nhiều vào nửa đêm hoặc sáng sớm hoặc khi gắng sức.

- Thở khò khè kèm theo tiếng rít trong từng nhịp thở.

- Ngực nặng như có vật gì đó đè nặng lên.

- Có triệu chứng viêm phế quản cấp là ho có đờm và sốt.

2. Cách dùng thuốc hít hen phế quản sao cho hiệu quả

2.1. Thuốc hít hen phế quản có tác dụng như thế nào

Thuốc trị hen phế quản dạng hít có tác dụng giảm triệu chứng hen khi cơn hen kéo đến. Nó thuộc nhóm thuốc giãn phế quản có tác dụng nhanh bao gồm thuốc kích thích thụ thể beta 2 giao cảm và thuốc ức chế thụ thể muscarinic tác dụng ngắn. Tác dụng của nhóm thuốc này là giảm co thắt cơ trơn phế quản chứ không có tính kháng viêm nên không được xem là có tác dụng điều trị viêm ở những người bị hen phế quản. Cũng vì thế mà loại thuốc này chỉ làm giảm được triệu chứng hen ở thời điểm hiện tại chứ không ngăn ngừa cơn hen đến trong tương lai hay nói đúng hơn là không thể ngăn ngừa được các đợt hen cấp.

Bản thân thuốc hít hen phế quản được bào chế ở dạng hóa hơi đi thẳng vào đường hô hấp qua miệng nên nó tạo ra tác dụng nhanh hơn so với khí dung hay thuốc uống. Để căn cơn hen thì nó có ý nghĩa rất đặc biệt. Nhờ phân phối qua đường hô hấp đến phổi nên loại thuốc này có thể giảm được nhiều tác dụng phụ ở đường toàn thân. 

Ngoài ra, thuốc hít hen phế quản có thiết kế nhỏ gọn phù hợp với việc cầm tay và tiện mang theo bên người nên bất kỳ khi nào có cơn hen phế quản là đều mang thuốc ra sử dụng được.

2.2. Khi nào nên dùng thuốc hít hen phế quản

Trước khi biết cách dùng thuốc hít hen phế quản người bệnh cần nắm rõ khi nào thì được dùng loại thuốc này. Về cơ bản, đây là loại thuốc được dùng với mục đích dự phòng, kiểm soát hoặc cắt cơn hen. Vì thế chỉ nên dùng thuốc hít hen phế quản trong các trường hợp sau:

Thuốc hít hen phế quản giúp cắt cơn hen

- Cần dùng thuốc để giảm triệu chứng mỗi khi cơn hen đến hay nói chính xác hơn là để cắt cơn hen.

- Dự phòng hoặc kiểm soát hen phế quản nếu dùng thuốc trong thời gian dài.

2.3. Cách dùng thuốc hít hen phế quản đúng

Có rất nhiều loại thuốc hít để điều trị bệnh này và mỗi loại thuốc lại được thiết kế khác nhau nên cần phải biết cách dùng thuốc hít hen phế quản đúng thì mới đạt được hiệu quả kiểm soát và dự phòng bệnh:

- Đối với loại bình xịt định liều

Loại thuốc xịt này có sẵn thang chia độ (MDI) tạo thành từ một hộp kim loại gắn vào giá đỡ bằng nhựa. Bên trong các ống kim loại là thuốc, nếu đẩy xuống thì thuốc sẽ được phun ra. Bình xịt định liều muốn sử dụng được cần kết hợp với ống đệm. Trẻ nhỏ dưới 9 tuổi nếu được chỉ định dùng loại thuốc này muốn đạt hiệu quả cần có sự hỗ trợ của người lớn vì thời điểm này trẻ rất khó biết cách dùng thuốc.

Cách dùng thuốc hít hen phế quản dạng bình định liều như sau:

+ Trước tiên phải lắc đều bình lên sau đó mở nắp rồi từ từ thở ra, thở sâu để cho phổi về trạng thái rỗng.

+ Tiếp sau đó cần ngậm kín miệng bình rồi từ từ hít vào sâu bên trong một cách chậm rãi và ấn bình xịt cho thuốc đi vào trong.

+ Khi thuốc đã được xịt vào bên trong, hãy nín thở 6 - 10 giây rồi thở ra như bình thường. 

Nếu cần dùng thêm liều thì bạn cứ thế thực hiện lại như các bước ở trên. Mỗi lần dùng thuốc xong cần đóng nắp dụng cụ sau đó dùng nước muối ấm để súc miệng.

Cách dùng thuốc hít hen phế quản đúng để đạt hiệu quả

- Đối với loại bình hít bột khô

Đây là loại hít dùng lực của hơi thở người bệnh để đưa thuốc dạng bột micro hóa vào bên trong miệng. Cách dùng thuốc hít hen phế quản dạng này như sau:

+ Đầu tiên hãy vặn mở nắp bình thuốc ra sau đó vặn đế bình hết cỡ sang phải rồi thả tay để cho đế quay sang trái đến khi nghe thấy một tiếng cạch tức là đã nạp được 1 liều thuốc.

+ Nhẹ nhàng thở ra một cách từ từ, chậm rãi.

+ Dùng miệng ngậm kín đầu ống hút rồi hít một hơi thật nhanh và sâu, nín thở khoảng 10 giây rồi đậy nắp thuốc lại.

- Đối với loại bình hít bột khô Handihaler

+ Đầu tiên cần vặn để nắp bình thuốc được mở ra.

+ Tiếp sau đó cần nạp cho thuốc rồi đóng lại cho đến khi nghe tiếng cạch một cái là được.

+ Bước sau đó cần hít sâu một hơi thật dài rồi nín thở luôn 10s.

+ Cuối cùng đem bỏ thuốc rồi rửa bình và đậy nắp lại.

- Đối với loại bình hít hạt mịn

Đây là loại thuốc xịt hen phế quản được sử dụng phổ biến nhất và chế tạo dưới dạng sương mù. Thuốc có tác dụng làm giãn phế quản và kích thích đường thở. Do không sử dụng chất đẩy nên khi dùng thuốc không nên hít thở mạnh. 

Cách dùng thuốc hít hen phế quản dạng hạt mịn này như sau:

+ Đầu tiên hãy tháo đế ra rồi giữ lấy phần nắp đang đóng sau đó ấn vào chốt và kéo cái đế ra.

+ Tiếp sau đó hãy đưa đầu nhỏ hơn của lọ thuốc vào trong bình xịt rồi đặt bình xịt trên nền cứng, nhẹ nhàng ấn xuống đến khi nghe thấy tiếng tách thì đóng để lại cho tới khi nghe tiếng cạch một cái.

+ Giữ nắp đóng và xoay đế theo chiều mũi tên cho đến khi có tiếng cạch.

+ Mở nắp.

+ Ấn một cái vào nút giải phóng thuốc và đóng nắp lại. Tiếp tục làm như bước thứ 2 đến bước thứ 4 cho tới lúc nhìn thấy phần phun sương thì lặp lại thêm 3 lần nữa.

+ Cuối cùng, từ từ thở cho hơi ra, để phần miệng ngậm vào đầu bình nhưng tuyệt đối không được trùm lỗ khí và hít vào thật sâu kết hợp với ấn vào nút giải phóng thuốc để lại hít vào và nín thở 10 giây. 

Do có nhiều loại thuốc khác nhau nên người bệnh cần phải biết cách dùng thuốc hít hen phế quản cho đúng kỹ thuật thì mới đạt được hiệu quả tốt nhất. Nếu cần hướng dẫn chi tiết hơn bạn đọc có thể gọi tới tổng đài 1900 56 56 56 để được chuyên viên y tế của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC chia sẻ cụ thể, hoàn toàn miễn phí.