1. Tổng quan về tình trạng ho bị đau bụng trên 

Ho là phản xạ tự nhiên của cơ thể, nhằm tống dị vật hoặc chất nhầy ra khỏi đường thở, giúp bảo vệ hệ hô hấp. Trong khi đó, đau bụng trên là cảm giác đau xuất hiện tại vùng dưới xương ức hoặc ngay vùng thượng vị (trên rốn), có thể liên quan đến các bệnh lý như: viêm loét dạ dày – tá tràng, bệnh lý gan mật, viêm tụy, thoát vị hoành hoặc căng cơ thành bụng.

Tình trạng ho kèm đau bụng trên, đa phần mọi người đều cho rằng là do ho mạnh làm căng cơ. Tuy nhiên, thực tế, đây có thể là biểu hiện của các vấn đề sức khỏe liên quan đến hệ hô hấp, hệ tiêu hoá và các cơ quan trong ổ bụng. Nếu không được theo dõi, chẩn đoán sớm và xử lý đúng cách, tình trạng này có thể trở nên nghiêm trọng, tác động tiêu cực đến sức khỏe và làm giảm chất lượng cuộc sống.

2. Nguyên nhân gây tình trạng ho kèm đau bụng trên 

Nguyên nhân gây nên tình trạng này có thể liên quan đến các yếu tố như: 

• Căng cơ thành bụng do ho kéo dài: Khi ho liên tục, cơ bụng phải hoạt động nhiều, dẫn đến hiện tượng co thắt và căng cơ. Điều này gây cảm giác đau tức vùng bụng trên, đặc biệt là sau những cơn ho mạnh. 
• Trào ngược dạ dày - thực quản: Khi axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản, vùng họng có thể bị kích thích, gây ra tình trạng ho kéo dài.
• Viêm loét dạ dày tá tràng: Khi niêm mạc dạ dày bị tổn thương, người bệnh có thể cảm thấy đau vùng bụng trên, nhất là khi đói hoặc sau bữa ăn. Trong trường hợp bệnh kết hợp các bệnh lý hô hấp khác, cơn ho có thể làm triệu chứng đau bụng thêm trầm trọng. 
• Nhiễm trùng hô hấp hoặc tiêu hoá: Một số loại vi khuẩn hoặc virus, có thể tấn công đồng thời hệ hô hấp và tiêu hoá, khiến bạn vừa bị ho, vừa bị đau bụng trên. 
• Tổn thương cơ hoành: Trong một số trường hợp ho nhiều, thoát vị hoành hoặc các tình trạng viêm, chấn thương vùng cơ hoành có thể gây đau tức vùng bụng trên.
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc kháng viêm như NSAID, corticosteroid và kháng sinh, có thể làm kích ứng niêm mạc dạ dày, dẫn đến tình trạng đau bụng trên. 

Ho bị đau bụng trên có thể do trào ngược dạ dày tá tràng

3. Khi nào cần gặp bác sĩ? 

Bạn nên đến thăm khám bác sĩ nếu gặp một trong các dấu hiệu dưới đây: 

• Đau bụng dữ dội, âm ỉ kéo dài nhiều ngày và không có dấu hiệu thuyên giảm dù đã nghỉ ngơi hay dùng thuốc hỗ trợ.. 
• Ho kéo dài trên 2 tuần không giảm. 
• Ho kèm sốt cao, nôn ói, tiêu chảy hoặc sụt cân nhanh. 
• Ho ra máu, khó thở, tức ngực. 
• Đau bụng kèm vàng da, nôn ra máu hoặc đi tiêu phân đen, hoặc đau bụng lan ra sau lưng.

Việc thăm khám sớm không chỉ giúp xác định chính xác nguyên nhân gây ho kèm đau bụng trên, mà còn giúp bác sĩ đưa ra kế hoạch điều trị phù hợp, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khoẻ. Đặc biệt, với những trường hợp người bệnh có bệnh nền hoặc triệu chứng kéo dài, chủ động đi khám sẽ giúp kiểm soát bệnh hiệu quả và bảo vệ sức khỏe lâu dài. 

Bạn nên đến thăm khám bác sĩ nếu ho kéo dài và đau bụng dữ dội

4. Cách phòng ngừa ho kèm đau bụng trên

Để hạn chế tình trạng ho kèm đau bụng trên, bạn có thể áp dụng một số phương pháp sau: 

Ăn uống lành mạnh 

Một chế độ ăn cân đối và đầy đủ dinh dưỡng sẽ góp phần quan trọng trong việc bảo vệ hệ tiêu hoá và hô hấp. Cụ thể bạn cần: 

• Đảm bảo bữa ăn có đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng: tinh bột, đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất. 
• Đa dạng thực phẩm chế biến trong bữa ăn. Ưu tiên các loại thực phẩm dễ tiêu, giàu chất xơ và vitamin như rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên cám. 
• Hạn chế ăn đồ cay nóng, chua, chiên rán nhiều dầu mỡ. 
• Hạn chế đồ uống có gas, rượu bia, cà phê. 
• Không ăn quá no hoặc quá đói, đặc biệt vào buổi tối. 

Một chế độ dinh dưỡng lành mạnh sẽ giúp phòng tránh tình trạng ho kèm đau bụng trên hiệu quả

Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng cổ và bụng 

Thay đổi thời tiết đột ngột hoặc nhiệt độ quá lạnh, có thể khiến đường hô hấp dễ bị viêm nhiễm và gây ho. Đồng thời, vùng bụng trên nếu bị lạnh, cũng có thể làm tăng co thắt dạ dày và gây đau. Vì vậy, bạn cần giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng cổ và bụng. 

Uống đủ nước mỗi ngày

Nước giúp làm dịu cổ họng, giảm kích ứng gây ho và hỗ trợ tiêu hoá hiệu quả. Trung bình mỗi ngày, bạn nên uống khoảng 1,5 - 2 lít nước, có thể uống thêm nước ấm, nước gừng, trà thảo mộc. 

Kiểm soát căng thẳng

Căng thẳng quá mức không chỉ ảnh hưởng đến hệ thần kinh, mà còn gây rối loạn tiêu hoá, làm trầm trọng thêm triệu chứng đau bụng trên và suy yếu hệ miễn dịch. Để kiểm soát stress, bạn nên: 

• Ngủ đủ giấc. 
• Hạn chế thức khuya, làm việc quá sức. 
• Duy trì các hoạt động thư giãn như đi bộ, tập yoga, đạp xe,…

Điều trị bệnh lý nền 

Các bệnh lý như trào ngược dạ dày, viêm họng mạn tính, viêm phế quản,… cần được điều trị triệt để để ngăn ngừa tái phát.

Khám sức khỏe định kỳ

Bạn nên thăm khám sức khỏe định kỳ 6 - 12 tháng/lần, giúp phát hiện sớm các vấn đề bất thường liên quan đến đường tiêu hoá, hô hấp và các cơ quan khác. Nhờ đó, bạn có thể điều chỉnh lối sống kịp thời, tránh tình trạng bệnh diễn ra âm thầm. 

Bài viết trên đây là chi tiết về nguyên nhân và cách phòng ngừa tình trạng ho bị đau bụng trên. Hiện tượng này khởi phát do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ những vấn đề cơ học đơn giản như căng cơ do ho nhiều, cho đến các bệnh lý tiêu hoá hoặc nhiễm trùng phức tạp. Việc nhận biết đúng nguyên nhân và thăm khám kịp thời sẽ giúp bảo vệ sức khoẻ của bạn tốt hơn. 

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc liên quan hoặc nhu cầu thăm khám sức khỏe, có thể liên hệ Tổng đài MEDLATEC 1900 56 56 56 để được giải đáp nhanh chóng và đặt lịch thăm khám cùng bác sĩ chuyên khoa.