1. Tổng quan về bệnh sỏi mật

Sỏi mật hình thành ở nhiều vị trí khác nhau trong túi và ống mật

Sỏi mật là loại sỏi hình thành ở bên trong ống hoặc túi mật, kích thước từ hạt cát đến như quả bóng bàn. Nếu không phát hiện kịp bệnh có thể dẫn đến tắc mật và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.

Sỏi mật hình thành khi xảy ra tình trạng cứng lại của mật trong túi mật tạo thành những mảnh vật chất rắn. Cơ chế hình thành nó xảy ra gồm 3 điều kiện:

- Mật bão hòa với cholesterol: xảy ra khi cholesterol dư thừa với lượng muối mật bình thường hoặc cholesterol bình thường với số lượng muối mật bị giảm.

- Có sự tăng tốc trong quá trình tạo mầm tinh thể cholesterol hoặc xảy ra sự chuyển đổi nhanh chóng của cholesterol từ lỏng sang tinh thể: điều kiện để xảy ra tình trạng này là không có chất ức chế tạo mầm hoặc thừa yếu tố tạo mầm.

- Suy giảm vận động túi mật: các tinh thể lưu lại trong túi mật khoảng thời gian đủ lâu để hình thành sỏi.

Người bị sỏi mật thường có triệu chứng mơ hồ hoặc cũng có thể không có triệu chứng của bệnh nếu sỏi không khiến cho túi mật bị tắc. Các triệu chứng của bệnh xuất hiện khi túi mật bị viêm, điển hình như: đau đột ngột ở bên phải xương sườn dưới, phần vai phải hoặc giữa hai bả vai; mệt mỏi; buồn nôn và nôn; đổ mồ hôi; bồn chồn; sốt trên 38 độ C kèm rét run và bị rối loạn tiêu hóa. 

2. Những vấn đề cần lưu ý về điều trị sỏi mật bằng thuốc

2.1. Dùng thuốc điều trị sỏi mật khi nào?

Điều trị sỏi mật bằng thuốc thường được chỉ định khi sỏi chưa gây ra biến chứng và kích thước sỏi còn nhỏ (chỉ chiếm chưa đến  2/3 túi mật), sỏi chưa bị canxi hóa hay vôi hóa, số lượng sỏi ít. Ngoài ra, một số trường hợp chưa muốn phẫu thuật hoặc chống chỉ định với phẫu thuật cũng có thể dùng thuốc để điều trị.

2.2. Điều trị sỏi mật bằng các loại thuốc Tây y 

Để điều trị sỏi mật bằng thuốc, bác sĩ có thể sẽ sử dụng các loại thuốc sau:

Điều trị sỏi mật bằng thuốc chỉ áp dụng với sỏi có kích thước nhỏ và cần chỉ định của bác sĩ chuyên khoa

- Thuốc giảm đau 

Cụ thể ở đây là loại thuốc chống co thắt cơ trơn có tác dụng giảm đau do sỏi mật. Có nhiều loại thuốc được sử dụng nhưng mỗi loại thuốc phù hợp với mức độ đau khác nhau, người bệnh cần được sự tham vấn từ bác sĩ trước khi sử dụng.

- Thuốc tan sỏi

Các loại thuốc có thể giúp tan sỏi mật thường được dùng như: acid ursodeoxycholic, acid chenodeoxycholic,... Chúng là thành phần của sinh lý mật, có tác dụng hòa tan sỏi cholesterol do giảm luồng mật của cholesterol, từ đó làm thay đổi tỷ số phospholipid và acid mật trên cholesterol.

- Thuốc điều trị biến chứng 

Một số trường hợp sỏi mật có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm như viêm tụy cấp, viêm túi mật,… Nếu tình trạng này xảy ra, bệnh nhân sẽ được sử dụng thuốc kháng sinh nhóm quinolon, aminoglycosid hoặc colistin. Điều trị sỏi mật bằng thuốc kháng sinh chủ yếu chỉ dùng với nhiễm khuẩn hoặc viêm do biến chứng của sỏi mật.

2.3. Điều trị sỏi mật bằng một số vị thuốc dân gian

Bên cạnh việc điều trị sỏi mật bằng thuốc Tây y, một số bệnh nhân cũng kết hợp sử dụng cùng vị thuốc dân gian để tăng hiệu quả như:

Dứa là một vị thuốc tự nhiên được nhiều người dùng để trị sỏi mật

- Quả dứa: giúp làm giảm sưng viêm do sỏi mật gây ra.

- Quả sung: lấy dịch chiết quả sung để điều trị sỏi mật vừa kháng khuẩn, vừa giảm đau và hạ sốt rất tốt.

- Quả đu đủ: hoạt chất papain ở quả đu đủ xanh rất tốt với viêm nhiễm do sỏi mật.

2.4. Một số điều cần ghi nhớ khi dùng thuốc trị sỏi mật

- Điều trị sỏi mật bằng thuốc Tây y có tồn tại một số nhược điểm nhất định như:

+ Thuốc chỉ đạt được tác dụng với những trường hợp sỏi có kích thước dưới 2cm, chưa bị canxi hóa, túi mật vẫn còn hoạt động và chưa xảy ra biến chứng; tuyệt đối không có tác dụng với trường hợp bị sỏi sắc tố mật.

+ Thời gian dùng thuốc tương đối dài (phụ thuộc vào khả năng đáp ứng với thuốc và kích thước viên sỏi).

+ Có thể gặp phải một số tác dụng phụ ở đường tiêu hóa như: táo bón, tiêu chảy, viêm loét dạ dày, viêm gan,...

- Việc dùng thuốc Tây y để điều trị sỏi mật cần phải được sự chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa dựa trên kết quả thăm khám và chẩn đoán bệnh. Khi đã có chỉ định cần phải tuân thủ đúng từ liều dùng, loại thuốc cho đến thời gian sử dụng; người bệnh không được tự ý đổi loại thuốc hay liều dùng vì nó sẽ ảnh hưởng đến hiệu quả trị bệnh.

- Không dùng đồng thời thuốc trị sỏi mật với các loại thuốc trị bệnh đường tiêu hóa nghiêm trọng hay thuốc trị bệnh gan.

- Đại đa số thuốc trị sỏi mật chống chỉ định với phụ nữ đang cho con bú và thai phụ nên nếu cần dùng phải có ý kiến của bác sĩ chuyên khoa.

- Quá trình điều trị sỏi mật bằng thuốc Tây y lâu ngày có thể sẽ tạo gánh nặng cho gan hoặc xuất hiện một số tác dụng phụ như đã nói ở trên. Nếu phát hiện dấu hiệu bất thường hoặc thấy việc dùng thuốc không mang đến những cải thiện tích cực về triệu chứng bệnh thì cần trao đổi ngay với bác sĩ để tìm ra hướng xử trí hiệu quả hơn.

Những chia sẻ về điều trị sỏi mật bằng thuốc trên đây không thể thay thế chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Vì thế, người bệnh nên thăm khám để bác sĩ có những kết luận chính xác về tình trạng bệnh của mình từ đó mới tìm ra phương pháp điều trị tối ưu nhất.

Nếu cần tham vấn thêm bất cứ điều gì liên quan đến bệnh sỏi mật, bạn đọc có thể liên hệ trực tiếp tổng đài của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC 1900 56 56 56 để nhận được sự tư vấn chính xác từ đội ngũ chuyên gia y tế của chúng tôi.