1. Tổng quan về tuyến yên và u tuyến yên

tuyến yên (tiếng Anh: pituitary gland) nằm ở vị trí trung tâm của nền sọ, có kích thước rất nhỏ nhưng đảm nhiệm vai trò điều hòa hàng loạt hoạt động sống quan trọng.

Tuyến yên nằm ở vị trí trung tâm của nền sọ, có kích thước rất nhỏ nhưng đảm nhiệm vai trò vô cùng quan trọng

Cơ quan này tiết ra nhiều hormone ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển thể chất, chức năng sinh sản, quá trình chuyển hoá và hệ nội tiết:

• Adrenocorticotrophic hormone (ACTH): Kích thích tuyến thượng thận tiết cortisol, giúp điều hòa huyết áp, đường huyết và chống viêm.
  
• Growth hormone (GH): Ở trẻ em, hormone này giúp tăng chiều cao; ở người trưởng thành, nó hỗ trợ duy trì cơ bắp, khối xương và tỉ lệ mỡ hợp lý.
  
• Prolactin: Kích thích tuyến vú sản xuất sữa.
  
• Thyroid-stimulating hormone (TSH): Kích thích tuyến giáp sản xuất T3, T4, điều hòa nhịp tim, nhiệt độ và trao đổi chất.
  
• Follicle-stimulating hormone (FSH): Thúc đẩy sự phát triển của nang trứng ở buồng trứng và hỗ trợ quá trình tạo tinh trùng ở nam giới.
  
• Luteinising hormone (LH): Góp phần kích thích rụng trứng ở nữ giới và kích hoạt tế bào Leydig trong tinh hoàn sản xuất testosterone ở nam giới.
  
• Oxytocin: Kích thích tử cung co bóp trong quá trình chuyển dạ, đồng thời giúp tuyến vú tiết sữa trong giai đoạn nuôi con.
  
• Antidiuretic hormone (ADH): Tác động lên thận, giúp tái hấp thu nước, duy trì cân bằng dịch trong cơ thể.

Khi các tế bào tại tuyến yên tăng sinh bất thường, dẫn đến hình thành khối u tuyến yên. Phần lớn u tuyến yên là u lành tính, tiến triển chậm và có thể kiểm soát tốt nếu phát hiện sớm. Tuy nhiên, trong một số trường hợp hiếm gặp, khối u có thể phát triển ác tính hoặc xâm lấn cấu trúc lân cận, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

2. Giải đáp u tuyến yên có nguy hiểm không?

U tuyến yên có nguy hiểm không là câu hỏi nhiều người băn khoăn

Phần lớn các trường hợp u tuyến yên tuy không phải ung thư, tuy nhiên, người bệnh tuyệt đối không nên chủ quan. Căn bệnh này có thể gây ra nhiều biến chứng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và khiến chất lượng cuộc sống suy giảm rõ rệt. Đặc biệt, khi khối u phát triển lớn, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, người bệnh có thể đối mặt với nhiều hệ lụy đáng lo ngại cho sức khỏe, chẳng hạn như:

• Tác động đến chức năng nội tiết: Khối u có thể làm gián đoạn quá trình tiết hormone của tuyến yên, dẫn đến tình trạng thiếu hoặc dư thừa hormone. Sự rối loạn này gây ra hàng loạt vấn đề sức khỏe như rối loạn kinh nguyệt, vô sinh, giảm ham muốn tình dục hay hội chứng to đầu chi (acromegaly) do tăng hormone tăng trưởng bất thường.
• Gây chèn ép các vùng não lân cận: Khi kích thước khối u tăng lên, nó có thể đè ép lên dây thần kinh thị giác, gây suy giảm thị lực, mờ mắt, hoặc mất tầm nhìn ngoại vi. Một số trường hợp nặng có thể xuất hiện tình trạng đau đầu dữ dội hoặc biến chứng cấp tính như xuất huyết tuyến yên (apoplexy tuyến yên), đe dọa trực tiếp đến tính mạng nếu không được can thiệp kịp thời.
• Nguy cơ suy tuyến yên: Tổn thương nặng nề tại tuyến yên khiến cơ quan này không còn khả năng tiết hormone đầy đủ, dẫn đến rối loạn nội tiết nghiêm trọng trên toàn cơ thể. Suy tuyến yên kéo dài có thể gây hạ huyết áp, mệt mỏi mãn tính, rối loạn chuyển hóa, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng nếu không được điều trị đúng cách.
• Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống: Bệnh nhân u tuyến yên thường phải đối mặt với các triệu chứng kéo dài như mệt mỏi, giảm tập trung, rối loạn cảm xúc, hoặc thay đổi ngoại hình. Những ảnh hưởng này không chỉ tác động đến sức khỏe thể chất mà còn ảnh hưởng lớn đến tâm lý và đời sống sinh hoạt hàng ngày.

Nếu bạn hay người thân nghi ngờ hoặc đã được chẩn đoán mắc u tuyến yên, hãy chủ động khám, điều trị và theo dõi để tránh gặp những biến chứng nguy hiểm.

3. Phương pháp chẩn đoán và điều trị u tuyến yên hiện nay

3.1. Phương pháp chẩn đoán u tuyến yên

Để xác định chính xác tình trạng u tuyến yên, bác sĩ thường tiến hành kết hợp nhiều phương pháp đánh giá khác nhau:

• Xét nghiệm hormone: Kiểm tra nồng độ hormone trong máu giúp xác định tình trạng rối loạn nội tiết do khối u gây ra.
  
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Hình ảnh MRI vùng não cho phép quan sát rõ kích thước, vị trí và đặc điểm của khối u.
  
• Đánh giá thị lực và thần kinh: Bác sĩ kiểm tra thị lực và các phản xạ thần kinh nhằm phát hiện sớm dấu hiệu chèn ép dây thần kinh thị giác hoặc các cấu trúc lân cận.
  

3.2. Phương pháp điều trị u tuyến yên

Lựa chọn phương pháp điều trị u tuyến yên được các bác sĩ cân nhắc dựa trên loại u (có tiết hormone hay không), kích thước khối u và mức độ ảnh hưởng đến cơ thể người bệnh. Dưới đây là các phương pháp thường được chỉ định trong điều trị u tuyến yên:

• Điều trị nội khoa: Bác sĩ chỉ định cho người bệnh sử dụng thuốc nhằm kiểm soát sự tiết hormone quá mức. Người bệnh cần tuân thủ đúng hướng dẫn và theo dõi định kỳ để đạt hiệu quả điều trị tối ưu.
• Phẫu thuật: Với khối u tuyến yên có kích thước lớn, gây chèn ép các cơ quan lân cận hoặc không đáp ứng với thuốc, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật. Hiện nay, kỹ thuật mổ nội soi qua đường mũi được sử dụng phổ biến nhờ ưu điểm xâm lấn tối thiểu, ít để lại sẹo và giúp người bệnh phục hồi nhanh chóng.
• Xạ trị: Trong những trường hợp khối u tái phát hoặc không thể can thiệp bằng phẫu thuật, xạ trị là phương pháp được chỉ định nhằm tiêu diệt tế bào u và ngăn ngừa phát triển thêm.
  
• Theo dõi định kỳ: Sau điều trị, bệnh nhân cần được kiểm tra thường xuyên để theo dõi diễn biến bệnh, đánh giá hiệu quả điều trị và phát hiện sớm các biến chứng hoặc dấu hiệu tái phát.
  

Sau điều trị, bệnh nhân cần được kiểm tra thường xuyên để theo dõi diễn biến bệnh

Qua các phân tích trên, câu hỏi “u tuyến yên có nguy hiểm không?” đã được làm sáng tỏ. Mặc dù hầu hết u tuyến yên là khối u lành tính và không trực tiếp đe dọa tính mạng, nhưng chúng có thể gây ra những biến chứng rất nghiêm trọng nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.

Khi bạn hoặc người thân xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ u tuyến yên hoặc có nhu cầu kiểm tra, chẩn đoán chuyên sâu, bạn có thể liên hệ ngay với Hệ thống Y tế MEDLATEC để được tư vấn và thăm khám kịp thời. Với đội ngũ chuyên gia đầu ngành, giàu kinh nghiệm cùng hệ thống trang thiết bị hiện đại, MEDLATEC luôn đồng hành cùng người bệnh trong việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe toàn diện.

Để được hỗ trợ chi tiết và đặt lịch khám nhanh chóng, vui lòng liên hệ tổng đài 1900 56 56 56.