1. Có nên tiêm vắc xin thủy đậu cho người lớn?

Thủy đậu là một bệnh truyền nhiễm có thể lây lan nhanh chóng từ người bệnh sang người khỏe mạnh, chưa có miễn dịch qua tiếp xúc dịch cơ thể. Sau khi nhiễm virus thủy đậu, bệnh sẽ ủ và khởi phát trong khoảng 1 - 3 tuần. 

Các triệu chứng điển hình của người mắc thủy đậu gồm:

• Phát ban: Những đốm đỏ, nhỏ trước tiên xuất hiện trên ngực và mặt, sau lan ra toàn cơ thể. Nốt phát ban sau đó phát triển thành mụn nước rất ngứa, sau đó mụn vỡ ra, tạo thành vết loét và hình thành vảy.

• Cơ thể có triệu chứng giống với cúm: chán ăn, mệt mỏi, đau đầu, đau nhức cơ thể,…

Bệnh thủy đậu ở người lớn không phải là bệnh nguy hiểm, nhưng nếu chủ quan không điều trị kịp thời, thủy đậu có thể phát sinh biến chứng nghiêm trọng gồm:

• Nhiễm trùng huyết hay nhiễm khuẩn máu.

• Nhiễm khuẩn da, xương, mô mềm.

• Viêm não, viêm phổi.

Biến chứng này nếu không can thiệp sớm, người bệnh có thể tử vong.

Phụ nữ mang thai mắc thủy đậu rất nguy hiểm

Đặc biệt với phụ nữ mang thai, nếu mắc bệnh thủy đậu trong thời gian thai kỳ, cả mẹ và trẻ đều có nguy cơ gặp phải biến chứng nghiêm trọng như:

• Viêm phổi.

• Dị tật bẩm sinh não bộ hoặc tứ chi.

• Nhiễm trùng đe dọa tính mạng.

• Trẻ sinh non, nhẹ cân.

Không những với phụ nữ mang thai, bệnh thủy đậu còn trở nên nguy hiểm hơn nếu người bệnh đang bị suy giảm miễn dịch, nhiễm HIV/AIDS, người bệnh mắc bệnh mạn tính,…

Ngoài ra, với người lớn, mắc thủy đậu và quá trình điều trị cần kiêng khem, sử dụng thuốc ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống và sinh hoạt. Do đó, chủ động phòng ngừa thủy đậu là lựa chọn ưu tiên để ngăn ngừa bệnh cũng như những biến chứng nguy hiểm. 

Đến nay, biện pháp ngừa thủy đậu hiệu quả, an toàn nhất đó là vắc xin thủy đậu.

Tổ chức Y tế thế giới WHO đã khuyến cáo, người dân nên tiêm vắc xin để phòng bệnh hiệu quả.

Hơn 90% người đã tiêm phòng vắc xin tránh hoàn toàn được căn bệnh thủy đậu trong đời. Khoảng 5 - 10 % người đã tiêm phòng có thể mắc thủy đậu song bệnh thường nhẹ, với rất ít nốt đậu, thường không gặp biến chứng.

Tiêm phòng vắc xin thủy đậu ngăn ngừa 90% nguy cơ mắc bệnh

Do đó, người lớn, đặc biệt là phụ nữ chuẩn bị mang thai, những đối tượng dễ mắc thủy đậu như: nhân viên y tế, người chưa từng mắc thủy đậu, người sống trong vùng dịch thủy đậu bùng phát,… nên tiêm phòng vắc xin thủy đậu.

2. Nên tiêm vắc xin thủy đậu cho người lớn vào thời điểm nào?

Những người từng mắc bệnh thủy đậu sẽ có khả năng miễn dịch với virus gây bệnh này. Vì thế, nếu bạn từng mắc bệnh thủy đậu khi nhỏ thì khả năng cao sẽ không mắc bệnh lại khi lớn.

Tuy nhiên, những người đã có khả năng miễn dịch với virus thủy đậu vẫn có khả năng mắc bệnh lần 2 nếu hệ miễn dịch cơ thể yếu, nhất là gặp phải mùa dịch. 

Do đó, người lớn được khuyến cáo nên tiêm phòng vắc xin thủy đậu trước mùa dịch bắt đầu tối thiểu 1 tháng. Do vắc xin cần khoảng 1 - 2 tuần trước khi phát huy tác dụng bảo vệ cơ thể chống lại virus thủy đậu. 

Ở Việt Nam, dịch thủy đậu thường bắt đầu vào tháng 1, đạt đỉnh điểm vào khoảng tháng 3, đến tháng 5 là cuối mùa cao điểm. Ngoài thời gian dịch, người lớn vẫn có thể mắc thủy đậu bất cứ khi nào trong năm, khi gặp tác nhân gây bệnh và miễn dịch cơ thể không đủ chống lại bệnh.

Theo thống kê của Bộ Y tế, năm 2017, tháng 3 là tháng cao điểm dịch Thủy đậu ghi nhận khoảng 8000 ca mắc bệnh. Các tháng còn lại trong năm, trung bình có dưới 3000 trường hợp mắc bệnh.

Mùa dịch thủy đậu ở nước ta cao điểm vào tháng 3

Bạn không nên đợi đến mùa dịch mới đi tiêm phòng vắc xin, bởi không những có nguy cơ cao mắc bệnh khi vắc xin chưa đáp ứng mà còn dẫn tới tình trạng chen chúc, khan hiếm vắc xin. Việc chủ động tiêm phòng vắc xin trước hoặc sau mùa dịch sẽ giúp cơ thể chuẩn bị kháng thể sẵn sàng, cũng như giảm tải cho các trung tâm tiêm chủng.

Ngoài ra, với phụ nữ đang độ tuổi sinh sản, có ý định mang thai thì nên tiêm phòng thủy đậu và hoàn thành mũi tiêm cuối cùng trước khi mang thai ít nhất 3 tháng. Một liều tiêm vắc xin thủy đậu cho người lớn gồm 2 mũi tiêm, mỗi mũi cách nhau ít nhất 4 năm, do đó bạn hãy chủ động tiêm phòng nếu có dự định mang thai hay chuẩn bị tới vùng có dịch.

Trẻ em từ 13 tuổi trở nên cũng áp dụng lịch tiêm phòng vắc xin thủy đậu với 2 mũi tiêm giống với người lớn.

3. Vắc xin thủy đậu cho người lớn có hiệu quả bao lâu?

Sau khi tiêm vắc xin thủy đậu vào cơ thể, hệ miễn dịch sẽ hoàn toàn đáp ứng và đạt khả năng phòng bệnh hiệu quả nhất sau 1 - 2 tuần. Sau đó, thời gian miễn dịch của vắc xin kéo dài khoảng 15 năm. Sau 15 năm, miễn dịch cơ thể chống lại bệnh thủy đậu có thể giảm dần, tùy theo cơ địa từng người.

Vắc xin thủy đậu đạt hiệu quả trong khoảng 15 năm

Do đó, người lớn sau thời gian miễn dịch khi tiêm phòng vắc xin có thể tiêm nhắc lại để đạt hiệu quả phòng ngừa tốt hơn. Với những người mắc bệnh, có hệ miễn dịch kém hoặc thường xuyên tiếp xúc với người mắc bệnh, nguy cơ mắc thủy đậu cao thì có thể tiêm nhắc lại sớm hơn.

Trên đây là một số thông tin về tiêm phòng vắc xin thủy đậu cho người lớn, hy vọng sẽ giúp bạn đọc có thêm nhiều kiến thức bổ ích để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình. Nếu có thắc mắc, hãy liên hệ với MEDLATEC để được hỗ trợ và tư vấn từ các bác sỹ hàng đầu trong ngành.