1. Mụn là là gì? Nguyên nhân gây mụn

Mụn là tình trạng viêm nang lông- tuyến bã, có thể xuất hiện ở nhiều vị trí như mặt, lưng, cổ, ngực, mông hoặc vùng kín. Tùy theo mức độ, mụn có thể không gây đau đớn (mức độ nhẹ), sưng đỏ và viêm (mức độ trung bình) hoặc đau nhức nghiêm trọng, chứa mủ và lan ra các vùng xung quanh (mức độ nặng). Đây là một vấn đề về da liễu khá phổ biến ở mọi độ tuổi, đặc biệt là ở tuổi dậy thì và thanh thiếu niên. Mặc dù mụn không trực tiếp ảnh hưởng đến sức khỏe, nhưng chúng lại gây không ít phiền toái trong cuộc sống hàng ngày và làm giảm sự tự tin của nhiều người.

Nguyên nhân chủ yếu gây ra mụn là sự tác động qua lại của 4 yếu tố chính: tăng sản xuất chất bã, dày sừng cổ nang lông dẫn đến nút sừng nang lông, sự nhân lên của vi khuẩn P.acnes và phản ứng viêm làm vỡ thành nang lông. 

Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra tình trạng mụn 

Đặc biệt, tần suất trang điểm cao mà không tẩy trang sạch sẽ chính là một nguyên nhân khiến mụn xuất hiện, bởi việc này làm tăng sản sinh dầu nhờn và gây viêm nang lông, dẫn đến các loại mụn viêm hoặc không viêm. 

Ngoài ra, một số tác nhân bên ngoài cũng có thể kích thích sự xuất hiện của mụn như thay đổi thời tiết, thói quen ăn uống không lành mạnh, sử dụng chất kích thích, môi trường ô nhiễm, dùng nguồn nước không đảm bảo vệ sinh.

2. Phân biệt các loại mụn ở mặt

Một số loại mụn có thể không gây bất kỳ ảnh hưởng nào, nhưng cũng có những loại mụn sưng tấy, đau nhức và gây cảm giác khó chịu. Để hiểu rõ hơn về các loại mụn ở mặt, bạn có thể tham khảo những cách nhận diện chúng dưới đây để có phương pháp chăm sóc và điều trị thích hợp.

Mụn không viêm

• Mụn đầu trắng: Là những nốt mụn nhỏ, màu trắng, xuất hiện do sự tích tụ tế bào chết, dầu và bụi bẩn làm tắc nghẽn lỗ chân lông. Chúng thường không gây đau và xuất hiện ở những vùng như mũi, trán, cằm và má, đặc biệt phổ biến ở tuổi dậy thì hoặc những người đang mang thai, căng thẳng;
• Mụn đầu đen: Là loại mụn không viêm, hình thành khi dầu và tế bào chết tích tụ trong lỗ chân lông, tiếp xúc với không khí và bị oxy hóa thành màu đen. Mụn này thường xuất hiện ở các vùng có tuyến dầu nhiều như mũi, trán và cằm;

Mụn đầu đen là một trong các loại mụn ở mặt phổ biến 

• Mụn ẩn: Là mụn nằm sâu dưới da, tạo ra những vùng da sần sùi, khó thấy nhưng ảnh hưởng đến vẻ ngoài. Nguyên nhân phổ biến của mụn ẩn là rối loạn nội tiết tố, chế độ sinh hoạt không khoa học, hoặc do làn da có lỗ chân lông to;
• Mụn cám: Thường có màu trắng hoặc đục, không gây đau hay sưng, và thường xuất hiện ở tuổi dậy thì, phụ nữ mang thai hoặc sau sinh. Mụn cám có thể tiến triển thành mụn viêm nếu không được chăm sóc đúng cách.

Mụn viêm

• Mụn bọc: Là loại mụn lớn, chứa mủ và có thể gây đau nhức. Mụn này thường gây viêm đỏ và có thể để lại sẹo. Nguyên nhân là do tắc nghẽn lỗ chân lông, stress hoặc rối loạn hormone;
• Mụn nhọt: Là mụn sưng, chứa mủ, gây đau và viêm nhiễm. Thường hình thành khi vi khuẩn phát triển trong lỗ chân lông bị tắc nghẽn;
• Mụn nang: Là dạng nặng của mụn trứng cá, gây sưng to, viêm đỏ và đau đớn. Loại mụn này có thể để lại sẹo và dễ lây lan. Nguyên nhân là do tắc nghẽn lỗ chân lông và thay đổi nội tiết tố;
• Mụn đinh râu: Xuất hiện ở gốc sợi râu, có thể gây sưng, đau và sốt cao. Nếu không chữa trị kịp thời, mụn có thể gây nhiễm trùng nghiêm trọng.
• Mụn viêm đỏ: Là mụn sưng đỏ, chứa mủ, gây đau và khó chịu. Nguyên nhân là do vi khuẩn P. acnes phát triển trong lỗ chân lông, thường xuất hiện khi cơ thể thiếu dinh dưỡng hoặc căng thẳng.

Các loại mụn khác

• Mụn cóc: Là loại mụn do virus HPV gây ra, khiến vùng da quanh mụn sần sùi. Mụn cóc thường lành tính, tự rụng theo thời gian, nhưng nếu có dấu hiệu bất thường, bạn cần đi khám và điều trị theo chỉ định của bác sĩ;
• Mụn thịt: là các u nang nhỏ chứa keratin, không gây đau hoặc ngứa nhưng có thể lan rộng nếu không được điều trị đúng cách.

3. Phòng ngừa các loại mụn ở mặt

Để phòng ngừa các loại mụn ở mặt, bạn cần lưu ý những điều quan trọng sau đây:

Duy trì lối sống khoa học, lành mạnh

• Ngủ đủ giấc và hạn chế thức khuya để tái tạo da;
• Tránh chất kích thích, đồ ăn cay nóng, dầu mỡ để ngăn ngừa mụn và lỗ chân lông tắc nghẽn;
• Tăng cường ăn rau củ quả, trái cây tươi và uống đủ nước để bổ sung vitamin và khoáng chất cho da;
• Giữ tinh thần thư thái, tránh căng thẳng để ngăn mụn do stress.

Tẩy trang, làm sạch da thật kỹ

Nên rửa mặt 2 lần/ngày và tẩy trang sạch vào cuối ngày để loại bỏ bụi bẩn và lớp trang điểm. Bạn cũng đừng quên sử dụng nước hoa hồng để giúp se khít lỗ chân lông và cân bằng độ ẩm cho da.

Để tránh tình trạng mụn, việc làm sạch da đúng cách đóng vai trò quan trọng 

Chăm sóc da đúng cách

Nếu da của bạn bị mụn thì cần điều trị kịp thời và đúng cách, tuyệt đối không nên nặn mụn vì điều này làm da bị tổn thương, lỗ chân lông to hơn và dễ gây viêm nhiễm. Với trường hợp bị mụn ẩn, bạn nên đắp mặt nạ đất sét hàng tuần để làm thông thoáng lỗ chân lông và tẩy da chết 2-3 lần mỗi tuần giúp làn da luôn sáng mịn. Nếu bạn sở hữu làn da dầu, nhớ sử dụng giấy thấm dầu thường xuyên và chăm chỉ dùng kem chống lão hóa từ tuổi 25.

Sử dụng mỹ phẩm phù hợp với làn da

Chị em nên ưu tiên sử dụng mỹ phẩm phù hợp với làn da, ưu tiên sản phẩm tự nhiên, an toàn và dễ thẩm thấu giúp ngăn ngừa mụn hiệu quả. Tránh mỹ phẩm kém chất lượng để giảm nguy cơ kích ứng và nổi mụn. Và đừng quên sử dụng kem chống nắng mỗi ngày để bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời, đồng thời tránh tiếp xúc trực tiếp với nắng trong khoảng thời gian từ 10:00 - 16:00 giờ hằng ngày.

Trên đây là thông tin về các loại mụn ở mặt cùng cách phòng ngừa hiệu quả bạn đọc nên tham khảo. Nếu có thắc mắc liên quan cần giải đáp hoặc nhu cầu thăm khám, điều trị tình trạng mụn, bạn đọc hãy liên hệ tới Hệ thống Y tế MEDLATEC qua Tổng đài 1900 56 56 56 để được tư vấn và hỗ trợ đặt lịch sớm với bác sĩ Da liễu của MEDLATEC.