1. Đại cương về viêm xoang mũi

Theo giải phẫu học, xoang là hệ thống các khoang rỗng phân bố bên trong khối xương sọ và mặt. Lót bên trong xoang mũi là một lớp mô mềm, nó sạch sẽ và toàn bộ không gian còn lại của xoang là chứa không khí. Nếu các hốc rỗng bị dịch, mủ bịt kín sẽ gây viêm lớp niêm mạc, từ đó dẫn tới viêm xoang mũi.

Cấu tạo các hốc xoang mũi

Có 4 loại viêm xoang mũi được phân loại dựa trên thời gian mắc bệnh:

• Viêm xoang cấp: xảy ra khi viêm xoang biểu hiện các dấu hiệu giống với cảm lạnh như hắt hơi, sổ mũi, chảy nước mũi, nghẹt mũi, đau nhức vùng mặt,... Triệu chứng thường đột ngột xuất hiện và không biến mất sau 10 - 14 ngày, nhưng không kéo dài quá 4 tuần;

• Viêm xoang bán cấp: thời gian lâu hơn viêm xoang cấp, diễn ra trong 4 - 8 tuần;

• Viêm xoang mạn tính: là tình trạng viêm xoang mũi với các biểu hiện xảy ra lâu hơn, thường là trên 8 tuần;

• Viêm xoang tái phát: là dạng viêm xoang tái phát nhiều lần trong 1 năm.

2. Triệu chứng của viêm xoang mũi

Viêm xoang mũi thường sẽ hình thành sau khi bệnh nhân trải qua một đợt viêm mũi dị ứng nghiêm trọng hoặc cảm cúm kéo dài. Khi bị viêm xoang mũi, bệnh nhân thường cảm thấy đau nhức gò má và vùng trán. Kèm theo đó là các dấu hiệu khác như:

• Nghẹt mũi;

• Ho nhiều;

• Giảm hoặc mất khứu giác;

• Dịch mũi đi xuống họng;

• Nước mũi có đặc điểm là đặc quánh, màu vàng xanh;

• Hơi thở hôi;

• Sốt;

• Đau răng hàm trên;

• Nhức đầu;

• Triệu chứng khác: đau hốc mắt, chán ăn, đau nhức khi hắt hơi, mệt mỏi,...

3. Tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến viêm xoang mũi

3.1. Nguyên nhân tại chỗ và do tác động từ môi trường 

Viêm xoang mũi có thể bắt nguồn từ các yếu tố sau:

• Nhiễm trùng chóp răng gây viêm xoang mưng mủ (thường là các răng số 4, 5, 6 hàm trên vì vị trí này liên quan trực tiếp tới xoang hàm);

• Chấn thương vùng mặt làm thay đổi cấu trúc giải phẫu của các hốc xoang;

• Chấn thương do áp lực: sự thay đổi áp suất khi di chuyển bằng máy bay, lặn hay bơi lội khiến các lỗ thông khe xoang bị phù nề. Đặc biệt nếu bơi lội ở vùng nước bị ô nhiễm cũng tạo điều kiện để vi khuẩn xâm nhập vào xoang mũi, gây bệnh viêm xoang mưng mủ;

• Mắc bệnh lý vách ngăn: điều này làm tắc nghẽn cơ học xoang mũi, cản trở sự lưu thông tại đây;

• Nhiễm trùng đường hô hấp dưới: gây phù nề tổ chức mô trong xoang mũi, dẫn đến tắc xoang, vi khuẩn đi vào xoang;

• Dị vật, polyp, khối u trong mũi hay nhét bấc mũi: làm biến đổi tuần hoàn thông khí xoang gây viêm xoang.

Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến viêm xoang

3.2. Một số yếu tố làm tăng nguy cơ viêm xoang mũi

• Bị hen suyễn;

• Hệ miễn dịch kém;

• Dùng corticoid lâu ngày;

• Dị ứng với phấn hoa, nước hoa, nấm mốc, lông động vật,...;

• Sống và làm việc trong môi trường ô nhiễm nhiều khói bụi, hút thuốc lá,...

4. Viêm xoang mũi được điều trị bằng phương pháp nào?

Dưới đây là 3 cách điều trị viêm xoang mũi được áp dụng phổ biến hiện nay:

• Điều trị bằng thuốc: 

• Thuốc kháng sinh: chỉ định đối với các trường hợp có triệu chứng như ho, đau đầu, nghẹt mũi,... kéo dài trong vòng vài tuần. Tùy theo tình trạng bệnh và chỉ định của bác sĩ mà một đợt dùng kháng sinh có thể diễn ra trong vòng 3 - 14 ngày;

• Thuốc giảm đau (ibuprofen hoặc paracetamol): có tác dụng xoa dịu các biểu hiện khó chịu do viêm xoang mũi gây nên, ví dụ như tăng áp lực vùng trán, vùng má, đau đầu,...

• Điều trị bằng phẫu thuật: nếu bệnh nhân không đáp ứng hiệu quả với điều trị nội  khoa bằng thuốc thì có thể tính đến phương án phẫu thuật bằng cách làm sạch xoang mũi, loại bỏ polyp/dị vật hay điều chỉnh phần vách ngăn bị lệch,...;

• Các phương pháp khác: thực hiện các xét nghiệm cần thiết khác để chẩn đoán nguyên nhân thực sự gây ra viêm xoang là gì, nếu những biện pháp trên không thu được kết quả khả quan.

5. Phương pháp phòng ngừa bệnh viêm xoang mũi

5.1. Đối với trẻ em

• Nếu trẻ bị nghẹt mũi hãy vệ sinh mũi đúng cách cho trẻ, dùng theo liều lượng và vệ sinh bằng dung dịch nước muối (dạng nhỏ hoặc dạng xịt);

• Nếu thời tiết khô hanh, hãy dùng máy tạo độ ẩm không khí trong phòng ngủ của trẻ;

• Hạn chế cho trẻ đi bơi ở những bể chứa nước clo để tránh dị ứng mũi;

• Không hút thuốc lá ở gần nơi có trẻ nhỏ, tránh để trẻ tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng;

• Hướng dẫn trẻ cách rửa tay, đeo khẩu trang;

• Cho trẻ tiêm phòng đầy đủ, đúng lịch khi đến hẹn tiêm. Nhất là những loại vắc xin ngừa cúm, phòng các bệnh hô hấp;

• Không để trẻ tiếp xúc trực tiếp với những người bị nhiễm trùng đường hô hấp trên hoặc đang bị cảm lạnh;

• Đưa trẻ tới Chuyên khoa Tai - Mũi - Họng để khám và điều trị nếu trẻ xuất hiện các dấu hiệu sổ mũi, nghẹt mũi kéo dài.

Viêm xoang mũi gây ra nhiều biểu hiện khó chịu cho người bệnh

5.2. Đối với người lớn

• Phòng ngừa các nguy cơ mắc bệnh lý về đường hô hấp: không tiếp xúc gần với những người đang bị cúm hoặc cảm lạnh, trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh hãy rửa tay bằng xà phòng đúng cách, giữ ấm cơ thể;

• Không ở gần khói thuốc lá, khi đi ra ngoài nên đeo khẩu trang để hạn chế nguy cơ hít phải khói bụi ô nhiễm;

• Nếu có tiền sử dị ứng, bạn nên tránh xa các dị nguyên như nước hoa, phấn hoa, lông chó mèo,...;

• Tiêm phòng cúm hàng năm;

• Dùng máy tạo ẩm để ngăn ngừa viêm xoang mũi. Cần chú ý vệ sinh máy thường xuyên để máy luôn sạch sẽ, tránh sự sinh sôi của các loại nấm mốc.

Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là địa chỉ uy tín cung cấp các dịch vụ thăm khám, điều trị cho nhiều khách hàng bị viêm xoang mũi. Chuyên khoa Hô hấp và Tai - Mũi - Họng của Bệnh viện quy tụ đội ngũ các y bác sĩ giàu kinh nghiệm giúp phát hiện sớm các triệu chứng của tình trạng viêm xoang, bên cạnh đó Bệnh viện còn được đầu tư hệ thống trang thiết bị nội soi Tai - Mũi - Họng hiện đại, giúp  đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả nhất. 

Phụ thuộc vào mức độ và tình trạng bệnh của từng người, các bác sĩ có thể sẽ phối hợp cùng với các bác sĩ tại chuyên khoa khác (nội tiết, chẩn đoán hình ảnh, thần kinh, nhãn khoa, ngoại khoa, ung bướu, khoa nhi,...) nếu cần thiết để đưa ra những kết luận chính xác nhất về tình trạng bệnh, giúp bệnh nhân có hướng điều trị phù hợp.

Quý khách hàng nếu đang có nhu cầu đăng ký khám tại MEDLATEC, hãy liên hệ ngay đến tổng đài 1900 56 56 56 để được tổng đài viên tư vấn chi tiết hơn.