1. Vì sao cần chú ý đến việc xì hơi sau sinh mổ?

Sản phụ sinh mổ cần dùng tới thuốc gây mê và một số loại thuốc hỗ trợ (nếu cần). Điều này khiến cho nhu động ruột tạm thời hoạt động chậm lại. Vì thế, sau sinh mổ, nếu không xì hơi được tức là khí trong ruột chưa được giải phóng, đường ruột vẫn chưa được hoạt động trở lại (gọi là liệt ruột tạm thời).

Xì hơi sau sinh mổ có ý nghĩa: 

• Đánh dấu hệ tiêu hóa hoạt động trở lại sau ca phẫu thuật.
• Phụ nữ có thể ăn uống bình thường, tránh được tình trạng ứ đọng khí gây đầy bụng, buồn nôn.
• Giảm nguy cơ biến chứng tiêu hóa như liệt ruột, dính ruột sau mổ.

Đây chính là lý do bác sĩ chỉ định phụ nữ sau sinh cần theo dõi hiện tượng xì hơi và chỉ có thể ăn uống trở lại khi đã xì hơi được.

Bác sĩ hướng dẫn mẹ theo dõi sức khỏe và dấu hiệu xì hơi sau sinh mổ

2. Nguyên nhân nào khiến phụ nữ không xì hơi được sau sinh mổ?

Nếu mẹ không xì hơi được sau sinh mổ thì đây là dấu hiệu cảnh báo ruột chưa hoạt động bình thường trở lại. Nguyên nhân của tình trạng này thường do: 

• Ảnh hưởng của thuốc gây mê và thuốc giảm đau sử dụng trong quá trình sinh mổ làm giảm hoạt động của nhu động ruột, khiến quá trình tiêu hóa chậm lại, gây khó xì hơi.
• Quá trình phẫu thuật tác động trực tiếp đến ổ bụng, khiến đường ruột bị ức chế và cần nhiều thời gian để hoạt động bình thường trở lại.
• Do vết mổ còn đau, nhiều mẹ ngại vận động, nằm lâu trên giường nên nhu động ruột hoạt động kém, khó xì hơi.

3. Không xì hơi được sau sinh mổ có nguy hiểm không? Khắc phục bằng cách nào?

3.1. Không xì hơi được sau sinh mổ nguy hiểm không?

Nếu mẹ vẫn không xì hơi được sau sinh mổ 24 - 48 giờ sẽ dẫn đến chướng bụng, đau bụng gây buồn nôn và nôn, dần dẫn dẫn đến liệt ruột , nếu để kéo dài gây tắc ruột cơ năng.

Tình trạng xì hơi kém kéo dài sau sinh mổ cũng là nguyên nhân khiến mẹ ăn không ngon miệng, ảnh hưởng đến quá trình phục hồi sức khỏe và nguồn sữa nuôi con bú.

3.2. Cách giúp mẹ sớm xì hơi và hồi phục tốt sau sinh mổ

Để giúp hệ tiêu hóa nhanh chóng hoạt động trở lại, giúp mẹ sớm xì hơi, giảm thiểu tối đa nguy cơ biến chứng sau mổ, mẹ nên:

3.2.1. Vận động sớm và nhẹ nhàng

Sau khi mổ, nhiều mẹ ngại cử động vì vết mổ đau. Tuy nhiên, nằm bất động quá lâu sẽ làm cho khí trong ruột khó di chuyển, dẫn đến tình trạng không xì hơi được sau sinh mổ hoặc chậm xì hơi.

Vì thế, sau sinh 6 - 8 giờ, bác sĩ thường khuyến nghị mẹ nên bắt đầu ngồi dậy và đi lại chậm rãi. Ban đầu mẹ chỉ cần ngồi dậy, lắc nhẹ chân tay, sau đó tập đi quanh giường bệnh hoặc từng đoạn ngắn quanh hành lang. Quá trình vận động sẽ giúp máu lưu thông, kích thích nhu động ruột và giảm tình trạng đầy bụng.

Vận động nhẹ nhàng giúp kích thích nhu động ruột, khắc phục tình trạng không xì hơi được sau sinh mổ

3.3.2. Chế độ ăn uống hợp lý

Thức ăn ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của đường ruột sau sinh mổ. Trong vòng 6 - 12 giờ sau sinh mổ, khi chưa xì hơi được, mẹ chỉ nên uống nước lọc ấm, nước cháo loãng hoặc nước đường loãng, tuyệt đối không ăn đồ đặc.

Khi đã xì hơi được, mẹ hãy bắt đầu ăn cháo loãng, súp, canh rau củ mềm. Vài ngày sau, mẹ hãy tăng dần khẩu phần ăn lên, bổ sung thực phẩm giàu chất xơ, thịt nạc, cá hấp, sữa,... để cải thiện sức khỏe. 

Tuần đầu sau sinh mổ, mẹ nên tránh ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ, gia vị cay nóng, thực phẩm sinh hơi như đậu, bắp cải,...

3.3.3. Massage bụng

Massage là cách đơn giản nhưng hiệu quả để kích thích ruột hoạt động, giảm chướng bụng và thúc đẩy quá trình xì hơi diễn ra nhanh hơn. Nếu không xì hơi được sau sinh mổ, mẹ hãy dùng bàn tay xoa bụng theo chiều kim đồng hồ trong 5 - 10 phút. Mẹ nên massage 2 - 3 lần/ngày, nhất là khi cảm thấy bụng căng, đầy hơi.

3.3.5. Chú ý tư thế nằm 

Sau sinh mổ mẹ nên nằm nghiêng sang trái để giảm áp lực lên vết mổ, hỗ trợ ruột hoạt động hiệu quả hơn. Khi nằm nghiêng, mẹ có thể co gối nhẹ nhàng lên sát bụng rồi từ từ duỗi ra. Động tác này sẽ giúp tạo áp lực để khí thoát ra ngoài dễ dàng hơn. Ngoài ra, mẹ cũng cần tập thở sâu, thở bụng để tăng cường vận động cơ hoành, hỗ trợ tiêu hóa.

Nếu kéo dài tình trạng không xì hơi được sau sinh mổ, mẹ cần báo với bác sĩ để được kiểm tra xác định nguyên nhân

Sau sinh mổ mẹ sẽ chưa được xuất viện ngay mà cần lưu lại để theo dõi sức khỏe. Thời gian này, bác sĩ cũng sẽ thăm khám, kiểm tra, nếu phát hiện mẹ gặp khó khăn trong việc xì hơi, bác sĩ sẽ kê thuốc hỗ trợ nhu động ruột. Mẹ không được tự ý mua và dùng thuốc nhuận tràng nếu chưa có chỉ định của bác sĩ.

Ngoài ra, nếu xuất hiện tình trạng đau bụng dữ dội, bụng chướng to, buồn nôn, nôn nhiều, sốt,... mẹ cần báo với bác sĩ ngay vì đây có thể là dấu hiệu biến chứng sau sinh mổ, cần được thăm khám và điều trị kịp thời.

Sau sinh mổ nếu gặp phải dấu hiệu bất thường về sức khỏe, quý khách hàng có thể liên hệ Hotline 1900 56 56 56 để được tư vấn, hỗ trợ đặt lịch khám cùng bác sĩ chuyên khoa của Hệ thống Y tế MEDLATEC.