Tin tức

Cây đơn tướng quân và một số ứng dụng trong y học

Ngày 01/05/2024
ThomNT
Tham vấn y khoa: BSCKI. Dương Ngọc Vân
Cây đơn tướng quân là một trong những loại cây khá phổ biến, đặc biệt đối với người dân ở vùng miền núi phía Bắc nước ta. Chúng được biết tới với một số công dụng trong chữa bệnh.

1. Một số đặc điểm của cây đơn tướng quân

Đơn tướng quân thuộc họ sim, có tên khoa học là Syzygium formosum var. Ternifulium (Roxb) Merr. Et Perry.

Về mặt hình dáng, chúng thuộc dạng cây to, cao với kích thước có thể cao tới 10 mét hoặc hơn. Chúng được chia ra thành nhiều cành và nhiều nhánh khác nhau với vỏ cây mềm và màu xám. Cành non của chúng có thể thấy rõ các cạnh.

Đơn tướng quân tìm thấy nhiều ở vùng núi, trung du phía Bắc

Đơn tướng quân tìm thấy nhiều ở vùng núi, trung du phía Bắc

Lá của chúng có bản lớn, mọc đối xứng và ở phần ngọn mọc khá sít nhau. Lá không có cuống, với chiều dài có thể lên tới 20 hoặc 30 cm, chiều rộng dao động trong khoảng 8 tới 12cm, đầu lá hơn nhọn.

Hoa của cây đơn tướng quân cũng có kích thước lớn và thường mọc tạo thành cụm tại các cành già rụng lá. Mỗi bông hoa có thể chia ra từ 4 tới 5 cánh với răng tròn. Quả hình cầu và khi quả hình thành thì vẫn giữ nguyên đài hoa. Tháng 4 tới tháng 5 hàng năm là mùa cây ra hoa còn tháng 6 tới tháng 7 thường là mùa kết quả.

Ở nước ta, cây mọc nhiều tại một số tỉnh Bắc Kạn, Phú Thọ hoặc một số vùng núi, trung du thuộc Hà Nội. Một số tỉnh miền Nam cũng có thể tìm thấy sự tồn tại của cây. Ngoài ra, cây còn mọc ở một số quốc gia lân cận như Campuchia, Myanma,...

2. Một số tác dụng của cây đơn tướng quân

Cây đơn tướng quân vẫn được biết tới với những thành phần có tác dụng kháng sinh. Năm 1968, một số nghiên cứu của Viện nghiên cứu Đông Y đã khẳng định: lá của cây và nụ hoa đều có tính kháng sinh mạnh, nhất là nụ. Trong khi đó, tác dụng này không được tìm thấy ở vỏ hoặc rễ. Đặc biệt, chất kháng sinh của cây tập trung nhiều nhất tại lá vào mùa đông.

Không những thế, một điểm đặc biệt nữa là chất kháng sinh này không chịu tác động, không bị biến đổi hay phá hủy dưới tác dụng của nhiệt độ khi sấy khô, chưng cách thủy hoặc phơi ngoài nắng.

Đơn tướng quân tác dụng tốt đối với các trường hợp mẩn ngứa

Đơn tướng quân tác dụng tốt đối với các trường hợp mẩn ngứa

Trong những nghiên cứu sau đó của Y học hiện đại, các nhà khoa học đã khẳng định rằng thành phần kháng sinh của đơn tướng quân có thể mang tới tác dụng mạnh đối với vi khuẩn Gram dương nhưng lại không tác dụng đối với vi khuẩn Gram âm.

Với những tác dụng đặc biệt như vậy, đơn tướng quân đã nhận được rất nhiều sự quan tâm của giới khoa học cả trong và ngoài nước. Trong đó, các nhà khoa học Đại học Chungnam Hàn Quốc đã phát hiện ra tác dụng điều hòa miễn dịch và chống dị ứng tà việc chiết xuất ethanol từ lá của cây này.

3. Những công dụng chữa bệnh và cách dùng cây đơn tướng quân

Với tác dụng tiêu độc, kháng khuẩn và chống dị ứng, từ lâu, trong dân gian đã lưu truyền một số công dụng của cây đơn tướng quân đối với các vấn đề sức khỏe của con người, chẳng hạn như: khắc phục tình trạng mẩn ngứa ngoài da hoặc nổi mề đay, phát ban, ghẻ lở, chúng cũng có thể được dùng nhằm chữa viêm phế quản cấp, mạn.

Cây được dùng theo một số cách phổ biến như:

Dùng như một loại trà

Có thể sử dụng dưới dạng lá tươi hoặc được phơi khô. Nếu là lá tươi, mỗi ngày nên dùng khoảng 100 gram, nếu là lá khô thì lượng phù hợp là 40 gram. Bạn có thể thực hiện theo cách:

Dùng lá đơn tướng quân tươi hoặc khô: Sau khi thu hái hoặc mua về, bạn nên rửa thật sạch để loại bỏ bụi bẩn rồi bỏ vào bình. Sau đó, dùng nước sôi tráng qua một lần rồi đổ nước này đi. Khi đã tráng xong, bạn lấy khoảng 1.5 lít nước sôi đổ vào, đậy kín rồi ủ. Sau thời gian từ 20 tới 30 phút là bạn có một bình nước trà đơn tướng quân để uống, có thể dùng hàng ngày.

Lá khô có thể giúp cho bạn bảo quản được lâu dài. Nước lá này dùng được cả mùa đông lẫn mùa hè với vị thơm ngon, dễ uống.

Trà đơn tướng quân thanh mát, giải nhiệt

Trà đơn tướng quân thanh mát, giải nhiệt

Dùng làm thuốc

Để sử dụng cây đơn tướng quân làm thuốc, tùy mục đích mà cách thực hiện khác nhau:

Chữa mề đay hoặc mẩn ngứa:

       Bạn có thể một lượng lấy đơn tướng quân cùng tẩm phỏng bằng nhau rồi đem đi sắc nước uống hàng ngày. Nên nấu cả nước tắm để tăng hiệu quả, dùng cho tới khi khỏi bệnh thì thôi.

       Có thể lấy đơn tướng quân cùng kim ngân hoa, mã đề, ké đầu ngựa, mỗi thứ 12 gram cùng 25 gram đơn sắc đỏ. Sau đó, đem các vị này sắc lấy nước, chia thành 3 lần uống trong ngày.

       Dùng lá đơn tướng quân với một lượng 10 gram rồi đem đi băm nhỏ. Sau đó, thêm nước vào, sắc cho tới khi lượng nước còn khoảng 1/4 thì tắt bếp, chia thành hai lần uống.

- Trị ghẻ lở:

Bạn chỉ cần lấy phần lá, đem đi rửa sạch, thái nhỏ, đổ thêm 5 lít nước vào đun đến khi sôi thì tắt bếp. Bạn để nước nguội bớt rồi dùng để tắm. Khi tắm, nên sử dụng bã lá để xát nhẹ vào phần da bị ghẻ lở, thực hiện liên tục trong vài ngày, bạn sẽ thấy vùng da bệnh nhanh khô miệng và nhanh khỏi hơn.

- Trị viêm họng, viêm phế quản:

Đối với bệnh này, bạn có thể dùng 100 gram lá để băm nhỏ rồi đổ 1 lít nước vào nấu sôi. Khi nước sôi, bạn cho lửa nhỏ để nấu tiếp cho tới khi nước trở thành một dung dịch dạng sệt. Bạn lấy mật ong, bột nếp trộn đều vào dung dịch rồi vo thành các viên thuốc. Mỗi ngày, bạn sử dụng 2 viên, liên tục trong 3 tới 4 ngày.

Đơn tướng quân giúp cảm giác khó chịu trong họng được giảm bớt

Đơn tướng quân giúp cảm giác khó chịu trong họng được giảm bớt

- Trị thấp khớp:

Với bài thuốc này, bạn cần một số thành phần sau:

       Lá đơn tướng quân: 12 gram.

       Rễ gối hạc: 16 gram.

       Lá bạc thau, lá đơn mặt trời: 12 gram.

       Dây kim ngân: 10 gram.

       Ké đầu ngựa: 16 gram.

       Lá thông: 8 gram.

Bạn đem tất các các thành phần này rửa sạch rồi sắc cùng 600 ml nước, đun sôi, vặn nhỏ lửa cho tới khi còn khoảng 200ml thì tắt bếp. Sau đó, lọc lấy phần nước trong. Bạn chia nước này thành 3 lần uống, thực hiện bài thuốc này trong 10 ngày liên tục.

Có thể nói cây đơn tướng quân có nhiều tác dụng tốt và được sử dụng trong nhiều bài thuốc để chữa bệnh. Tuy nhiên, khi có nhu cầu sử dụng, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ.

Đồng thời, nếu thấy xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào bất thường về sức khỏe, bạn nên lựa chọn các cơ sở y tế uy tín như Hệ thống Y tế MEDLATEC để được thăm khám và điều trị hiệu quả. Để biết thêm thông tin hoặc đặt lịch khám, hãy gọi tới Tổng đài của MEDLATEC 1900 56 56 56, Tổng đài viên của bệnh viện sẽ hỗ trợ bạn.

Bình luận ()

Ý kiến của bạn sẽ được xét duyệt trước khi đăng.

Lựa chọn dịch vụ

Quý khách hàng vui lòng lựa chọn dịch vụ y tế theo nhu cầu!

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà giúp khách hàng chủ động tầm soát bệnh lý. Đồng thời tiết kiệm thời gian đi lại, chờ đợi kết quả với mức chi phí hợp lý.

Đặt lịch thăm khám tại MEDLATEC

Đặt lịch khám tại cơ sở khám chữa bệnh thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC giúp chủ động thời gian, hạn chế tiếp xúc đông người.
bác sĩ lựa chọn dịch vụ