1. Thuốc trị mụn là gì? 

Thuốc trị mụn là những loại thuốc giúp giảm sự tiết dầu, giảm tình trạng sưng tấy, đồng thời hỗ trợ điều trị nhiễm trùng. Với loại thuốc trị mụn kê đơn, hiệu quả thường không đến tức thì, người dùng chỉ cảm nhận hiệu quả sau ít nhất 4 đến 8 tuần, thậm chí là nhiều tháng hay hàng năm. 

Thuốc trị mụn giúp giảm tình trạng da tiết dầu quá mức

Các loại thuốc trị mụn trên thị trường hiện nay khá đa dạng. Phụ thuộc theo tình trạng nổi mụn, bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc phù hợp. 

2. Các dạng bào chế của thuốc trị mụn

2.1. Bào chế theo dạng bôi ngoài da

Thuốc trị mụn điều chế theo dạng kem bôi thích hợp sử dụng để điều trị mụn mới hình thành, mụn trứng cá nhẹ. Bên cạnh đó, thuốc trị mụn bôi ngoài cũng có thể được điều chế theo dạng gel, dạng nước. Thuốc trị mụn bôi ngoài da thích hợp dùng vào buổi sáng, hoặc vào buổi tối. Trong đó, một số loại thuốc chữa mụn bôi ngoài da phổ biến phải kể đến là: 

• Axit Salicylic: Có tác dụng giảm tình trạng bít tắc lỗ chân lông, giảm sự xuất hiện của những ổ mụn mới. Axit Salicylic không kê đơn như sản phẩm tẩy trang thường có nồng độ từ 0.5% đến 2%.
• Benzoyl Peroxide: Giúp loại bỏ nhiều loại vi khuẩn gây mụn cũng như dầu thừa, tế bào chết làm lỗ chân lông bị tắc nghẽn. Sản phẩm Benzoyl Peroxide không kê đơn chủ yếu có mức nồng độ 2.5% đến 10%. Nếu mới dùng, bạn nên lựa chọn sản phẩm nồng độ từ 2.5%, nhằm hạn chế kích ứng da. 
• Retinoids: Giúp giảm lượng tế bào chết, ngăn ngừa các chất cặn bã tích lũy trong nang lông. Từ đó giảm sự hình thành của mụn. Lưu ý rằng phụ nữ mang thai không nên sản phẩm chứa Retinoids, bởi thành phần này có khả năng gây dị tật ở thai nhi. 
• Kem kháng sinh: Là sản phẩm kem dưỡng hoặc gel dưỡng chứa thành phần kháng sinh có tác dụng loại bỏ vi khuẩn, yếu tố gây nhiễm trùng vùng nang lông, giảm hình thành mụn. 
• Axit Azelaic: Hỗ trợ phòng ngừa tình trạng lỗ chân lông bít tắc, ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn. Dạng sản phẩm bôi ngoài da chứa Axit Azelaic không kê đơn thường có nồng độ 10%. 

Thuốc trị mụn bào chế theo dạng bôi ngoài giúp điều trị tại chỗ

2.2. Bào chế theo dạng viên uống 

Bên cạnh bào chế theo dạng kem, gel bôi ngoài da, nhiều loại thuốc trị mụn còn được bào chế theo dạng viên uống. Những loại thuốc này chủ yếu được chỉ định trong trường hợp người dùng cần điều trị mụn toàn thân. Trong thời gian dùng thuốc, bạn đôi khi vẫn phải dùng cả dạng sản phẩm bôi ngoài. Hai loại thuốc uống dùng để trị mụn phổ biến là thuốc kháng sinh và thuốc tránh thai. 

• Thuốc kháng sinh: Cần sử dụng theo sự kê đơn của bác sĩ nhằm ngăn chặn sự sinh sôi của vi khuẩn, phòng nhiễm trùng, giảm tình trạng tiết bã nhờn. Lưu ý rằng kháng sinh bổ sung theo đường uống chỉ được chỉ định khi kháng sinh bôi ngoài không phát huy tác dụng. 
• Thuốc tránh thai: Chủ yếu chỉ định sử dụng với trường hợp bị mụn nặng, đã dùng kháng sinh nhưng không mang lại hiệu quả. Để hạn chế tối đa rủi ro không mong muốn, chị em chỉ sử dụng thuốc tránh thai để trị mụn khi có chỉ định của bác sĩ. Nếu đang trong thời kỳ mang thai, bạn không nên trị mụn bằng thuốc tránh thai. 

Trong một số trường hợp, chị em cần trị mụn bằng thuốc kháng sinh bổ sung theo đường uống

3. Nên dùng thuốc trị mụn bôi ngoài da hay thuốc uống? 

Nên dùng thuốc trị mụn bôi ngoài hay thuốc uống phụ thuộc theo tình trạng nổi mụn, đặc điểm cơ địa của từng người. Theo đó, chỉ định phương pháp trị mụn cần dựa vào những tiêu chí như: 

• Mức độ phát triển, chủng loại mụn. 
• Đặc điểm làn da của mỗi người (da dầu, da khô, da hỗn hợp). 
• Mức độ ảnh hưởng của mụn đến sinh hoạt hàng ngày. 
• Yêu cầu về vẻ ngoài. 
• Khả năng liền sẹo theo cơ địa của từng người. 
• Khả năng đáp ứng điều trị. 
• Một số vấn đề sức khỏe liên quan. 

Trong đó, chủng loại mụn là yếu tố quyết định lớn đến việc chỉ định phương pháp trị mụn. Cụ thể như:

• Với dạng mụn không viêm: Điều trị giảm triệu chứng tại chỗ vẫn là phương pháp ưu tiên. Vì nguyên nhân gây mụn chủ yếu là do tình trạng tắc nghẽn lỗ chân lông, không liên quan đến yếu tố viêm nhiễm. Lúc này, bác sĩ có thể chỉ định cho bệnh nhân dùng Retinoid để loại bỏ đi phần bã nhờn, lớp tế bào chết. Bên cạnh đó, những loại thuốc bôi ngoài da như Tazarotene, Tretinoin,... cũng có thể được bác sĩ cân nhắc chỉ định. 
• Với dạng mụn viêm: Trường hợp bị mụn đỏ kích thước lớn, mụn nang, khó điều trị hiệu quả bằng phương pháp bôi ngoài đơn thuần, bác sĩ sẽ cân nhắc chỉ định cho bệnh nhân dùng thêm thuốc uống. Thuốc bổ sung cho đường uống sẽ giúp ngăn chặn, tiêu diệt vi khuẩn từ bên trong, thúc đẩy tốc độ liền sẹo. Song song với dùng thuốc uống, chị em đôi khi vẫn phải dùng cả thuốc bôi ngoài. 

Thuốc bôi ngoài da chủ yếu được chỉ định đơn trong trường hợp chị em bị mụn không viêm

Đối với thể nhẹ hoặc thể trung bình như mụn đầu trắng, mụn đầu đen, việc điều trị thường diễn ra khá nhanh và đơn giản. Thế nhưng với thể mụn nang, mụn viêm, quá trình điều trị sẽ phức tạp hơn. 

Bên cạnh dùng thuốc bôi ngoài hoặc thuốc uống, bác sĩ có thể chỉ định một số cách thức trị mụn khác, thực hiện tại phòng khám. Đơn cử như: 

• Trị mụn bằng liệu pháp ánh sáng: Chẳng hạn như ứng dụng tia laser, ánh sáng xanh, IPL tác dụng lên làn da, tiêu diệt phần nào vi khuẩn gây mụn, đẩy lùi hiện tượng nhiễm trùng.
• Bóc tách da hóa học và mài mòn: Phương pháp giúp loại bỏ đi lớp da chết ngoài cùng, bao gồm cả mụn đầu trắng và mụn đầu đen. 

4. Khi nào người bị mụn cần đi khám? 

Phần lớn mọi người đặc biệt là chị em phụ nữ thường tìm cách tự trị mụn tại nhà bằng các sản phẩm kem bôi hoặc thuốc uống. Tuy nhiên nếu muốn hiệu quả trị mụn duy trì dài lâu, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe, bạn nên đi khám da liễu để được bác sĩ tư vấn phương pháp trị mụn phù hợp. Ngoài ra khi nhận thấy triệu chứng bất thường trên da, bạn cũng nên chủ động đi khám. Cụ thể là:

• Vùng mặt, vùng ngực, vùng lưng,... xuất hiện mụn đỏ. 
• Da xuất hiện mụn trứng cá màu đỏ, viêm nang lông. 
• Khi dùng thuốc tránh thai, thuốc Steroid, mụn trứng cá có xu hướng mọc nhiều hơn. 
• Da bị viêm, nổi nốt sần, mụn ở thể trung bình hoặc thể nặng. 
• Đã dùng các sản phẩm trị mụn không kê đơn hoặc phương pháp trị mụn trên 3 tháng nhưng mụn không thuyên giảm.

Nếu như nhận thấy mụn đỏ lớn xuất hiện, bạn nên đi khám da liễu 

Dễ thấy rằng thuốc trị mụn lưu hành trên thị trường hiện nay rất đa dạng. Bên cạnh sản phẩm kem bôi, thuốc trị mụn điều chế theo dạng viên cũng khá phổ biến. Tuy vậy nếu muốn hạn chế sự xuất hiện của tác dụng phụ, bạn tốt nhất nên đến những địa chỉ y tế uy tín như chuyên khoa Da liễu thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC để được bác sĩ thăm khám, tư vấn điều trị đúng phương pháp. Nếu cần đặt lịch khám trước, Quý khách hãy liên hệ với MEDLATEC theo số 1900 56 56 56 để được tư vấn hỗ trợ 24/7.