1. Có nên tắm cho trẻ trong vòng 24 giờ đầu kể từ khi sinh? 

Theo các chuyên gia, việc tắm cho trẻ sơ sinh nên được trì hoãn sau ít nhất 24 giờ kể từ khi sinh. Lần tắm đầu tiên nếu thực hiện quá sớm có thể gây ra một vài vấn đề như: 

• Thay đổi thân nhiệt và lượng đường trong máu: Tắm ngay sau khi sinh có thể khiến trẻ bị nhiễm lạnh, giảm thân nhiệt, tăng nguy cơ hạ đường huyết. 
• Giảm sự liên kết của mẹ và trẻ trong những giờ đầu sau sinh: Tiếp xúc da kề da giữa mẹ và bé cũng như việc bú mẹ rất quan trọng. Nếu để trẻ tắm từ sớm, liên kết này dễ bị ảnh hưởng. Việc trì hoãn tắm cho trẻ sơ sinh sau ít nhất 12 giờ có thể giúp tăng cường mối liên kết giữa mẹ và bé. 
• Làn da của trẻ: Khi mới sinh, làn da của trẻ vẫn được bao bọc bởi lớp Vernix màu trắng, tương tự sáp. Vai trò chính của lớp phủ này là dưỡng ẩm, ngăn chặn tình trạng khô da, đồng thời bảo vệ da của trẻ trước sự tấn công của vi khuẩn. Nếu lớp Vernix bị loại bỏ quá sớm sau lần tắm đầu tiên, trẻ dễ bị khô da. 

Tắm quá sớm không tốt cho trẻ sơ sinh 

2. Hướng dẫn cách tắm cho trẻ sơ sinh

Việc vệ sinh cơ thể cho trẻ sơ sinh không quá phức tạp. Tuy nhiên nếu thực hiện không đúng cách, trẻ có thể bị cảm lạnh hoặc một vài vấn đề khác về sức khỏe. Nếu chưa nắm rõ cách tắm cho trẻ sơ sinh, bạn hãy tham khảo hướng dẫn sau: 

2.1. Chuẩn bị những món đồ cần thiết

Trước khi bắt tay vào tắm cho trẻ, ba mẹ cần chuẩn bị một số đồ đạc cần thiết như: 

• Thau tắm (2 thau). 
• Sữa tắm cho trẻ sơ sinh. 
• Khăn bông mềm. 
• Tăm bông, gạc và nước muối sinh lý dùng để làm sạch vùng rốn hoặc vết thương hở. 
• Quần áo, tã cho trẻ. 
• Hai chiếc khăn xô nhỏ. 
• Tất, bao tay và mũ. 
• Nước ấm khoảng 36 đến 37 độ C (ba mẹ nên dùng nhiệt kế để kiểm tra). 

2.2. Tiến hành tắm cho trẻ

Khi tắm cho trẻ, ba mẹ nên tiến hành tại phòng sạch sẽ, kín gió, có đèn chiếu sáng (có thể dùng đèn sưởi nhưng đặt cách xa chỗ tắm). Nếu đã chuẩn bị xong nước tắm và các vật dụng cần thiết, ba mẹ có thể tắm thả hoặc tắm từng phần cho trẻ. 

2.2.1. Tắm thả

Bắt đầu tắm cho trẻ theo thứ tự từ trên xuống dưới. Cụ thể: bắt đầu vệ sinh từ vùng mặt xuống vùng cổ, hai lòng bàn tay, vùng ngực, vùng bụng, vùng lưng, hai bên đùi, vùng mông và hai bàn chân. Ngoài ra, bạn không nên bỏ sót vị trí khác như nách, những nếp nhăn (tại đùi, cánh tay và vùng cổ). 

Ba mẹ cần học cách tắm cho trẻ sơ sinh đúng phương pháp

Tiếp theo, ba mẹ hãy cẩn thận làm sạch bộ phận sinh dục của trẻ. Sau đó, bạn nên dùng nước ấm sạch tráng lại cơ thể cho trẻ. Kế tiếp là dùng tăm bông và nước muối sinh lý vệ sinh vùng rốn hoặc vết thương hở (nếu có). Cuối cùng, bạn hãy gội đầu và làm sạch vùng tai của trẻ. 

2.2.2. Tắm từng phần

Nếu nhiệt độ ngoài trời xuống thấp, bạn nên lựa chọn phương pháp tắm từng phần. Trước tiên, ba mẹ cần dùng khăn đã thấm nước ấm lau lần lượt các bộ phận trên cơ thể (từ trên xuống dưới). 

Tiếp theo, bạn dùng bông gạc hoặc khăn mềm để vệ sinh bộ phận sinh dục của trẻ. Trong quá trình tắm, ba mẹ cần tránh làm ướt rốn của trẻ. Khi lau người xong, bạn cần tiến hành ủ ấm hoặc cho trẻ mặc quần áo rồi mới gội đầu. 

Khi gội đầu, bạn nên thao tác cẩn thận tránh để nước bắn vào mắt của trẻ

Khi tiến hành gội đầu, bạn hãy nhẹ nhàng ngả đầu của trẻ ra phía sau, đồng thời giữ một tay lên trán của trẻ để ngăn nước vào mắt. Tiếp đến, bạn hãy từ từ dội nước ấm vào trán và hai bên đầu của trẻ rồi xoa nhẹ nhàng. 

3. Lưu ý sau khi tắm cho trẻ

Sau khi tắm xong cho trẻ, ba mẹ hãy lưu ý: 

• Lựa chọn loại sữa tắm phù hợp với làn da của trẻ, không chứa thành phần gây kích ứng da. 
• Dùng bông gạc lau nhẹ nhàng từ khóe mắt đến đuôi mắt của trẻ. 
• Lần lượt nhỏ nước muối sinh lý vào từng bên mũi của trẻ để phòng ngừa nguy cơ nhiễm khuẩn. 
• Sử dụng tăm bông để thấm khô nước trong tai của trẻ. 
• Lau khô vành tai của trẻ bằng tăm bông, đồng thời kết hợp vệ sinh cuống rốn bằng nước muối sinh lý (dùng tăm bông thấm nước muối sinh lý vệ sinh rốn).
• Có thể massage nhẹ nhàng vùng ngực, vùng lưng, lòng bàn tay cũng như bàn chân của trẻ. Sau đó, ba mẹ nên cho trẻ mặc ấm, đeo bao tay và tất chân. 

Ba mẹ cần chú ý lựa chọn loại sữa tắm phù hợp với làn da của trẻ

Trong quá trình tắm, vệ sinh cơ thể cho trẻ, nếu nhận thấy vùng rốn bị sưng đỏ, ba mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đi khám. 

4. Tần suất tắm phù hợp cho trẻ sơ sinh

Thực tế, nhiều phụ huynh cẩn thận thường tắm cho trẻ mỗi ngày. Mặc dù vậy, tắm quá thường xuyên không phải lúc nào cũng tốt, nhất khi sử dụng loại xà phòng không phù hợp. 

Mỗi tuần, khi toàn trạng trẻ ổn định mẹ có thể tắm hàng ngày. Vào những ngày không tắm, bạn vẫn cần lau mặt, vệ sinh tay chân, bộ phận sinh dục và hậu môn cho trẻ. 

Mỗi tuần, trẻ sơ sinh chỉ cần tắm 2 đến 3 lần

5. Giải đáp thắc mắc thường gặp

5.1. Nên tắm cho trẻ vào lúc mấy giờ? 

Ba mẹ có thể tắm cho trẻ vào bất kỳ thời gian nào trong ngày nếu cần thiết. Tuy vậy, để phòng ngừa nguy cơ bị nhiễm lạnh, bạn nên ưu tiên thời điểm từ 10 đến 11 giờ sáng hoặc 15 đến 16 giờ chiều. Vì lúc này nhiệt độ ngoài trời đã ổn định, không còn lạnh. 

• Một số thời điểm cần tránh tắm cho trẻ là:
• Thời điểm lúc trẻ đang ngủ, đói bụng hoặc mới ăn xong. 
• Thời tiết quá lạnh.
• Trẻ có dấu hiệu mệt mỏi, bị ốm. 

5.2. Nếu trẻ khóc trong quá trình tắm thì phải làm sao? 

Nhiều ba mẹ sẽ bối rối khi trẻ quấy khóc trong lúc tắm. Nếu gặp phải tình huống này, bạn nên bình tĩnh xử lý, nhanh chóng rửa sạch xà phòng, quấn khăn và vỗ về trẻ. Để tránh làm trẻ bị khó chịu trong lúc tắm, bạn tuyệt đối không nên chà xát mạnh. 

5.3. Thời gian tắm cho trẻ có thể kéo dài trong bao lâu? 

Cơ thể của trẻ sơ sinh thường chưa thể tự điều chỉnh thân nhiệt. Nếu tắm không đúng cách, trẻ rất dễ bị cảm lạnh. Để hạn chế tình trạng này, thời gian tắm cho trẻ chỉ nên kéo dài tối đa 10 phút. Khi tắm xong, ba mẹ có thể thoa kem dưỡng ẩm để giúp làm mềm, cung cấp độ ẩm cho làn da của trẻ. 

Dễ thấy rằng cách tắm cho trẻ sơ sinh không hề khó nếu ba mẹ thao tác cẩn thận, chuẩn bị đầy đủ dụng cụ cần thiết. Mặc dù vậy để phòng ngừa tình trạng khô da, bạn không cần phải ngày nào cũng tắm cho trẻ. Thay vào đó, bạn có thể tắm với tần suất 2 đến 3 lần/tuần kết hợp vệ sinh hàng ngày. Nếu nhận thấy vùng rốn của trẻ sưng đỏ hoặc làn da của trẻ xuất hiện các dấu hiệu bất thường, bạn hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế uy tín như chuyên khoa Nhi thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC để bác sĩ thăm khám. Để đặt lịch khám tại MEDLATEC, Quý khách vui lòng liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.