1. Tại sao nhiều người lạm dụng chất kích thích?

Chất kích thích là một thuật ngữ mang tính tổng hợp, bao gồm nhiều loại hoạt chất làm tăng hoạt động của hệ thần kinh trung ương và cơ thể. Chúng tồn tại ở nhiều dạng khác nhau từ hợp pháp đến bất hợp pháp như: rượu, bia, thuốc lá, ma túy, thuốc lắc,... 

Tình trạng lạm dụng chất kích thích xảy ra do nhiều nguyên nhân

Hầu hết, những loại chất kích thích này đều tạo ra cho người dùng một cảm giác thư thái, một cơ thể tỉnh táo. Chúng lấp đầy được sự thiếu hụt trong tâm hồn, có thể giảm bớt stress cho người sử dụng. Thậm chí còn giúp họ quên đi thực tại đau khổ và giải tỏa tâm lý tiêu cực của bản thân. Nhìn chung, chúng tạo được cảm giác đê mê và được áp dụng với mục đích chính là giải trí. Hiện nay, việc lạm dụng chất kích thích xảy ra ở mọi lứa tuổi từ vị thành niên đến trung niên. Vậy lý do là gì? 

Trước tiên là do thiếu nền tảng kiến thức, sự giáo dục từ gia đình, sau đó có thể do sự tò mò của cá nhân người sử dụng cũng như sự kích động từ bạn bè. Và cuối là do bản thân gặp các vấn đề trong quá trình hòa nhập xã hội, cảm xúc chi phối dẫn đến việc mê man trong chất kích thích. 

2. Nguy hiểm từ việc lạm dụng chất kích thích

Không ai có thể lường trước được tác hại cụ thể khi bản thân sử dụng chất kích thích một cách mất kiểm soát. Bởi chúng sẽ xâm nhập và phá hoại cơ thể người sử dụng từ sâu bên trong. Nhưng phần lớn việc lạm dụng rượu, bia, thuốc lá,... sẽ gây ra nhiều tổn thương đến gan và phổi. Sử dụng thường xuyên sẽ khiến cơ thể bạn trở nên mệt mỏi, loãng máu và làm cho thần trí trở nên rối loạn. 

Rủi ro khi sử dụng chất kích thích quá đà

Đối với các chất kích thích mạnh hơn như ma túy, thuốc lắc,... sẽ dẫn bạn vào các cơn mê dại, không kiểm soát được hành động của mình. Khi thường xuyên dùng quá liều sẽ kích động đến lời nói, gây ra ảo tưởng và có khả năng tấn công người khác cao. Điều này không những gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến bản thân bạn mà còn ảnh hưởng to lớn đến cộng đồng. 

3. Dấu hiệu giúp nhận biết lạm dụng chất kích thích

Khi lạm dụng chất kích thích trong một thời gian dài, cơ thể sẽ xuất hiện một số biểu hiện cụ thể sau: 

• Tinh thần bỗng dưng sảng khoái, nhưng ngay sau đó cảm thấy đờ đẫn, mất tập trung vào công việc.

• Lơ là với mọi thứ xung quanh. Phụ huynh lơ là với con cái và công việc; thanh thiếu niên lơ là trong học tập.

• Mất ngủ lâu dài, không có cảm giác thèm ăn dẫn đến việc cơ thể thiếu hụt dưỡng chất.

• Kích thích hô hấp, kích thích nhịp tim, tần số thở tăng lên mức cao.

• Thoái hoá nhân cách sống, xảy ra nhiều mâu thuẫn, xung đột với mọi người xung quanh. Gián tiếp làm cho nhiều mối quan hệ bị đổ vỡ.

• Rối loạn lo âu, rối loạn thị giác.

• Thường xuyên có cảm giác chóng mặt, buồn nôn.

• Đầu óc kém minh mẫn dẫn đến xuất hiện nhiều suy nghĩ không sáng suốt, hành động không tỉnh táo.

• Dù biết có hại cho sức khoẻ nhưng vẫn tiếp tục sử dụng, thậm chí sử dụng với liều lượng cao hơn để bản thân cảm thấy thỏa mãn.

Điều trị tình trạng lạm dụng chất kích thích kịp thời để tránh hệ quả lâu dài

Tất cả biểu hiện trên không chỉ gây ra những ảnh hưởng đặc biệt nghiêm trọng đến sức khỏe người dùng, mà còn là người thân, bạn bè xung quanh. Để tránh tình trạng lạm dụng ngày càng trở nên tồi tệ, mỗi cá nhân trong xã hội cần có những phương pháp cải thiện nhất định.  

4. Cải thiện tình trạng lạm dụng chất kích thích bằng cách nào?

Cai chất kích thích thành công là một điều cực kỳ khó khăn. Có rất nhiều người không đủ dũng khí mà bỏ cuộc giữa chừng. 

Khó khăn trong quá trình cải thiện

Để cải thiện tình trạng này trước hết chúng ta cần phân biệt rõ bản chất của hai cụm từ đó là “nghiện” và “lạm dụng chất kích thích”. Ranh giới của hai khái niệm này khá mong manh. 

Hiểu đơn giản, nghiện là tình trạng lạm dụng chất kích thích trong một thời gian quá dài. Khác với nghiện, đối tượng lạm dụng sẽ có cơ hội cai hay thoát bỏ hoàn toàn khỏi chất kích thích dễ dàng hơn. Dù vậy, việc chữa trị vẫn là thử thách. Hầu hết các khảo sát đều ghi nhận người lạm dụng thường mắc hội chứng rối loạn tâm thần do nhiều yếu tố tác động đến hệ thần kinh. 

Phần lớn người lạm dụng chất kích thích đều tự tin khẳng định bản thân có thể cai thuốc, cai rượu, cai ma tuý nhưng nhiều người trong số họ đều thất bại. Bởi trải quá quá trình dài sống chung với chất kích thích, chức năng của não bộ đã mất đi sự nhanh nhạy. Bạn bị phụ thuộc vào các loại chất này, phải có nó thì mới đủ tỉnh táo. Đó cũng là nguyên nhân khiến bạn trở thành con nghiện. 

Tinh thần và thể chất bị ảnh hưởng nặng bởi lạm dụng chất kích thích

Ngay cả khi cai thành công thì chúng vẫn còn tiếp tục gây ảnh hưởng đến thần trí của bạn. Nhiều trường hợp đã đi theo vết xe đổ. Bởi vậy, phương pháp đầu tiên để cải thiện tình trạng này đó là tuyệt đối không được sử dụng các chất độc hại, chất kích thích. 

Làm thế nào để bỏ hoàn toàn chất kích thích?

Tùy theo từng đặc tính của chất, cũng như hoàn cảnh mà cách cải thiện tình trạng lạm dụng sẽ được điều hướng linh hoạt. Các phương pháp được áp dụng:

• Giải độc cấp tốc.

• Ngưng (hiếm khi, giảm) sử dụng.

• Duy trì tiết chế bằng các phương pháp thay thế.

Bạn cần tìm đến các chuyên gia y tế có trình độ để có thể đưa ra những chẩn đoán về mức độ lạm dụng một cách chuẩn xác, từ đó, đối chiếu đưa ra biện pháp phù hợp với bản thân. Thời gian đầu, chuyên gia y tế sẽ duy trì tiết chế bằng việc cung cấp cho bạn một số loại thuốc để kiểm soát các triệu chứng với mục đích để bạn cai dần với chất kích thích.

Tiếp theo là hành động của chính bạn. Hãy sát sao hơn với chế độ sinh hoạt của bản thân. Điều quan trọng bạn cần làm là cân bằng được lối sống của mình. Hãy điều chỉnh chế độ ăn uống ngủ nghỉ sao cho hợp lý, đồng thời tích cực tập thể dục, rèn luyện sức khỏe. 

Bạn cũng cần mở lòng chia sẻ câu chuyện với gia đình và người thân để giữ một tâm lý thoải mái nhất. Hãy tránh xa những căng thẳng, muộn phiền, hòa nhập với xã hội. Tất cả điều đó sẽ tạo nên một nền tảng giúp thần trí bạn trở nên vững chắc, tránh xa được các chất kích thích nguy hiểm. 

Bạn nên tìm đến cơ sở y tế uy tín để điều trị hậu quả do lạm dụng chất kích thích

Trên đây MEDLATEC đã cung cấp cho bạn thông tin về những mối nguy hại khi lạm dụng chất kích thích. Nắm rõ những kiến thức này có thể giúp bạn bảo vệ bản thân cùng những người thân yêu. Nếu cần được tư vấn sức khỏe hoặc đặt lịch khám tại MEDLATEC, bạn có thể gọi đến số tổng đài của bệnh viện - 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.