1. Nguyên nhân gây đau đầu ti khi cho con bú

Có nhiều yếu tố có thể khiến mẹ bị đau đầu ti khi cho con bú, từ tư thế bú sai, da đầu ti nhạy cảm, đến nhiễm trùng hoặc các bệnh lý liên quan đến tuyến vú. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp nhất:

Bé ngậm bắt vú sai cách

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Khi bé chỉ ngậm phần đầu ti mà không ngậm sâu vào quầng vú, lực hút tập trung quá nhiều lên đầu ti sẽ gây đau, rát, thậm chí làm nứt da và chảy máu. Ngậm vú sai không chỉ khiến mẹ đau mà còn khiến bé bú không đủ sữa, dễ cáu gắt, chậm tăng cân.

Bé ngậm bắt vú sai cách là một trong những nguyên nhân khiến mẹ bị đau đầu ti khi cho con bú

Da đầu ti bị khô, nứt hoặc kích ứng

Sau sinh, nội tiết tố thay đổi khiến vùng da đầu ti dễ khô, mất độ ẩm và nhạy cảm hơn bình thường. Nếu mẹ thường xuyên rửa đầu ti bằng xà phòng hoặc dung dịch tẩy rửa mạnh, da sẽ càng khô rát và dễ nứt nẻ hơn.

Ma sát hoặc chấn thương cơ học

Cọ xát từ áo ngực không vừa hoặc lực hút sữa quá mạnh bằng máy hút sữa cũng có thể gây tổn thương đầu ti. Nếu mẹ không vệ sinh máy hút đúng cách, nguy cơ viêm nhiễm cũng tăng cao.

Nhiễm nấm Candida (tưa miệng, nấm đầu ti)

Nhiễm nấm Candida là một nguyên nhân khá phổ biến gây đau đầu ti khi cho con bú. Mẹ có thể thấy đầu ti đỏ, bóng, rát bỏng hoặc đau sâu trong tuyến vú. Bé bú cũng có thể bị tưa miệng – biểu hiện bằng các mảng trắng trong miệng, khiến nấm lây ngược lại cho mẹ.

Viêm ống dẫn sữa hoặc viêm vú

Khi sữa bị tắc nghẽn lâu ngày, vi khuẩn có thể xâm nhập gây viêm ống dẫn sữa hoặc viêm vú. Triệu chứng bao gồm đau đầu ti kèm vùng vú sưng, nóng, đỏ, đôi khi có sốt. Đây là tình trạng cần được xử lý sớm để tránh áp xe vú.

Co thắt mạch máu ở đầu ti (Hội chứng Raynaud)

Một số mẹ sau sinh có thể bị co thắt mạch máu ở đầu ti - thường gọi là hội chứng Raynaud. Biểu hiện là đầu ti trắng bệch, sau đó chuyển sang tím rồi đỏ, kèm cảm giác đau nhói như kim châm. Nguyên nhân có thể do thời tiết lạnh hoặc phản ứng mạch máu bất thường.

2. Bị đau đầu ti khi cho con bú thì phải làm sao?

Cảm giác đau đầu ti khi cho con bú là tình trạng thường gặp ở mẹ sau sinh, nhưng có thể cải thiện nếu biết chăm sóc và điều chỉnh đúng cách.

Hướng dẫn bé ngậm ti đúng

Ngậm bắt vú sai là nguyên nhân phổ biến nhất gây đau. Mẹ nên để bé ngậm sâu cả quầng vú, môi dưới cong ra ngoài, cằm chạm ngực mẹ. Cách này giúp phân tán lực hút, giảm áp lực lên đầu ti. Nếu bé chỉ ngậm phần đầu ti, hãy nhẹ nhàng chỉnh lại tư thế ngậm để tránh tổn thương da.

Mẹ cần hỗ trợ bé trong việc ngậm ti đúng 

Tách bé khỏi ngực đúng cách

Khi cần cho bé nhả ti, không nên kéo mạnh ra vì sẽ gây đau rát. Thay vào đó, mẹ nên đưa nhẹ ngón tay sạch vào khóe miệng bé để ngắt lực hút rồi mới di chuyển bé ra.

Giữ tư thế cho bú thoải mái

Mẹ nên giữ cho mặt và bụng bé áp sát cơ thể mẹ, không phải xoay đầu khi bú. Có thể dùng gối cho bú để đỡ tay và giảm mỏi vai, lưng. Nếu tư thế hiện tại gây đau, hãy thử các tư thế khác như ôm nôi, ôm bóng bầu dục hoặc nằm nghiêng.

Giảm căng tức ngực khi sữa về nhiều

Ngực căng sữa khiến đầu ti bị kéo giãn, gây đau. Mẹ có thể chườm ấm vài phút trước khi cho bú, vắt bớt sữa hoặc massage nhẹ để sữa lưu thông tốt hơn.

Giữ đầu ti khô ráo, tránh nhiễm nấm

Sau khi cho bú, lau nhẹ đầu ti bằng khăn sạch và để khô tự nhiên. Nếu bị rỉ sữa, nên thay miếng lót thường xuyên để tránh ẩm ướt - môi trường dễ sinh nấm Candida gây tưa miệng và đau đầu ti.

Dưỡng ẩm đúng cách

Nếu đầu ti khô hoặc nứt, mẹ có thể tham khảo ý kiến bác sĩ về một số loại kem dưỡng chuyên dụng.

Chọn máy hút sữa phù hợp

Phễu hút không đúng kích cỡ dễ gây đau hoặc trầy xước. Hãy chọn loại vừa với đầu ti và điều chỉnh lực hút vừa phải để tránh tổn thương mô mềm.

Mẹ nên đến cơ sở y tế nếu có các dấu hiệu sau:

• Triệu chứng không được cải thiện dù đã áp dụng các biện pháp;
• Đầu ti rỉ dịch vàng, chảy máu hoặc có vết loét sâu;
• Vùng vú sưng nóng, đỏ, đau lan rộng, kèm sốt, ớn lạnh;
• Bé bú ít, quấy khóc hoặc có dấu hiệu nhiễm nấm miệng.

Bác sĩ sẽ xác định nguyên nhân chính xác và hướng dẫn điều trị phù hợp để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.

3. Một số bí quyết giúp phòng tránh đau đầu ti khi cho con bú

Để hạn chế tình trạng đau đầu ti khi cho con bú, trước khi sinh em bé, mẹ nên chủ động tìm hiểu và học cách cho bé ti mẹ đúng tư thế và lưu ý một số những điều sau đây:

Cho bé bú thường xuyên, đúng cữ

Ngay sau sinh, mẹ nên cho bé bú càng sớm càng tốt. Việc bú sớm và đều đặn không chỉ giúp kích thích sữa về nhanh mà còn ngăn ngừa tình trạng tắc tia sữa, căng tức và đau ngực. Bú đúng cữ cũng giúp bé bú hiệu quả, không cắn hay kéo đầu ti do quá đói.

Mặc áo ngực vừa vặn và sạch sẽ

Lựa chọn áo ngực đúng kích cỡ, chất liệu mềm, thoáng khí giúp hạn chế ma sát gây đau đầu ti. Tránh mặc áo quá chật vì có thể chèn ép tuyến sữa và làm tắc tia. Mẹ nên thay áo mỗi ngày, giữ vùng ngực luôn khô thoáng. Nếu sữa tiết nhiều, có thể dùng miếng lót thấm sữa và thay thường xuyên để tránh ẩm ướt. Trong trường hợp ngực căng sữa, hãy hút bớt sữa hoặc mát-xa nhẹ để giảm áp lực lên đầu ti.

Mẹ nên ưu tiên mặc áo ngực vừa vặn 

Vệ sinh đầu ti đúng cách

Vệ sinh ti mẹ sạch sẽ trước và sau khi cho trẻ bú mẹ. Giữ vệ sinh đều đặn sẽ giúp mẹ phòng tránh nhiễm trùng và tưa miệng cho bé.

Trên đây là toàn bộ thông tin về tình trạng mẹ bị đau đầu ti khi cho con bú, bao gồm nguyên nhân và hướng xử trí. Nếu chị em có thêm thắc mắc cần giải đáp hoặc nhu cầu thăm khám sức khỏe, vui lòng liên hệ tới Hệ thống Y tế MEDLATEC qua Tổng đài 1900 56 56 56 để được hỗ trợ kịp thời.