1. Sởi là bệnh gì? 

Sởi là bệnh lý do tác nhân virus Polinosa morbillorum gây ra. Đây là căn bệnh truyền nhiễm có diễn biến cấp tính. Thực tế, dịch sởi chủ yếu bùng phát vào mùa đông và mùa xuân. Đối tượng có nguy cơ cao bị nhiễm sởi là trẻ em. Người lớn có hệ miễn dịch kém nếu không chú ý phòng ngừa cũng dễ bị nhiễm bệnh. 

Trẻ em là đối tượng có nguy cơ cao bị sởi

Virus Polinosa morbillorum lây nhiễm qua giọt bắn trong không khí hoặc dịch tiết của người bệnh nên bệnh sởi rất dễ bùng phát thành dịch. Ho, sốt, chảy nước mũi, cơ thể nổi phát ban, mắt bị viêm kết mạc,... là một số triệu chứng thường gặp ở người bị mắc sởi. 

Thời gian ủ bệnh thường kéo dài trung bình từ 10 đến 14 ngày. Tuy nhiên cũng có một vài trường hợp, thời gian ủ bệnh lên tới 21 ngày. Trước thời điểm khởi phát (phát ban) từ 2 đến 4 ngày, bệnh nhân mắc sởi vẫn có khả năng lây nhiễm cho người khác. 

Đến giai đoạn khởi phát, người bệnh thường lên cơn sốt cao, mắt bị viêm kết mạc, viêm thanh quản, đường hô hấp bị ảnh hưởng. Triệu chứng phát ban chủ yếu xuất hiện sau đó 3 đến 4 ngày. Những nốt phát ban có màu hồng nhạt, tập trung từ vùng sau tai, vùng trán, vùng ngực, vùng lưng, lan xuống đùi và tứ chi. 

Ngay khi nhận thấy triệu chứng của bệnh sởi, bạn cần nhanh chóng tìm đến cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám, chẩn đoán và điều trị sớm. Bởi nếu không điều trị kịp thời, người bệnh có nguy cơ gặp phải biến chứng như viêm màng não, nghiêm trọng nhất là tử vong. 

2. Cách loại hình xét nghiệm sởi phổ biến 

2.1. Xét nghiệm chẩn đoán cơ bản

Sau khi đã thăm khám lâm sàng, bác sĩ thường sẽ chỉ định cho người bệnh thực hiện xét nghiệm chẩn đoán cơ bản. Bao gồm:

• Xét nghiệm công thức máu: Kiểm tra sự thay đổi của lượng bạch cầu, tiểu cầu và bạch cầu Lympho. 
• Chụp X-quang phổi: Kiểm tra tình trạng viêm phế phổi, xác định tổn thương tại nhu mô phổi (trường hợp người bệnh bị bội nhiễm).

Xét nghiệm công thức máu có thể được chỉ định cho người bị nghi ngờ mắc sởi

2.2. Xét nghiệm xác định virus

2.2.1. Xét nghiệm Measles IgM

Đây là một trong những kỹ thuật phân tích xác định virus sởi cơ bản nhất, cho phép xác định kháng thể IgM có khả năng đáp ứng miễn dịch với virus gây sởi. Thực hiện xét nghiệm kể từ ngày thứ 3 sau khi phát ban để tìm kháng thể IgM. Kháng thể IgM sẽ giảm dần trong tuần đầu tiên, đến tuần thứ 8 thì biến mất. 

Kết quả xét nghiệm dương tính cho thấy bệnh nhân đang trong giai đoạn cấp tính. Độ nhạy và độ đặc hiệu của kỹ thuật phân tích này lần lượt tương đương 96% và 99%. 

Xét nghiệm Measles IgM giúp xác định kháng thể IgM

2.2.2. Xét nghiệm Measles IgG

Xét nghiệm Measles IgG hỗ trợ kiểm tra sự tồn tại của kháng thể IgG có khả năng đáp ứng miễn dịch với virus gây bệnh sởi. Sau khoảng một vài ngày nhiễm virus gây sởi, cơ thể sẽ sản sinh kháng thể IgG. Loại kháng thể này có xu hướng đạt đỉnh vào tuần thứ 4 kể từ thời điểm phát ban, đồng thời tồn tại trong thời gian dài sau nhiễm trùng. 

Kết quả xét nghiệm dương tính cho biết cơ thể đã bị nhiễm virus gây bệnh sởi. Độ nhạy, độ đặc hiệu tương ứng của kỹ thuật phân tích này là 99% và 96%. Trường hợp xét nghiệm lần thứ nhất chưa cho kết quả chưa rõ ràng, người bệnh cần tiếp tục làm xét nghiệm lần 2 trong 2 tuần sau đó. Khi nồng độ kháng thể lần 2 cao gấp 4 xét nghiệm lần thứ nhất, bác sĩ mới có cơ sở đưa ra chẩn đoán. 

2.2.3. Xét nghiệm Measles PCR

Loại hình xét nghiệm này cho phép bác sĩ xác định virus sởi thông qua kỹ thuật phân tích RT-PCT, giúp phát hiện RNA của virus gây bệnh. Dù bệnh nhân đang trong giai đoạn ủ bệnh, hoặc 3 ngày sau phát ban, xét nghiệm PCR vẫn cho kết quả chính xác. Có nghĩa xét nghiệm Measles PCR có thể thực hiện ngay cả khi kháng thể IgM và IgG chưa hiện diện hay nồng độ chưa cao. 

Nhiều nghiên cứu đáng tin cậy cho thấy kỹ thuật phân tích Real-time RT-PCT đặc hiệu kiểm tra định lượng gen N-nucleoprotein, F-fusion, H-hemagglutinin sẽ giúp xác định virus gây bệnh sởi với độ nhạy, độ đặc hiệu cao. Cụ thể, độ đặc hiệu lên đến 100%; độ nhạy lần lượt là 100%, 93% và 82%. 

Xét nghiệm RT-PCT cho kết quả chính xác ngay cả khi cơ thể chưa có kháng thể IgM và IgG

2.3. Một số xét nghiệm khác 

Ngoài các xét nghiệm cơ bản kể trên, người bệnh đôi khi có thể được chỉ định thực hiện một vài xét nghiệm khác. Chẳng hạn như: 

• Xét nghiệm phân tích máu theo 32 chỉ số: Giúp kiểm tra mức độ giảm của bạch cầu, bạch cầu đa nhân trung tính, cùng với đó là mức tăng của số lượng bạch cầu Lympho. Bên cạnh đó, xét nghiệm này cũng hỗ trợ kiểm tra tiểu cầu giảm. 
• Xét nghiệm men gan: Giúp kiểm tra mức độ tổn thương của gan. 
• Xét nghiệm phân tích AST, CK, CK-MB, Troponin: Giúp xác định xem người bệnh đã xuất hiện biến chứng viêm cơ tim hay chưa. 
• Xét nghiệm phân tích định lượng CRP: CRP thường tăng khi xuất hiện bội nhiễm.

Ngoài ra trong một số trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định làm thêm xét nghiệm chẩn đoán phân biệt với bệnh lý khác như sốt dị ứng, Rubella,... tùy theo triệu chứng khai thác được từ quá trình thăm khám lâm sàng. 

3. Cách lấy bệnh phẩm của các xét nghiệm sởi

3.1. Mẫu bệnh phẩm huyết thanh/huyết tương

Khi có các dấu hiệu nghi ngờ nhiễm bệnh. Lấy khoảng 2 - 3ml máu tĩnh mạch cho vào ống nghiệm không chứa chất chống đông hoặc chứa chất chống đông Heparin, tiến hành ly tâm tách chiết huyết tương, sau đó tiến hành xét nghiệm. Đối với trẻ sơ sinh, dùng ống mao dẫn để lấy bệnh phẩm. 

Xét nghiệm huyết thanh chẩn đoán sởi tại MEDLATEC bệnh nhân sẽ được nhận kết quả ngay trong ngày. Do vậy, cần bảo quản mẫu huyết thanh ở nhiệt độ 20 - 25 độ C (ở khoảng nhiệt độ này kết quả xét nghiệm không bị ảnh hưởng trong 12h).

3.2. Mẫu bệnh phẩm dịch hầu họng

Mẫu dịch phết hầu họng phục vụ cho xét nghiệm RT PCR với độ đặc hiệu 100%. Được chỉ định sau khi cơ thể bắt đầu phát ban khoảng 3 ngày, sử dụng tăm bông sợi polyester. Mẫu bệnh phẩm dịch họng được lấy bằng cách đưa tăm bông vào hai bên hạch amidan và thành sau họng miết và xoay tròn nhẹ 3 đến 4 lần rồi thấm dịch họng vào tăm bông. 

4. MEDLATEC – địa chỉ xét nghiệm sởi tin cậy

Bệnh sởi là bệnh dễ lây nhiễm và để lại hậu quả nặng nề nếu có biến chứng xảy ra. Vì vậy khi phát hiện dấu hiệu bất thường, bệnh nhân cần được đi khám và xét nghiệm sởi ngay để được điều trị kịp thời.

Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là địa chỉ tin cậy được nhiều người lựa chọn để khám và chữa bệnh. Hiện MEDLATEC có triển khai xét nghiệm sởi 24/7 gồm:

• Xét nghiệm kháng thể đặc hiệu sởi IgM (measles – specific IgM) huyết thanh ở giai đoạn cấp (thường xuất hiện từ 3 đến 5 ngày sau khi phát ban) bằng phương pháp miễn dịch enzyme (ELISA).
• Đối với IgM nếu lấy máu trong 3-5 ngày đầu khi phát ban có thể cho kết quả âm tính. Nên cần xét nghiệm máu lần 2 để có thể khẳng định tình trạng bệnh.
• Kháng thể IgG xuất hiện muộn hơn sau phát ban và có thể kéo dài suốt đời phụ thuộc vào hệ miễn dịch của từng cá nhân. Kháng thể IgG (+) khi hiệu giá kháng thể IgG tăng >=4 lần ở 2 mẫu huyết thanh liên tiếp cách nhau 2 tuần.
• Xét nghiệm dịch tiết tỵ - hầu, dịch phết niêm mạc má bằng kỹ thuật real – time RT-PCR để chẩn đoán sởi. Thời gian lấy mẫu từ 0-5 ngày kể từ khi phát ban. Phương pháp này có thể phát hiện sớm, cho độ nhầy, độ đặc hiệu 100%. Phương pháp này cũng không cần lấy máu nên rất thích hợp cho trẻ nhỏ.

Có rất nhiều địa chỉ chúng ta có thể lựa chọn để thực hiện xét nghiệm sởi cho chính mình hoặc người thân. Nhưng MEDLATEC vẫn luôn là cơ sở y tế đáng tin cậy. Bởi nơi đây có những trang thiết bị y tế hiện đại nhất, được nhập khẩu 100%, nên cho ra kết quả chính xác và nhanh chóng.

Dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tại nhà của MEDLATEC nhận được sự tin tưởng và hài lòng của mọi khách hàng

Không chỉ vậy, chuyên khoa xét nghiệm của MEDLATEC đạt tiêu chuẩn ISO 15189:2012, quý khách hàng hoàn toàn có thể yên tâm vào độ chính xác của kết quả khi nhận được.

Bên cạnh đó, MEDLATEC không thể thiếu những chuyên gia đầu ngành, là những vị bác sĩ vừa có chuyên môn giỏi, vừa lâu năm kinh nghiệm, lại tận tình với bệnh nhân. Khi phát hiện trẻ có dấu hiệu của bệnh sởi, nên đưa trẻ đi khám ngay để được chẩn đoán đúng và đưa ra liệu pháp điều trị kịp thời. Bệnh sởi nếu không được chữa trị có thể nguy hiểm đến tính mạng. Vì vậy mọi người không nên chủ quan với sức khỏe của mình.

Ngoài những biện pháp phòng tránh bệnh sởi thì xét nghiệm sởi cũng là một biện pháp quan trọng. Thực hiện xét nghiệm để chắc rằng bạn không bị sởi và có kế hoạch bảo vệ sức khỏe cho mình. Nếu có bệnh thì cần phương hướng điều trị kịp thời và tốt nhất.