1. Bệnh xơ gan do rượu là gì?

Có kích thước lớn nhất trong các cơ quan nội tạng của cơ thể, gan giữ một vai trò vô cùng quan trọng trong các hoạt động như loại bỏ độc tố có trong máu, chuyển hoá protein, tiết dịch mật hỗ trợ tiêu hoá thức ăn.

Bệnh xơ gan do rượu thường tiến triển chậm và diễn ra trong nhiều năm, rất khó chữa. Các mô sẹo hình thành từ những tổn thương do rượu gây ra sẽ nhen nhóm và xâm nhiễm âm thầm, chúng dần chiếm hết không gian sống của các tế bào khỏe mạnh trong gan. Theo thời gian gan sẽ mất đi chức năng tự tái tạo và thải độc.

Trên thực tế có khoảng từ 10 - 20% số bệnh nhân bị xơ gan là do nghiện rượu nặng. Xơ gan là biến chứng nguy hiểm nhất trong số các bệnh về gan liên quan tới việc lạm dụng đồ uống có cồn. Trước khi phát triển thành xơ gan, bệnh nhân sẽ có các biểu hiện của bệnh gan nhiễm mỡ, viêm gan và cuối cùng là xơ gan do rượu. Cũng có những trường hợp tiến triển nhanh thành xơ gan mà không trải qua thời kỳ viêm gan.

2. Vì sao lại có bệnh xơ gan do rượu

Theo như đã phân tích, việc thường xuyên chìm đắm trong men rượu thời gian dài sẽ gây nên các tổn thương không thể chữa lành tại gan và dần dẫn tới xơ gan. Các vết sẹo ở mô gan làm suy giảm chức năng của gan, lâu ngày gan không còn đủ sức để thanh lọc các độc tố cũng như không tạo đủ protein cho cơ thể.

Rượu bia và các yếu tố khác sẽ đầu độc gan

Các đối tượng dễ mắc bệnh xơ gan do rượu có thể là:

• Đứng đầu danh sách là người nghiện rượu bia.

• Bắt nguồn từ vấn đề di truyền: chẳng hạn như có những bệnh nhân ngay từ khi sinh ra đã bị thiếu hụt loại enzyme hỗ trợ phân giải rượu.

• Người bị bệnh viêm gan C.

• Người béo phì và chế độ ăn uống giàu chất béo.

3. Chẩn đoán các triệu chứng báo hiệu xơ gan do rượu  

Bệnh tiến triển trong thời gian dài nên khi phát hiện các dấu hiệu rõ ràng thường là khi bệnh nhân đã bước sang độ tuổi 30 - 40. Bệnh ở giai đoạn đầu thường không để lộ nhiều những bất thường vì chưa ảnh hưởng sâu sắc tới các chức năng chính của gan. Về cơ bản gan vẫn có thể đảm nhiệm các hoạt động vốn có của nó. Nhưng khi bệnh tiến triển nặng thì người bệnh sẽ cảm nhận được các thay đổi sau một cách rõ nét hơn:

• Cơ thể ngứa ngáy, khó chịu.

• Vàng mắt, vàng da do trong máu tích tụ nhiều bilirubin.

• Chán ăn, mệt mỏi, ăn không ngon.

• Buồn nôn và nôn.

• Chức năng gan tổn hại nhiều làm giảm hoạt động tổng hợp chất đông máu nên dễ dàng phát hiện ra các vết bầm tím trên da.

Người bị xơ gan thường cảm thấy ngứa da rất khó chịu

Ngoài các biểu hiện trên lâm sàng, xơ gan do rượu còn được chẩn đoán dựa trên các kết quả xét nghiệm cận lâm sàng nếu bệnh nhân tiến hành kiểm tra tại bệnh viện. Các biện pháp chẩn đoán bao gồm:

• Chụp CT hoặc quét MRI, siêu âm gan: các kỹ thuật này giúp cung cấp hình ảnh chi tiết về hiện trạng của gan, kiểm tra xem mức độ tổn thương gan đã phát triển tới đâu.

• Xét nghiệm máu: công thức máu, xét nghiệm điện giải, đánh giá mức độ đông máu, thăm dò chức năng gan,...

• Sinh thiết gan: đây là một kỹ thuật xâm lấn để lấy mẫu bệnh phẩm đem đi xét nghiệm xác định bệnh, áp dụng trong trường hợp bệnh nhân không có triệu chứng lâm sàng điển hình và các kết quả xét nghiệm khác không rõ ràng.

Khi đọc các chỉ số xét nghiệm, siêu âm, người mắc bệnh xơ gan do rượu thường có những dấu hiệu sau:

• Nồng độ amoniac trong máu tăng cao.

• Ít sắt khiến cho số lượng hồng cầu suy giảm, gây thiếu máu.

• Hàm lượng đường trong máu cao.

• Mô gan yếu.

• Bạch cầu tăng do số lượng tế bào miễn dịch lớn.

• Các chỉ số như nồng độ kali, magie, natri trong máu giảm thấp.

• Hiện tượng tăng áp tĩnh mạch cửa.

• Hàm lượng aspartate aminotransferase (AST) cao gấp 2 lần so với hàm lượng  alanine aminotransferase (ALT).

Bệnh nhân có nguy cơ cao phải đối mặt với các biến chứng nguy hiểm nếu phát hiện tình trạng xơ gan muộn bao gồm:

• Bệnh não gan.

• Xơ gan cổ trướng: là tình trạng chất lỏng tích tụ quá nhiều trong dạ dày.

• Các cơ dần bị huỷ hoại dẫn tới teo cơ.

• Giãn tĩnh mạch thực quản, xuất huyết trong.

4. Các cách hỗ trợ chữa xơ gan do rượu hiệu quả

4.1. Ngừng uống rượu bia

Xơ gan do rượu muốn điều trị hiệu quả thì trước hết phải loại bỏ rượu ra khỏi danh sách các thức uống hàng ngày. Ngưng uống rượu sẽ giúp các triệu chứng của bệnh xơ gan được cải thiện lên tới 66%, đặc biệt sau 3 tháng theo dõi sẽ nhận ra những tín hiệu thay đổi tích cực ở bệnh nhân.

Không uống rượu bia là cách để làm chậm bước tiến của bệnh xơ gan

Ngược lại nếu người bệnh vẫn tiếp tục sử dụng rượu bia hoặc đã cai nhưng lại uống rượu trở lại thì các dấu hiệu của bệnh sẽ có xu hướng tiến triển nặng hơn như: hội chứng não gan, tăng áp lực tĩnh mạch cửa, xuất huyết  tiêu hoá.

4.2. Áp dụng thói quen ăn uống và chế độ dinh dưỡng phù hợp

Khi bệnh nhân bị chán ăn do xơ gan, vẫn cần phải động viên và giúp bệnh nhân duy trì việc hấp thụ các chất dinh dưỡng cần thiết. Khi được ăn uống đầy đủ và đúng cách thì sẽ giúp thúc đẩy quá trình tân tạo glucose, ngăn ngừa gia tăng đường huyết.  

Không những vậy, cải thiện dinh dưỡng còn có tác dụng nâng cao tỷ lệ sống sót cho những người bệnh bị biến chứng suy dinh dưỡng do xơ gan. Trong khẩu phần ăn nên bổ sung nhiều chất xơ và vitamin có trong rau củ quả, hạn chế tối đa những món ăn dùng nhiều dầu mỡ khi chế biến và khích lệ bệnh nhân vận động cơ thể để tăng cường sức đề kháng, chống chọi với bệnh tật.

4.3. Dùng thuốc

Để chữa xơ gan do rượu bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân sử dụng các loại thuốc có tác dụng làm giảm triệu chứng viêm gan đồng thời cải thiện chức năng của gan, bao gồm thuốc pentoxifylline và corticosteroid, có thể bổ sung thêm vitamin và dinh dưỡng cần thiết đối với bệnh nhân bị suy dinh dưỡng. 

4.4. Phương pháp ghép gan

Nếu xơ gan khiến cơ quan này bị tổn thương nghiêm trọng thì bệnh nhân cần được thực hiện ghép gan. Để có đủ điều kiện tiến hành phẫu thuật, người bệnh cần tuân thủ kiêng rượu ít nhất trong vòng 6 tháng trước khi cấy ghép gan. Những bệnh nhân cơ thể suy nhược, ốm yếu cần được bồi bổ dinh dưỡng và có một chế độ ăn lành mạnh để tăng sức đề kháng.

Hiện nay BVĐK MEDLATEC vẫn đang triển khai và tư vấn các gói khám sàng lọc gan mật. Để biết được lá gan của mình hiện có đang khoẻ mạnh hay không, quý bạn đọc xin vui lòng nối máy tới Tổng đài 1900 56 56 56 của MEDLATEC để được giải đáp những thông tin liên quan tới dịch vụ cũng như được hướng dẫn đặt lịch khám với bác sĩ chuyên khoa nhé!