1. Tổng quan về bệnh vàng da sơ sinh 

Để hiểu rõ hơn về các phương pháp điều trị vàng da sơ sinh thì bạn cần tìm hiểu những nguyên nhân cũng như mức độ bệnh lý để có biện pháp phòng tránh và nhận biết sớm tình trạng. Khi chỉ số Bilirubin trong máu tăng sẽ dẫn đến hiện tượng vàng da, vàng mắt và thường xảy ra chủ yếu trong 2 tuần đầu sau khi em bé chào đời. 

Phân loại 

Vàng da ở trẻ sơ sinh được chia thành 2 nhóm là sinh lý và bệnh lý. 

• Vàng da sinh lý xảy ra trong khoảng 24 giờ đầu sau khi em bé được sinh ra, chỉ biến đổi màu sắc da ở mặt, cổ, ngực và phía trên rốn và không đi kèm bất kỳ triệu chứng bất thường nào. 
• Vàng da bệnh lý xảy ra trong 24 giờ sau sinh. Tình trạng da vàng đậm toàn thân đi kèm triệu chứng li bì, co giật, không chịu bú, thường xuyên co gồng người và không tự khỏi sau 1 tuần lễ với trẻ đủ tháng hoặc sau 2 tuần với trẻ sinh non. 

Trẻ bị vàng da có thể do sinh lý hoặc bệnh lý

Nguyên nhân 

Trẻ mới sinh ra, gan chưa phát triển hoàn thiện, số lượng hồng cầu cao dẫn đến nồng độ Bilirubin cũng tăng theo gây ra hiện tượng vàng da. Vàng da ở trẻ sơ sinh có thể xảy ra do những nguyên nhân sau: 

• Sự bất đồng về nhóm máu giữa bé và mẹ. 
• Bé bị thiếu men G6PD. 
• Trẻ mắc các bệnh lý màng hồng cầu, nhiễm trùng, rối loạn chuyển hóa Bilirubin, bất thường chức năng ruột hoặc bị xơ nang, suy giáp. 
• Ngoài ra, sữa mẹ cũng có thể là tác nhân gây vàng da trẻ sơ sinh. 

Mức độ vàng da ở trẻ sơ sinh

Dựa theo nồng độ Bilirubin trong máu, vàng da được chia thành 5 cấp độ gồm: 

• Mức độ 1: Nồng độ Bilirubin trong máu từ 5 - 7mg%, trẻ chỉ bị vàng ở vùng mặt và cổ.
• Mức độ 2: Nồng độ Bilirubin trong máu từ 8 - 10mg%, ngoài mặt và cổ thì vàng da lan xuống ngực, lưng. 
• Mức độ 3: Nồng độ Bilirubin trong máu từ 11 - 13mg%, vàng da từ mặt, cổ, ngực, lưng, bụng cho đến đầu gối. 
• Mức độ 4: Nồng độ Bilirubin trong máu từ 13-15mg%, vàng da lan thêm đến phần bắp chân và cánh tay.
• Mức độ 5: Nồng độ Bilirubin tăng cao trên 15mg%, vàng da toàn thân, cả lòng bàn tay, bàn chân. 

Tùy theo mức độ bệnh lý mà phương pháp điều trị vàng da ở trẻ khác nhau

2. Điều trị vàng da sơ sinh 

Vàng da ở trẻ sơ sinh hầu hết đều dễ nhận biết, ba mẹ cần chú ý theo dõi những biến đổi của con để có biện pháp xử lý hoặc cho bé đi khám kịp thời. Tùy theo tình trạng vàng da của con mà bác sĩ sẽ tư vấn biện pháp điều trị thích hợp đồng thời mẹ cũng cần chú ý đến chế độ chăm sóc để giúp con sớm khỏi bệnh. 

Điều trị vàng da sơ sinh 

Với những trường hợp vàng da được xác định là do sinh lý, vàng da mức độ nhẹ thì có thể không cần điều trị, tình trạng thường tự khỏi sau 1 tuần. Bác sĩ sẽ tư vấn cách chăm sóc và hướng dẫn phụ huynh theo dõi tình trạng tại nhà. Với những trường hợp vàng da bệnh lý, trẻ cần nhập viện để tiến hành điều trị với những phương pháp sau: 

• Chiếu đèn: là phương pháp phổ biến nhất giúp tiết kiệm chi phí nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả điều trị tốt. Mục đích là biến đổi Bilirubin thành các đồng phân trong nước an toàn cho cơ thể sau đó được đào thải ra ngoài. Trong quá trình điều trị cần có sự kiểm tra, theo dõi của bác sĩ chuyên khoa về chỉ số bước sóng, cường độ, khoảng cách giữa em bé với đèn để đảm bảo an toàn. 
• Thay máu: Được áp dụng với những bệnh nhi vàng da quá nặng, có biểu hiện nhiễm độc hệ thần kinh và những phương pháp khác không mang lại hiệu quả. 
• Truyền Immunoglobulin: Được chỉ định điều trị vàng da sơ sinh với những em bé vàng da nghiêm trọng do bất đồng nhóm máu với mẹ kết hợp cùng phương pháp chiếu đèn hoặc thay máu.

Chiếu đèn để điều trị vàng dàng với trẻ sơ sinh là phương pháp phổ biến nhất

Chăm sóc trẻ bị vàng da tại nhà 

Khi chăm sóc trẻ bị vàng da tại nhà, ba mẹ cần chú ý: 

• Tuân thủ theo những hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa, nếu con có triệu chứng bất thường thì phải đưa con đến viện ngay hoặc thông báo với bác sĩ để có biện pháp xử lý kịp thời. 
• Đảm bảo trẻ bú đủ lượng sữa theo nhu cầu để bổ sung chất dinh dưỡng và nước cho trẻ. 
• Trẻ cần được nghỉ ngơi ở nơi khô thoáng, đủ ánh sáng để tiện cho việc quan sát những biểu hiện của con.
• Vệ sinh con đúng cách, có thể tham khảo ý kiến chuyên gia để tránh tình trạng bé bị nhiễm trùng. 
• Đưa trẻ đi khám đúng theo lịch hẹn của bác sĩ. 

Phương pháp điều trị vàng da sơ sinh cần được tiến hành dựa theo nguyên nhân và mức độ bệnh lý. Do đó, các bậc phụ huynh cần cho trẻ đi khám tại những cơ sở y tế uy tín ngay khi có những triệu chứng bất thường để bác sĩ chuyên khoa tư vấn phương pháp điều trị thích hợp. Tuyệt đối không tự ý áp dụng bất kỳ phương pháp điều trị nào không chính thống tại nhà, điều này có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng cho con. 

Ngoài ra, để phòng bệnh cho con, mẹ cũng chú ý đến chế độ dinh dưỡng, rèn luyện thân thể, nghỉ ngơi thường xuyên và thăm khám sức khỏe định kỳ trong giai đoạn mang thai. 

Để thăm khám, xác định nguyên nhân và mức độ vàng da của trẻ sơ sinh, ba mẹ có thể cho con đến khám tại Chuyên khoa Nhi thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC. Tại đây, các bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm sẽ trực tiếp kiểm tra tình trạng của con. Bên cạnh đó, hệ thống máy móc, trang thiết bị y tế hiện đại, Trung tâm Xét nghiệm đạt chuẩn quốc tế sẽ giúp yên tâm về độ chính xác và nhanh chóng của kết quả khám. 

Cho trẻ đi khám sớm ngay khi có biểu hiện vàng da để xử lý kịp thời