1. Nên hay không nên nội soi dạ dày thường xuyên?

Nội soi là phương pháp an toàn nếu thực hiện đúng chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa. Tuy nhiên, nếu tự ý lạm dụng việc này, có thể gây:

• Cảm giác khó chịu, lo lắng.
• Tốn kém chi phí không cần thiết.
• Tiềm ẩn một số tai biến liên quan đến thủ thuật nội soi, dù tỷ lệ thấp.

2. Khoảng cách giữa 2 lần nội soi dạ dày nên duy trì bao lâu là tốt nhất?

Không có con số chung cố định về khoảng cách giữa 2 lần nội soi dạ dày cho tất cả trường hợp cần thực hiện. Khoảng cách này cần xem xét trên nhiều yếu tố, với các trường hợp cụ thể như sau:

2.1. Các yếu tố chi phối khoảng cách giữa 2 lần nội soi dạ dày

Người bệnh không thể tự quyết định về khoảng cách giữa 2 lần nội soi dạ dày mà cần có chỉ định của bác sĩ sau khi căn cứ trên nhiều yếu tố khác nhau:

• Tình trạng bệnh lý hiện tại:

Mức độ viêm, loét, xuất huyết hay tổn thương tiền ung thư sẽ quyết định thời gian nội soi lại sớm hay muộn.

• Mức độ cải thiện sau điều trị:

Nếu điều trị hiệu quả, triệu chứng giảm rõ rệt, thời gian nội soi kiểm tra lại có thể kéo dài hơn. Ngược lại, bệnh không cải thiện thì cần tái kiểm tra sớm.

• Độ tuổi và tiền sử bệnh:

Người lớn tuổi hoặc có tiền sử bệnh dạ dày lâu năm thường cần theo dõi sát hơn so với người trẻ.

Tình trạng bệnh lý hiện tại của người bệnh chi phối trực tiếp đến khoảng cách giữa 2 lần nội soi dạ dày

2.2. Khoảng cách nên duy trì giữa 2 lần soi dạ dày trong một số trường hợp cụ thể

Tùy vào từng trường hợp cụ thể mà khoảng cách giữa 2 lần nội soi dạ dày ở mỗi bệnh nhân sẽ khác nhau:

2.2.1. Người không có bệnh dạ dày

Với những người khỏe mạnh, không có triệu chứng đau thượng vị, ợ chua, đầy bụng kéo dài và không có tiền sử bệnh dạ dày, nội soi dạ dày không được chỉ định thường quy. Việc nội soi chỉ được cân nhắc khi có yếu tố nguy cơ hoặc theo tư vấn của bác sĩ.

2.2.2. Người bị viêm dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản

Nếu người bệnh đã được chẩn đoán viêm dạ dày hoặc trào ngược, khoảng cách giữa 2 lần nội soi dạ dày thường khoảng 6 tháng - 1 năm/lần, tùy theo mức độ viêm. 

Trường hợp triệu chứng cải thiện tốt, bác sĩ có thể giãn thời gian nội soi. Trong trường hợp tổn thương loét tiến triển, nghi ngờ ác tính hoặc triệu chứng không đáp ứng điều trị, bác sĩ có thể chỉ định nội soi lại sớm để đánh giá diễn tiến và loại trừ biến chứng.

2.2.3. Người bị nhiễm HP

Vi khuẩn HP là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến viêm loét và tăng nguy cơ ung thư dạ dày. Với nhóm đối tượng này, khoảng cách giữa 2 lần nội soi dạ dày sẽ được bác sĩ cân nhắc kỹ lưỡng.

Người bệnh thường cần nội soi lần đầu để chẩn đoán và sinh thiết nếu cần. Sau điều trị diệt HP, việc đánh giá hiệu quả thường được thực hiện bằng các xét nghiệm không xâm lấn như test thở. Nội soi lại chỉ được chỉ định khi còn triệu chứng dai dẳng, loét lớn, hoặc có tổn thương nghi ngờ ác tính.

2.2.4. Nhóm có nguy cơ cao với ung thư dạ dày

Nhóm nguy cơ cao đối với ung thư dạ dày bao gồm các trường hợp sau:

• Gia đình có người đã bị ung thư dạ dày.
• Người mắc bệnh viêm dạ dày mạn tính lâu năm.
• Dị sản ruột, loạn sản niêm mạc.
• Trên 40 - 50 tuổi, đặc biệt là nam giới.

Với nhóm này, khoảng cách giữa 2 lần nội soi dạ dày thường ngắn hơn so với bình thường, trung bình cần nội soi 6 - 12 tháng/lần để theo dõi sát sao và phát hiện ung thư sớm.

3. Khi nào cần nội soi dạ dày sớm hơn so với khoảng cách dự kiến?

Nếu xuất hiện các dấu hiệu sau, người bệnh không nên chờ đủ khoảng cách giữa 2 lần nội soi mà cần thăm khám để được kiểm tra sớm hơn so với dự kiến: 

• Đau thượng vị kéo dài, ngày càng nặng.
• Nôn ra máu hoặc đi ngoài phân có màu đen.
• Sụt cân nhanh bất thường không rõ nguyên nhân.
• Chán ăn, mệt mỏi trong thời gian dài.

Nếu xuất hiện dấu hiệu bất thường về dạ dày, người bệnh có thể cần nội soi sớm hơn để can thiệp kịp thời

4. Những lưu ý quan trọng khi nội soi dạ dày

Để việc nội soi diễn ra an toàn, cho kết chính xác và ít gây khó chịu, bạn cần lưu ý:

4.1. Chuẩn bị trước khi nội soi dạ dày

Trước khi bước vào quá trình nội soi dạ dày, người bệnh cần lưu tâm một số vấn đề sau để đảm bảo hình ảnh nội soi rõ và giảm thiểu nguy cơ có thể xảy ra rủi ro:

• Nhịn ăn tối thiểu 6 - 8 giờ.
• Không uống sữa, không uống nước có màu.
• Thông báo cho bác sĩ nếu đang mang thai, nghi ngờ mang thai hoặc đang dùng thuốc điều trị.

4.2. Chú ý sau khi kết thúc nội soi dạ dày 

Sau khi kết thúc quá trình nội soi dạ dày, người bệnh nên:

• Nghỉ ngơi 30 - 60 phút tại cơ sở y tế để theo dõi sức khỏe.
• Sau khi nội soi khoảng 1 - 2 giờ, người bệnh có thể ăn uống nhẹ nhưng nên ưu tiên thức ăn mềm, dễ tiêu, tránh đồ cay nóng, rượu bia trong 1 - 2 ngày đầu.
• Theo dõi cơ thể, nếu xuất hiện các triệu chứng như đau bụng nhiều, nôn ói liên tục, sốt hoặc chảy máu, cần đi khám ngay để được xử trí kịp thời.
• Nếu nội soi phát hiện bệnh lý, người bệnh cần tuân thủ phác đồ điều trị và lịch tái khám của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả điều trị và giảm nguy cơ phải nội soi lại nhiều lần.

Người bệnh cần tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ để nội soi dạ dày an toàn

Như vậy, khoảng cách giữa 2 lần nội soi dạ dày ở mỗi bệnh nhân sẽ được bác sĩ cân nhắc dựa vào tình trạng sức khỏe và bệnh lý hiện tại. Không có mốc thời gian chung cho tất cả. Người bệnh cần lắng nghe cơ thể, theo dõi triệu chứng và tuân thủ chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Quý khách hàng nếu xuất hiện dấu hiệu bất thường nghi ngờ bệnh lý dạ dày có thể đặt lịch thăm khám cùng bác sĩ Chuyên khoa Tiêu hóa - Hệ thống Y tế MEDLATEC qua Hotline 1900 56 56 56.