1. Ung thư tuyến tụy là gì

Nằm phía sau phúc mạc, tuyến tụy được bao bọc bởi các cơ quan khác, chia thành ba phần rõ rệt: đầu, thân và đuôi. Các chức năng quan trọng của tuyến tụy bao gồm tiết men tụy hỗ trợ quá trình tiêu hóa thức ăn và tiết các hormon như Insulin và Glucagon giúp điều hòa đường huyết.

Hơn 95% ung thư tuyến tụy có nguồn gốc từ tế bào của tụy ngoại tiết, trong khi một tỷ lệ nhỏ liên quan đến các tế bào nội tiết và mô liên kết của tuyến. Các yếu tố như di truyền (đột biến gen BRCA1, BRCA2...), bệnh lý mạn tính ở tụy (viêm tụy, xơ nang tụy...) và các yếu tố môi trường (béo phì, hút thuốc...) được xem là những yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng mắc ung thư tụy.

Ung thư tuyến tụy có khả năng di truyền 

Triệu chứng ung thư tuyến tụy ở giai đoạn đầu thường rất khó để nhận biết và dễ bị nhầm lẫn. Điều đáng lo ngại là ung thư tụy thường được phát hiện ở giai đoạn muộn, khi bệnh đã tiến triển và khó điều trị hơn. 

2. Cảnh báo triệu chứng ung thư tuyến tụy giai đoạn đầu

Triệu chứng ung thư tuyến tụy ở giai đoạn đầu thường không đặc trưng và dễ bị bỏ qua, khiến bệnh nhân thường đến khám khi bệnh đã ở giai đoạn tiến triển. Người bệnh cần lưu ý một số triệu chứng ung thư tuyến tụy ở giai đoạn đầu như sau:

Đau bụng và đau thắt lưng

Đau bụng là một triệu chứng sớm đáng chú ý của ung thư tuyến tụy, thường xuất hiện trước khi bệnh được phát hiện từ 1-2 tháng. Đau thường xảy ra ở vùng thượng vị, nhưng chỉ thoáng qua và dễ bị nhầm với triệu chứng của viêm dạ dày. Đau bụng có thể tăng lên sau khi ăn hoặc khi nằm ngửa và giảm bớt khi bệnh nhân nằm cuộn tròn. Cơn đau ban đầu có thể tập trung ở vùng bụng, nhưng nó có thể lan rộng ra phía sau, gây đau thắt lưng. Trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể gặp cơn đau đột ngột và dữ dội do u tụy gây tắc nghẽn ống tụy, dẫn đến viêm tụy cấp.

Đau bụng và đau thắt lưng là triệu chứng ung thư tuyến tụy ở giai đoạn đầu

Hội chứng vàng da tắc mật

Tắc nghẽn đường mật là biến chứng do khối u tụy gây ra, dẫn đến các triệu chứng điển hình của vàng da tắc mật như vàng da và mắt, nước tiểu sẫm màu, phân bạc màu và ngứa. Vàng da trong ung thư tuyến tụy thường tăng dần và có tính chất liên tục. Nhiều trường hợp, vàng da chính là tín hiệu báo động đầu tiên, đưa bệnh nhân đến bệnh viện và phát hiện ra bệnh ở giai đoạn sớm hơn.

Chán ăn và sụt cân đột ngột

Tình trạng tổn thương ở tuyến tụy, cơ thể không còn khả năng hấp thu chất dinh dưỡng từ thức ăn một cách hiệu quả, dẫn đến tình trạng chán ăn và sụt cân. Ngoài ra, khối u tụy lớn có thể gây áp lực lên dạ dày, dẫn đến triệu chứng khó chịu cho người bệnh.

Đái tháo đường

Khi ung thư tụy mới hình thành, quá trình sản xuất insulin và glucagon - hai hormone kiểm soát đường huyết bị rối loạn nghiêm trọng. Điều này có thể dẫn đến tăng đường huyết, gây ra triệu chứng của bệnh đái tháo đường, như khát nước nhiều, tiểu nhiều, và sụt cân nhanh.

3. Chẩn đoán ung thư tuyến tụy giai đoạn đầu bằng phương pháp nào? 

Để có thể chẩn đoán và điều trị ung thư tuyến tụy hiệu quả, người bệnh cần đến các cơ sở y tế để được thăm khám và làm các xét nghiệm cần thiết ngay khi xuất hiện các triệu chứng ung thư tuyến tụy ở giai đoạn đầu. Hiện nay, các kỹ thuật giúp chẩn đoán sớm bệnh lý nguy hiểm này được áp dụng phổ biến bao gồm:

• Siêu âm ổ bụng tổng quát: Phương pháp này cho phép đánh giá toàn diện khu vực tuyến tụy và các hạch bạch huyết xung quanh. Tuy nhiên, kết quả có thể phụ thuộc vào kỹ năng của bác sĩ siêu âm, nên có khả năng bỏ sót các u tụy nhỏ;

Siêu âm ổ bụng là kỹ thuật an toàn và hiệu quả trong việc hỗ trợ chẩn đoán nhiều bệnh lý

• Nội soi mật tụy ngược dòng và sinh thiết u tụy: Thủ thuật này sử dụng ống soi mềm đưa qua miệng để tiếp cận tuyến tụy, cho phép quan sát tổn thương trực tiếp. Ngoài ra, giải phẫu bệnh chính là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán xác định các bệnh lý ác tính, trong đó có ung thư tụy;
• Siêu âm nội soi: Đòi hỏi sự kết hợp giữa nội soi và siêu âm, giúp bác sĩ quan sát tổn thương tại vùng tụy và mô tả chi tiết về đặc điểm của khối u cũng như các hạch lympho gần đó;
• Sinh thiết tụy qua da: Dưới sự hướng dẫn của các phương tiện chẩn đoán hình ảnh, để lấy mẫu tổn thương nghi ngờ;
• Chụp cắt lớp vi tính (CT-Scan): Cung cấp thông tin chi tiết về kích thước, vị trí và đặc điểm của khối u, từ đó giúp đánh giá khả năng di căn đến hạch. Ngoài ra, chụp CT toàn thân còn giúp phát hiện các tổn thương di căn xa, từ đó hỗ trợ bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp;
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Khối u tụy cũng như những tổn thương tại cơ quan này được đánh giá chi tiết qua kết quả MRI, góp phần đưa ra chẩn đoán rõ ràng hơn.

Như vậy, những triệu chứng ung thư tuyến tụy giai đoạn đầu đã được trình bày chi tiết, hy vọng mang đến cho bạn đọc những thông tin bổ ích trong quá trình phòng ngừa bệnh hiệu quả. Để được tư vấn chi tiết về dịch vụ tầm soát ung thư và các dịch vụ khám sức khỏe tổng quát khác, người dân vui lòng liên hệ Tổng đài 1900 56 56 56 của Hệ thống Y tế MEDLATEC.