KEY: biểu hiện dậy thì sớm ở trẻ

Biểu hiện dậy thì sớm ở trẻ và cách điều trị hiệu quả

Trong những năm gần đây, dậy thì sớm ở trẻ là vấn đề được rất nhiều phụ huynh quan tâm. Tình trạng này có thể gây ra nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe và tâm lý của trẻ. Cha mẹ cần nhận biết sớm các biểu hiện dậy thì sớm ở trẻ và kịp thời có sự hỗ trợ về tâm lý và cung cấp cho trẻ những thông tin cần thiết.

1. Những biểu hiện dậy thì sớm ở trẻ

Thông thường, bé gái sẽ dậy thì vào độ tuổi từ 8 đến 13 và bé trai sẽ dậy thì vào độ tuổi từ 9 đến 14 tuổi. Dậy thì sớm là sự xuất hiện những đặc tính sinh dục thứ phát ở trai trước 9 tuổi và ở trẻ gái trước 8 tuổi.

Có nhiều yếu tố tác động tới dậy thì của trẻ như di truyền, chế độ dinh dưỡng, môi trường sống,...

Bé gái phát triển vùng ngực trong giai đoạn dậy thì

Những biểu hiện dậy thì sớm ở trẻ bao gồm:

- Đối với các bé gái: Phát triển vú, phát triển lông mu, tăng kích thước núm vú, xuất hiện mô vú, có kinh nguyệt trước 8 tuổi.

- Đối với các bé trai: Phát triển cơ quan sinh dục. Tinh hoàn và dương vật đều tăng kích thước. Bên cạnh đó, giọng nói của trẻ cũng sẽ thay đổi do những thay đổi của dây thanh và niêm mạc đường hô hấp. Các bé trai thường có giọng nói trầm hơn và hơi ồm ồm. Trên khuôn mặt của các bé trai cũng có sự thay đổi rõ ràng, đánh dấu sự trưởng thành.

Bé trai trong giai đoạn dậy thì có sự thay đổi khá rõ ràng về bộ phận sinh dục và tâm lý

- Đối với cả bé trai và bé gái:

●       Chiều cao tăng nhanh, đặc biệt là ở bé gái.

●       Lông mọc nhiều hơn, nhất là ở các cơ quan sinh dục, ở bé trai sẽ mọc ria mép.

●       Da tăng tiết dầu làm tăng nguy cơ mọc mụn trứng cá và mụn cám.

Ngoài những thay đổi về ngoại hình nêu trên, trẻ còn có sự thay đổi về tâm lý và hành vi. Tâm trạng của trẻ thay đổi thất thường. Trẻ có thể tự ti về sự thay đổi ngoại hình của mình. Một số khác lại cảm thấy tự tin hơn về sự thay đổi này.

2. Dậy thì sớm gây ra hậu quả gì?

Dậy thì sớm có thể tác động rất lớn đến suy nghĩ, tâm lý của trẻ. Đáng lo ngại hơn, đây còn là bệnh lý và có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe. Dưới đây là những hậu quả đáng báo động do tình trạng dậy thì sớm gây ra mà bố mẹ cần hiểu rõ:

Trẻ có sự thay đổi về ngoại hình sớm thường rất e ngại, tự ti

- Về tâm lý, nhất là đối với những bé gái dậy thì sớm: Khi có những thay đổi về ngoại hình sớm hơn so với các bạn trong cùng độ tuổi, trẻ thường xấu hổ và tự ti. Trong nhiều trường hợp, trẻ có thể bị bạn bè bắt nạt hoặc trêu chọc vì sự thay đổi quá sớm này.

- Hạn chế phát triển chiều cao: Những trẻ dậy thì sớm thì giai đoạn dậy thì sẽ ngắn hơn. Ban đầu, trẻ có thể phát triển nhanh về chiều cao so với các bạn. Tuy nhiên, giai đoạn phát triển về chiều cao này thường không kéo dài và trong tương lai, trẻ sẽ có thể không đạt chiều cao bằng các bạn bè cùng độ tuổi.

- Ảnh hưởng đến học tập: Những thay đổi về ngoại hình và tâm lý khi dậy thì sớm khiến trẻ thường xuyên bị lơ đãng, ảnh hưởng đến thành tích học tập.

- Trẻ dậy thì sớm có nguy cơ cao mắc bệnh buồng trứng đa nang so với những bạn bè cùng trang lứa

- Quan hệ sớm: Vì dậy thì sớm nên trẻ có thể có ham muốn sớm hơn và có thể quan hệ tình dục sớm hơn. Điều này có thể xảy ra ở cả bé trai và bé gái. Lúc này trẻ quá nhỏ và chưa thể có đủ hiểu biết về quan hệ tình dục an toàn. Trẻ có nguy cơ bị kẻ xấu xâm hại và phải chịu hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là những bé gái.

3. Phải làm sao khi nhận biết biểu hiện dậy thì sớm ở trẻ?

Khi nhận biết những biểu hiện dậy thì sớm ở trẻ, cha mẹ cần xử trí đúng cách để hỗ trợ con và phòng tránh tối đa nguy cơ về sức khỏe và tâm lý của trẻ. Dưới đây là một số hướng dẫn dành cho các bậc phụ huynh:

- Gần gũi, lắng nghe con và giúp con hiểu rõ hơn về những thay đổi của mình:

Ở giai đoạn dậy thì, trẻ thường khá nhạy cảm và rất dễ cảm thấy tự ti, xấu hổ, thậm chí trẻ rất e ngại và không dám tâm sự với bất cứ ai về những thay đổi trong cơ thể mình.

Giai đoạn này vô cùng quan trọng, bố mẹ nên gần gũi con, lắng nghe và tâm sự với con nhiều hơn để trẻ biết rằng những thay đổi trên cơ thể trẻ là hoàn toàn bình thường (nếu trẻ dậy thì đúng độ tuổi). Nếu trẻ dậy thì sớm, cha mẹ cũng nên đồng hành để trẻ biết thêm về vấn đề của mình và cần điều trị để được sống đúng với lứa tuổi.

Cha mẹ nên chia sẻ với con từ những điều nhỏ nhặt nhất. Khi con đạt được thành tích, cha mẹ hãy động viên, khen ngợi con. Nếu trẻ mắc sai lầm, cha mẹ nên bao dung và lắng nghe sự giải thích của trẻ. Không nên bàn tán về sự thay đổi về ngoại hình của trẻ.

- Đưa trẻ đi khám sớm để được điều trị kịp thời: Để điều trị bệnh hiệu quả, cần tìm chính xác nguyên nhân, bệnh lý gây dậy thì sớm. Tùy theo nguyên nhân, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Trẻ có thể được dùng thuốc để cân chỉnh nồng độ hormone giới tính để phòng ngừa sự phát triển cơ thể do tình trạng dậy thì sớm gây ra.

4. Phòng ngừa dậy thì sớm bằng cách nào?

Nhiều trường hợp dậy thì sớm không rõ nguyên nhân. Tuy nhiên, để hạn chế nguy cơ dậy thì sớm của trẻ, cha mẹ cần lưu ý những vấn đề sau:

- Cho trẻ ăn cân bằng dưỡng chất, hạn chế để trẻ bị thừa cân, nhất là đối với các bé gái.

Nên cho trẻ đi khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm những thay đổi bất thường

- Cho trẻ thăm khám sức khỏe định kỳ.

- Không cho trẻ dùng mỹ phẩm hoặc các loại thuốc gây ảnh hưởng đến nội tiết tố quá sớm.

Trên đây là một số biểu hiện dậy thì sớm ở trẻ và cách điều trị cũng như phòng ngừa tình trạng này. Nếu trẻ đang có những biểu hiện nghi ngờ dậy thì sớm, mẹ có thể đăng ký lịch thăm khám cho trẻ tại Hệ thống Y tế MEDLATEC qua Hotline 1900 56 56 56.