1. Khái niệm bệnh ung thư vòm họng

Đây là dạng ung thư biểu mô ở vòm họng, phát sinh từ những tế bào có trong vòm họng (chỗ cao nhất của hầu họng, nằm phía sau mũi). Theo thống kê cho thấy đây là căn bệnh ung thư có tỷ lệ rất cao tại nước ta hiện nay.

Ung thư vòm họng là căn bệnh thường gặp nhất trong nhóm bệnh ung thư tại Việt Nam

Ung thư ở vòm họng tuy hiếm gặp ở khu vực châu Âu thế nhưng lại “phủ sóng” đối với nhóm người da vàng. Khu vực có nguy cơ mắc ung thư cao nhất là Đông Nam Á.

2. Nguyên nhân gây ra ung thư vòm họng

2.1. Thói quen hút thuốc lá và sử dụng bia rượu

Những người thường xuyên hút thuốc lá rất dễ mắc bệnh ung thư vòm họng bởi khói thuốc chính là thủ phạm gây ra bệnh. Trong thuốc lá có nhiều thành phần độc hại làm ảnh hưởng xấu đến các tế bào lành. Theo thống kê cho thấy, nhóm người sử dụng thuốc lá > 30 năm có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 3 lần so với người khác.

Song song đó, những ai sử dụng bia rượu cũng có khả năng mắc bệnh do lượng cồn có trong bia rượu sau một thời gian dài sẽ tích tụ lượng độc tố gây hại cho cơ thể.

2.2. Sử dụng thực phẩm ướp muối, lên men

Những món ăn được chế biến theo cách ướp muối hoặc lên men sẽ chứa nhiều hàm lượng nitrite và nitrate. Các chất này sẽ phản ứng với protein, sau đó sản xuất ra hợp chất nitrosamine gây tổn thương cho cấu trúc ADN của các tế bào tại nơi thường tiếp xúc với chúng nhiều nhất là cổ họng.

Thói quen sử dụng thực phẩm ướp muối, lên men là nguyên nhân gây ra ung thư ở vòm họng

Vì vậy, chúng ta nên xây dựng chế độ ăn khoa học hơn, cụ thể là sử dụng thực phẩm sạch, bổ sung sau xanh giúp giảm thiểu khả năng mắc bệnh.

2.3. Nhiễm virus Epstein Barr

Virus Epstein Barr khi xâm nhập vào cơ thể sẽ khiến cấu trúc gen bị biến đổi làm cho các tế bào lành chuyển thành tế bào ung thư. Thế nhưng không phải ai bị nhiễm virus này cũng đều bị ung thư ở vòm họng.

2.4. Nhiễm virus papilloma (HPV 16 và HPV 18)

Loại virus này thường xuất hiện ở những bệnh nhân mắc ung thư trong đó có người bệnh ung thư vòm họng. Một khi cơ thể chịu sự tấn công của HPV 16 và HPV 18 thì khả năng mắc bệnh sẽ tăng cao.

2.5. Di truyền

Những ai có người thân trong gia đình mắc căn bệnh ung thư này sẽ có khả năng mắc bệnh cao hơn so với những người khác. Vì thế, nếu trong gia đình có người mắc bệnh chúng ta nên đi tầm soát ung thư thường xuyên để kịp thời phát hiện và điều trị sớm.

2.6. Mắc bệnh bẩm sinh (bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa và máu)

Đối với bệnh nhân có tiền sử mắc bệnh về máu như rối loạn sinh tủy, bạch cầu sẽ dễ xuất hiện khối u vòm họng hơn so với người khỏe mạnh. Những người trẻ tuổi có nguy cơ mắc bệnh khá cao thế nên cần chú ý bảo vệ sức khỏe thật tốt.

2.7. Môi trường bị ô nhiễm

Những người làm việc trong môi trường khắc nghiệt, thường xuyên tiếp xúc với hóa chất, bụi bẩn, sơn, bụi bẩn có khả năng mắc bệnh cao hơn so với những người khác. Vì thế khi đi khám sức khỏe doanh nghiệp định kỳ cần bổ sung thêm mục tầm soát ung thư.

Môi trường làm việc có hóa chất, bụi bẩn, sơn,… là tác nhân gây ra bệnh ung thư

2.8. Quan hệ tình dục bằng miệng

Sinh hoạt tình dục bằng miệng tiềm ẩn nhiều nguy cơ mắc bệnh từ các loại virus truyền nhiễm như HIV, HPV,… Vì thế các bạn cần phải khám sức khỏe phụ khoa định kỳ và sử dụng biện pháp an toàn khi quan hệ tình dục.

3. Triệu chứng cảnh báo khối u trong vòm họng

Một số dấu hiệu dưới đây sẽ giúp bạn nhận biết bệnh ung thư trong thời kỳ đầu:

• Ù tai: do khối u xâm lấn khiến vòi nhĩ bị tắc làm cho người bệnh luôn nghe thấy tiếng ve kêu và bị ù tai thường xuyên.

• Đau đầu: người bệnh thường đau ở mức độ âm ỉ, có khi đau nhức theo từng cơn. Biểu hiện này thường dễ nhầm lẫn với các bệnh khác như não, thiếu máu và thần kinh.

• Ngạt mũi: có thể diễn ra ở 1 bên, chảy máu cam và xì mũi kèm máu.

• Nổi hạch ở cổ: hạch nhỏ, không gây đau và xuất hiện chủ yếu ở góc hàm.

• Giọng nói thay đổi: xảy ra nếu khối u tiến triển chèn ép lên dây thanh quản.

Khối u chèn ép lên dây thanh quản làm bệnh nhân bị thay đổi giọng nói

• Khó nuốt và đau ở vòm họng: dù bệnh nhân nuốt nước bọt hay đồ ăn đều cảm thấy đau họng bởi khối u đã xuất hiện trong vòm họng. Vì thế, người bệnh thường mắc nghẹn và bị chảy máu khi khối u tiến triển.

Những dấu hiệu trong thời kỳ đầu thường không rõ rệt thế nên nhiều người rất chủ quan, bỏ qua nó hoặc nhầm lẫn với những bệnh lý khác. Do vậy, về lâu dài bệnh càng diễn tiến nặng hơn với các triệu chứng như: đau nhức dữ dội, ù tai nghiêm trọng, nghe kém, thậm chí là điếc tai.

4. Phương pháp điều trị bệnh

• Xạ trị: bằng cách sử dụng tia X chiếu đến khối u nhằm không cho chúng phát triển và tiêu hủy chúng. Đây là phương pháp được áp dụng nhiều nhất hiện nay. Những rủi ro có thể gặp khi xạ trị thường là xơ cứng và bỏng da, viêm loét lớp niêm mạc, thị giác bị ảnh hưởng xấu. Thế nhưng, với sự phát triển của y học ngày nay đã giảm thiểu tối đa rủi ro mà xạ trị gây ra.

• Hóa trị: phương pháp này được sử dụng cho bệnh nhân ung thư thời kỳ cuối và di căn nặng. Ngày nay, bệnh nhân ung thư thường được kết hợp cả hóa trị và xạ trị để đạt hiệu quả tốt hơn.

• Phẫu thuật: người bệnh đến khám trong thời kỳ đầu thường được chỉ định thực hiện phẫu thuật để cắt bỏ khối u.

Phẫu thuật là phương pháp cắt bỏ khối u dành cho bệnh nhân trong giai đoạn đầu

• Điều trị tế bào đích: đây là biện pháp có tính hiệu quả và độ an toàn cao hơn phương pháp hóa trị và xạ trị. Biện pháp này được thực hiện bằng cách đưa thuốc trực tiếp tới tế bào ung thư rồi triệt tiêu chúng thông qua công nghệ sinh học phân tử cùng với miễn dịch.

5. Phòng bệnh ung thư vòm họng

• Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý, sử dụng thực phẩm sạch, bổ sung nhiều rau quả, không nên dùng thức ăn muối ướp, lên men và nhiều dầu mỡ.

• Luyện tập thể dục thường xuyên để bảo vệ sức khỏe và tăng cường miễn dịch.

• Vệ sinh tai mũi họng mỗi ngày.

• Khám sức khỏe ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ và tầm soát ung thư thường xuyên.

Ung thư vòm họng là căn bệnh ác tính gây nguy hiểm cho sức khỏe con người. Thế nhưng nếu phát hiện sớm và điều trị đúng cách sẽ kiểm soát được diễn tiến của bệnh. Hãy xây dựng thói quen sống lành mạnh, khoa học để bảo vệ sức khỏe tốt nhất.