1. Thế nào là bị trào ngược dạ dày?

Hiện tượng trào ngược dạ dày (hoặc trào ngược axit dạ dày) xảy ra khi pepsin, dịch vị dạ dày hoặc thức ăn bị đẩy ngược từ dạ dày lên thực quản. Điều này xảy ra khi dạ dày tăng tiết axit dẫn đến nồng độ axit trong dịch vị thừa hơn mức bình thường và dễ bị trào ngược lên thực quản. 

Nguyên nhân chủ yếu gây nên tình trạng này là do thoát vị cơ hoành, viêm loét dạ dày, suy cơ thắt dưới thực quản, thức ăn ứ đọng ở dạ dày hoặc do tăng áp lực ổ bụng. Bên cạnh đó các yếu tố khác cũng có khả năng khiến trào ngược dạ dày như: hút thuốc, ăn uống không đúng cách, béo phì, mắc bệnh đái tháo đường, phụ nữ đang mang thai, người bị hen suyễn hoặc lạm dụng đồ uống có cồn,...

2. Các triệu chứng đặc trưng khi bị trào ngược dạ dày

Một số biểu hiện điển hình ở một người mắc bệnh trào ngược dạ dày đó là:

• Tiết nước bọt nhiều;

• Ợ chua, ợ nóng: dấu hiệu sớm cảnh báo bệnh trào ngược dạ dày là chứng ợ hơi. Ợ chua sẽ thường kèm theo cả ợ hơi và ợ nóng, bệnh nhân thường có cảm giác chua khé ở họng và miệng;

• Miệng đắng: do trào ngược dạ dày cũng kích thích tiết ra nhiều dịch mật khiến miệng đắng;

• Vùng thượng vị đau tức: sự trào ngược axit sẽ tác động lên các mút thần kinh của dây X dẫn đến cảm giác đau thắt vùng thượng vị, đôi khi là đau tức ngực trái.

• Bệnh nhân bị khó nuốt, khan tiếng, ho và hen suyễn, khó thở.

3. Dấu hiệu khó thở do trào ngược dạ dày xuất hiện khi nào?

Thường thì khi có cảm giác khó thở mọi người sẽ nghĩ ngay đến các bệnh lý liên quan tới hô hấp, tuy nhiên đây cũng là một trong các triệu chứng hay gặp đối với người bị trào ngược dạ dày. Không những phổ biến mà đây còn là một dấu hiệu nguy hiểm chiếm đến 45% trong số các trường hợp bị trào ngược dạ dày.

Biểu hiện khó thở khi trào ngược dạ dày xuất hiện do sự dư thừa axit dạ dày và gây ảnh hưởng tới ống dẫn thở. Thông thường nếu xảy ra tình trạng thừa axit, cơ thể sẽ sản sinh ra một lượng bazơ để trung hoà. Tuy nhiên ở người bị bệnh thì sẽ sản sinh ra quá nhiều lượng axit đến nỗi bazơ không đủ “sản lượng" để cân bằng lại. Vì tác động của lượng axit dư thừa này thực quản sẽ không thể khép chặt, từ đó gây nên hiện tượng khó thở.

Khó thở sinh ra theo các cơ chế sau:

• Thức ăn khi bị đẩy ngược lên vòm họng sẽ gây bít tắc đường không khí khiến bệnh nhân cảm thấy tức ngực, khó thở;

• Niêm mạc thực quản bị kích thích mỗi khi axit trào ngược lên thực quản, kèm theo tạo áp lực lên cả khí quản và gây hiện tượng khó thở cho người bệnh;

Thức ăn khi bị đẩy ngược lên vòm họng sẽ gây bít tắc đường không khí khiến bệnh nhân bị khó thở

• Axit khi vào thực quản chưa dừng lại mà còn có khả năng tràn vào phổi, gây tình trạng viêm, phù nề niêm mạc đường thở và rất dễ xảy ra trong lúc người bệnh đang nằm ngủ. Có nhiều trường hợp trào ngược thức ăn và dịch vị dạ dày vào phổi gây viêm phổi. Đây được coi là một dạng viêm phổi sặc, rất nguy hiểm cho người bệnh, nhất là trẻ em và người già, bệnh nhân bị nằm liệt giường,...

• Trào ngược axit dạ dày ngoài việc gây tắc mà còn dẫn tới viêm thực quản. Lúc này các dây thần kinh ở niêm mạc thực quản sẽ kích thích lên các cơ lồng ngực, xuất hiện phản ứng co rút, chèn ép tạo áp lực lên đường thở khiến người bệnh bị khó thở.

4. Vậy khó thở khi bị trào ngược dạ dày có sao không?

Như đã đề cập, tình trạng khó thở là một dấu hiệu nghiêm trọng của chứng trào ngược dạ dày. Khi đó nếu không được điều trị kịp thời, bệnh nhân có nguy cơ cao gặp các biến chứng nguy hiểm sau:

• Viêm loét thực quản: được coi là biến chứng thường gặp nhất. Ở những trường hợp bị trào ngược dạ dày lâu không điều trị thì axit sẽ bào mòn lớp niêm mạc ở thực quản, tạo điều kiện cho các vi khuẩn dễ dàng tấn công và gây nên các phản ứng viêm nhiễm. Dần dần các vết  loét sẽ hình thành tại đây;

• Hẹp thực quản: những tổn thương do axit dạ dày gây nên, lặp đi lặp lại nhiều lần sẽ không có cơ hội phục hồi tạo thành các mô sẹo và làm hẹp thành thực quản;

Khó thở do trào ngược dạ dày gây nhiều biến chứng nghiêm trọng ở thực quản

• Barrett thực quản: tình trạng rối loạn này hình thành do axit trào lên thực quản trong thời gian dài gây biến đổi màu sắc thực quản. Những người bị barrett thực quản có nguy cơ tiến triển thành ung thư thực quản cao gấp 30 - 125 lần so với người bình thường;

• Ung thư thực quản: mặc dù hiếm gặp nhưng vẫn có nguy cơ. Một khi đã bị ung thư thì diễn tiến xấu thường nhanh và đe dọa đến tính mạng người bệnh nếu không được phát hiện và điều trị sớm;

• Các vấn đề liên quan đến hô hấp: viêm phổi, viêm họng, viêm phế quản, viêm thanh quản,... những bệnh này thường khó điều trị dứt điểm và có diễn biến phức tạp.

5. Lời khuyên dành cho bệnh nhân bị trào ngược dạ dày

• Áp dụng một lối sống và chế độ ăn uống lành mạnh: 

• Người bệnh nên thay đổi thói quen ăn uống như: trong một bữa ăn không nên ăn quá nhiều và tránh ăn no trước khi đi ngủ;

• Thường xuyên tập thể dục điều độ nhằm nâng cao sức đề kháng cho cơ thể;

• Từ bỏ các thói quen xấu, không hút thuốc lá, không lạm dụng rượu bia;

• Giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng để không làm ảnh hưởng tới tâm lý và dạ dày;

• Tăng cường ăn các loại thực phẩm có lợi cho dạ dày như bánh mì, sữa chua, rau xanh, yến mạch.

• Điều trị trào ngược dạ dày bằng thuốc: một số nhóm thuốc thường được dùng cho bệnh nhân trào ngược dạ dày: thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày (misoprostol, alginat, dimeticone), thuốc giúp tăng trương lực cơ thắt thực quản dưới (domperidone, metoclopramide), ức chế bơm proton (omeprazole, lansoprazole), thuốc ức chế H2 (famotidin, Cimetidin). Tuy nhiên trước khi sử dụng bệnh nhân cần tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để lựa chọn được loại thuốc phù hợp;

• Thăm khám thường xuyên theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa: việc khám sức khỏe định kỳ sẽ giúp bệnh nhân phát hiện sớm các bất thường và phòng ngừa được biến chứng nặng nếu điều trị kịp thời.

Chế độ ăn lành mạnh sẽ  giúp ích rất nhiều trong việc kiểm soát và phòng tránh bệnh về dạ dày

Trên đây là tổng hợp các vấn đề liên quan đến thắc mắc: khó thở khi bị trào ngược dạ dày có sao không? Nếu còn gặp nhiều băn khoăn về bệnh dạ dày hoặc các bệnh lý khác, quý bạn đọc xin vui lòng liên hệ tới hotline 1900565656 của BVĐK MEDLATEC để được tư vấn miễn phí và đặt lịch khám trực tiếp với bác sĩ chuyên khoa.