Các tia UV thường có 3 dạng, tia cực tím A (tia UVA), tia cực tím B (tia UVB) và tia cực tím C (tia UVC):

- Tia UVA: là tia có bước sóng dài (315-400nm), xuất hiện từ lúc trời sáng đến lúc trời tối, UVA có thể đâm xuyên qua lớp thượng bì tới lớp trung bì của da gây thoái hóa các sợi collagen và elastin.

- Tia UVB: là tia có bước sóng (280-315nm) ngắn hơn UVA, tia này xuất hiện bắt đầu từ lúc có mặt trời, đến lúc mặt trời lặn. Tia này tác động lên lớp thượng bì làm tăng hoạt động của các tế bào sắc tố, làm tăng sản sinh sắc tố melanin, gây ra nám da, tàn nhan… Tia này còn tác động lên tế bào da, gây biến đổi ADN của tế bào.

- Tia UVC: bị chặn lại ở tầng khí quyển của trái đất do đó không ảnh hưởng đến da.

Hình ảnh: Tác hại của tia UV

Dưới đây là thông tin về các hậu quả khôn lường của tia cực tím với da, bạn không nên chủ quan:

Cháy nắng

Cháy nắng là tình trạng phổ biến của da tổn thương bị gây ra bởi tia UVB, có các biểu hiện da  đỏ, đau và bị rộp. Các triệu chứng này có thể không xuất hiện ngay lập tức mà phải khoảng 5 giờ sau đó mới xuất hiện.

Khi da bị cháy nắng, bạn có thể khắc phục vụ bằng cách dùng vải lanh lạnh đắp lên vùng da tổn thương và sử dụng các sản phẩm làm mát, làm dịu da.

Dị ứng với ánh nắng mặt trời

Đây là hậu quả do tia UVA gây nên, biểu hiện trên vùng da bị ảnh hưởng bởi dị ứng ánh nắng mặt trời có thể rất khác nhau, tùy thuộc vào các rối loạn gây ra. Các dấu hiệu và triệu chứng có thể bao gồm: Đỏ, ngứa hoặc đau, va chạm nhẹ có thể tạo thành các mảng sẩn trên da, tạo vảy, đóng vảy cứng hoặc chảy máu, vết phồng rộp hoặc phát ban.

Hình ảnh: Da bị dị ứng do tia UV

Các dấu hiệu và triệu chứng này thường chỉ xảy ra trên da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời và thường phát triển trong vòng vài phút đến vài giờ sau khi tiếp xúc.

Lão hóa da sớm

Tiếp xúc lâu với ánh nắng mặt trời, khiến da nhanh lão hóa như xuất hiện tàn nhang, đồi mồi, các mạch máu nổi trên mặt, da sần sùi, nếp nhăn, da kém săn chắc và dị ứng ánh nắng.

Hình ảnh: Lão hóa da do tia UV

Ung thư da

Là một loại ung thư phổ biến hiện nay, đồng thời là nguyên nhân dễ gây tử vong trong số các loại ung thư. Hiện nay, số người bị ung thư da ngày một tăng và có nguy cơ cao nhất ở những người thường xuyên tiếp xúc với tia cực tím (UV).

Dấu hiệu cảnh báo thường gặp nhất của ung thư da là một chỗ biến đổi bất thường của da, ví dụ như một vết loét đau, chảy máu, đóng mài trên bề mặt, lành rồi sau đó lại loét trở lại ngay vị trí này. Dấu hiệu đầu tiên thường gặp của ung thư tế bào hắc tố thường là sự biến đổi bất thường của một nốt ruồi có sẵn hoặc xuất hiện thêm những nốt ruồi mới đáng nghi ngờ.

Thường ung thư da xuất hiện trên những vùng da tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời như: da đầu, mặt, môi, tai, cổ, ngực, cánh tay, bàn tay và cẳng chân ở phụ nữ. Tuy nhiên, ung thư da vẫn có thể xuất hiện ở những vùng da còn lại, như lòng bàn tay, vùng ngón chân hoặc da vùng cơ quan sinh dục.

Ung thư da có thể xuất hiện từ từ, phát triển chậm, nhưng cũng có thể xuất hiện đột ngột.

Ngoài gây hại cho da, tia cực tím còn gây ra những tác động khác như gây đục thủy tinh thể và các tổn thương mắt, suy giảm hệ miễn dịch,….

Các biện pháp chống tia cực tím

Để giảm thiểu tác động có hại của tia cực tím với da nói riêng, bảo vệ sức khỏe nói chung, bạn nên áp dụng một số biện pháp phòng tránh tia cực tím như sau:

- Tránh ra nắng vào thời gian có tia cực tím cao nhất vào khoảng từ 10 giờ sáng đến 3 giờ chiều mỗi ngày.

- Khi ra ngoài nắng phải dùng các dụng cụ bảo vệ như: khẩu trang, mũ, áo chống nắng…

- Nên dùng kem chống nắng hàng ngày, thoa trước khi ra ngoài 30 phút, và nhắc lại sau 2-3h, để đạt được hiệu quả tốt nhất.

- Bổ sung cho cơ thể các dưỡng chất chống oxy hóa như trà xanh, lô hội, nghệ, hạt nho đỏ, quả lựu…, vitamin A, B2, C, D, E và các khoáng chất thiết yếu như canxi, selenium, kẽm để giúp chống nắng, chống lão hóa da từ bên trong.

Hình ảnh: Các phương pháp bảo vệ da chống tác hại của tia UV

Theo Tổng cục Khí tượng thủy văn quốc gia, do ảnh hưởng của El Nino, nên nhiệt độ nắng nóng năm nay có xu hướng cao hơn trung bình nhiều năm từ khoảng 0,5-1,0^oC. Vì vậy, với những thông tin hữu ích trên, hy vọng bạn sẽ bỏ túi cho mình những cách phòng tránh trước nguy cơ tia cực tím gây hại cho da.

Tuy nhiên, khi thấy xuất hiện các biểu hiện bất thường trên da, bạn nên đến khám càng sớm càng tốt, việc chủ quan hoặc để lâu mà không được điều trị sớm, ung thư da ngày một phát triển, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và tính mạng.

Chuyên khoa Da liễu, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC làm việc tất cả các ngày trong tuần, kể cả Thứ 7 và Chủ nhật, với đội ngũ chuyên gia, bác sĩ giàu kinh nghiệm, cùng trang bị đầy đủ máy móc hiệ đại, nên được đông đảo người dân tin tưởng và lựa chọn là địa chỉ tin cậy khám chữa các bệnh da liễu.

Mọi thông tin chi tiết liên hệ:

Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC

Cơ sở 1: 42 Nghĩa Dũng, Ba Đình, Hà Nội

Cơ sở 2: 99 Trích Sài, Tây Hồ, Hà Nội

Cơ sở 3: 5 Khuất Duy Tiến, Thanh Xuân,  Hà Nội

- Tổng đài tư vấn: 1900 56 56 56

- Website: www.medlatec.vn * Email: [email protected]