1. Thế nào là xét nghiệm beta hCG?

xét nghiệm beta hCG là một xét nghiệm nhằm xác định nồng độ beta hCG trong huyết tương hoặc nước tiểu của người phụ nữ. hCG là một hormon được tiết từ bánh nhau sau khi trứng được thụ tinh. Cho nên đây được xem là dấu hiệu của sự mang thai. 

hCG tăng trong máu, nước tiểu là dấu hiệu sớm của thai kỳ

Thực chất, phân tử hCG gồm có 2 tiểu đơn vị là alpha và beta. Tuy nhiên, trong đó có tiểu đơn vị alpha hCG có trình tự amino axit trùng với kích tố tuyến yên, kích tố tuyến giáp và kích tố nang trứng. Vì thế mà khi xét nghiệm hCG người ta chỉ quan tâm đến nồng độ beta hCG, beta hCG cũng được xem là tiểu đơn vị đặc hiệu cho hormon này.

Xét nghiệm beta hCG là một xét nghiệm định lượng, có ý nghĩa quan trọng nhất là xác định sự có mặt của thai kỳ trong giai đoạn sớm. Bạn có thể gặp phải xét nghiệm định tính hCG ở các que thử thai tại nhà. Các que thử thai tiện dụng sử dụng theo nguyên lý phát hiện nồng độ beta hCG cao tới ngưỡng cho dương tính với thai kỳ sẽ cho kết quả “hai vạch”.

Ngoài ra, xét nghiệm beta hCG còn được tiến hành để theo dõi thai kỳ, dự đoán tuổi thai một cách tương đối, phát hiện những trường hợp mang thai bất thường hoặc các dị tật bẩm sinh, hội chứng di truyền (Down).

2. Cách đọc kết quả xét nghiệm beta hCG

Chỉ số beta hCG được đo theo đơn vị mIU/ml. Sau khi trả kết quả xét nghiệm, bạn có thể đọc được chỉ số nồng độ beta hCG trên tờ phiếu kết quả. Thông thường, đọc kết quả xét nghiệm beta hCG sẽ dựa vào 3 mức sau: 

• > 25 mIU/ml: kết quả nồng độ hCG tăng cao, cho kết quả dương tính với thai kỳ.
• < 25 mIU/ml và > 5 mIU/ml: kết quả nồng độ hCG tăng nhẹ, chưa thể kết luận được mà cần làm xét nghiệm kiểm tra vào 2 - 3 ngày tới.
• < 5mIU/ml: kết quả xét nghiệm beta hCG giảm thấp, âm tính với thai kỳ. 

Dựa vào kết quả xét nghiệm nồng độ beta hCG trong huyết tương hoặc nước tiểu mà bác sĩ sẽ kết luận về tình trạng của bạn. Trên thực tế, độ chính xác của xét nghiệm này không phải là 100%. Một số trường hợp xét nghiệm beta hCG vẫn có thể cho kết quả âm tính giả hoặc dương tính giả. Điều này phụ thuộc nhiều vào thời điểm làm xét nghiệm, ảnh hưởng của một số yếu tố chủ quan hoặc do mẫu không được đảm bảo về yêu cầu.

Kết quả xét nghiệm beta hCG cao dương tính với thai kỳ

3. Xét nghiệm beta hCG tăng có nghĩa là gì?

Nếu làm xét nghiệm beta hCG quá sớm dẫn đến kết quả chưa được chắc chắn, các chị em có thể làm lại xét nghiệm vào vài ngày sau. Lúc đó, kết quả có thể là xét nghiệm beta hCG giảm hoặc tăng cao hơn trước. 

Kết quả xét nghiệm beta hCG giảm có thể là dấu hiệu của các trường hợp sau:

Mang thai ngoài tử cung

Thay vì thai làm tổ trên niêm mạc tử cung thì lại làm tổ trên buồng trứng, vòi trứng, ống dẫn trứng, đoạn kẽ, trong xoang bụng, ở cổ tử cung,… Tất cả trường hợp mang thai không đúng vị trí sẽ không có kết quả tốt và gây ra nhiều nguy hiểm cho người mẹ nếu không phát hiện kịp thời, như: vỡ buồng trứng, vỡ tử cung, vỡ vòi trứng,… gây chảy máu vào ổ bụng, mất nhiều máu, nhiễm trùng ổ bụng, đe dọa đến tính mạng người mẹ và khả năng sinh sản sau này.

Nguy cơ sảy thai, thai hỏng

Khi xét nghiệm beta hCG ở lần trước cho kết quả cao và dương tính với thai kỳ, nhưng ở lần xét nghiệm sau lại cho kết quả thấp bất thường, thì đây là một vấn đề đáng lưu ý. Xét nghiệm beta hCG giảm là một dấu hiệu nghi ngờ sự phát triển của thai có vấn đề, sự sản xuất hCG của bánh rau bị ức chế, cụ thể là nguy cơ thai đã bị hỏng.

Trường hợp bình thường

Nồng độ beta hCG sẽ tăng dần trong giai đoạn đầu của thai kỳ. Chỉ số này sẽ đạt cao nhất ở 8 - 11 tuần đầu thai kỳ. Tuy nhiên, sau đó nồng độ beta hCG sẽ giảm dần và ổn định ở ngày thứ 60 - 70 cho đến hết thai kỳ. Vì thế, nếu kết quả xét nghiệm beta hCG giảm trong giai đoạn này là một điều hiển nhiên.

Khi có kết quả xét nghiệm beta hCG giảm một cách bất thường, bác sĩ sẽ cho thực hiện siêu âm để chẩn đoán sớm các tình trạng nguy hiểm, đặc biệt là tình trạng mang thai ngoài tử cung. 

Các trường hợp mang thai ngoài tử cung sẽ cho kết quả xét nghiệm beta hCG giảm

4. Quy trình làm xét nghiệm beta hCG

Quy trình làm xét nghiệm beta hCG được tóm tắt qua các bước sau đây:

Bước 1: Thăm khám sơ bộ

Khi có các dấu hiệu nghi ngờ có thai, người phụ nữ sẽ đến gặp bác sĩ trình bày để được thực hiện xét nghiệm beta hCG.

Bước 2: Lấy mẫu xét nghiệm

Mẫu xét nghiệm có thể là máu hoặc nước tiểu của người phụ nữ.

Đối với mẫu máu: Bác sĩ tiến hành lấy máu ở tĩnh mạch cánh tay một lượng vừa đủ rồi bỏ vào ống nghiệm để làm xét nghiệm. Khi lấy mẫu máu, cần đảm bảo vô trùng trước và sau khi lấy, cầm máu cho bệnh nhân sau khi lấy xong.

Đối với mẫu nước tiểu: Nên lấy mẫu nước tiểu đầu tiên trong ngày (sáng sớm sau khi thức dậy). Lấy khoảng 60 ml nước tiểu cho vào ống hoặc lọ đựng có nắp. Khi lấy chú ý không chạm miệng lọ vào vùng sinh dục, không để mẫu lẫn chất bẩn, máu, phân,… Có thể thực hiện lấy mẫu nước tiểu tại nhà rồi mang đến phòng xét nghiệm.

Lấy mẫu máu để làm xét nghiệm beta hCG

Bước 3: Xét nghiệm

Sau khi mẫu được lấy, bác sĩ hoặc kỹ thuật viên y tế sẽ cho mẫu vào máy xét nghiệm để kiểm tra nồng độ beta hCG trong máu.

Bước 4: Trả kết quả

Thông thường kết quả xét nghiệm beta hCG sẽ được trả trong vòng 1 - 2 giờ sau khi lấy mẫu. Bạn có thể chờ hoặc về nhà đợi kết quả. Nhân viên y tế sẽ ghi giấy hẹn giúp bạn.

Để chủ động về thời gian, bạn có thể sử dụng dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tại nhà của MEDLATEC. Với dịch vụ này, sẽ có nhân viên y tế đến nhà bạn lấy mẫu, kết quả cũng sẽ được trả tại nhà hoặc qua tin nhắn, điện thoại, các kênh truyền thông của MEDLATEC.

Xét nghiệm beta hCG có ý nghĩa rất lớn trong phát hiện và theo dõi thai kỳ. Khi kết quả xét nghiệm beta hCG giảm hoặc tăng cao bất thường lại càng nguy hiểm hơn. Vì thế, khi có các dấu hiệu nghi ngờ có thai, hãy thực hiện xét nghiệm beta hCG để phát hiện có thai sớm hoặc các trường hợp nguy hiểm kèm theo. Để biết thêm thông tin về dịch vụ xét nghiệm tại nhà của MEDLATEC, xin vui lòng liên hệ qua hotline: 1900 56 56 56.