1. Ure là gì? Vì sao nó được dùng để đánh giá chức năng gan, thận?

Ure thực chất là một sản phẩm được cơ thể tạo ra trong quá trình chuyển hóa protein. Nó có thể được đào thải ra ngoài qua đường tiêu hóa hoặc đường nước tiểu. Gan là cơ quan chịu trách nhiệm chính trong việc tổng hợp ure và ure cũng có mối liên hệ mật thiết với quá trình chuyển hóa nitơ trong cơ thể.

Cơ chế hình thành ure máu có thể tóm tắt như sau: khi cơ thể hấp thu chất đạm bằng hình thức nạp thức ăn vào cơ thể, chất này sẽ chuyển hóa thành axit amin. Axit amin này không giữ nguyên cấu trúc mà lại tiếp tục chuyển hóa thành NH3 và CO2. NH3 là chất độc hại đối với cơ thể và chất độc được lọc qua gan. Đây chính là thời điểm gan chuyển hóa NH3 thành ure và chuyển đến thận bằng các tế bào máu. Thận lại tiếp tục lọc ure một lần nữa và đào thải chúng ra ngoài.

Như vậy trong trường hợp thận hoặc gan không khỏe thì việc lọc ure trong máu sẽ không ổn định dẫn đến chỉ số ure trong máu cao. Xét nghiệm ure cũng vì vậy mà được dùng để kiểm tra chức năng của gan và thận.

Xét nghiệm ure là để xác định lượng ure tồn đọng trong cơ thể có cao không

Gan và thận được nhận định là hoạt động bình thường nếu xét nghiệm ure máu trong ngưỡng 3,3 - 8,3 mmol/l và ure nước tiểu ở khoảng 166 - 581 mmol/24h. Tuy nhiên nếu kết quả xét nghiệm trả về vượt ra khỏi ngưỡng an toàn trên thì bạn cũng không cần vội lo lắng. Thực tế đã ghi nhận nhiều trường hợp ure máu thay đổi do ăn uống. Cụ thể là nếu trong ngày làm xét nghiệm bạn dung nạp quá nhiều đạm thì ure máu cũng sẽ tăng bất ngờ nhưng trị số này sẽ không giữ ở mức cao mãi.

2. Nồng độ ure có ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng ta như thế nào?

Xét nghiệm ure sẽ chỉ ra trường hợp ure máu bị tăng hoặc giảm nghiêm trọng. Dù bạn thuộc trường hợp nào trong hai trường hợp trên thì sức khỏe của bạn đều sẽ bị ảnh hưởng:

• Đối với hệ tim mạch: tăng huyết áp và nảy sinh nguy cơ trụy mạch bất ngờ.

• Đối với hệ thần kinh: nhẹ thì gây chóng mặt, mất ngủ, nặng là co giật, thậm chí là co đồng tử mắt.

• Đối với hệ tiêu hóa: ở giai đoạn đầu khi trị số ure bất thường bạn có thể chỉ bị đầy hơi, khó tiêu, ăn không ngon miệng. Nhưng càng về sau tình hình càng tệ hơn khi niêm mạc miệng và họng của bạn sẽ dần bị viêm loét.

• Đối với hệ hô hấp: rối loạn nhịp thở dẫn đến giảm thân nhiệt.

Việc thực hiện xét nghiệm ure sớm có thể báo trước nguy cơ trụy mạch của bạn

3. Mục đích của xét nghiệm ure đối với chức năng gan, thận

Trước hết xét nghiệm ure giúp các bác sĩ ghi nhận được chính xác tình trạng thận của bệnh nhân. Kịp thời tìm ra các biện pháp điều trị nếu bệnh nhân có dấu hiệu suy thận. Xét nghiệm kiểm tra chức năng thận này cũng có thể ứng dụng để các bác sĩ quyết định có cần lọc máu cấp cứu cho bệnh nhân gấp hay không.

Trước khi chỉ định có lọc máu khẩn cấp cho bệnh nhân hay không, thường các bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm ure

Thứ hai, xét nghiệm định lượng ure máu hỗ trợ quá trình điều trị cũng như chỉ định thuốc cho bệnh nhân của bác sĩ. Cụ thể là có những trường hợp bác sĩ cần chỉ định loại thuốc dược tính mạnh, có khả năng độc hại thận. Lúc này các bác sĩ bắt buộc chỉ định bệnh nhân thực hiện xét nghiệm ure để nắm được chính xác thận của bệnh nhân có chịu được dược tính của toa thuốc hay không. Xét nghiệm định lượng ure lúc này đóng vai trò như một xét nghiệm bổ trợ vậy.

Thứ ba, xét nghiệm định lượng ure máu giúp xác định rõ nguyên nhân các bệnh về thận mà bệnh nhân đang mắc phải. Ví dụ như nguồn gốc suy thận có phải do ure máu hay không, nguồn gốc trước thận hay do nguyên nhân nào khác. Xác định được nguyên nhân suy giảm chức năng thận sẽ giúp bác sĩ chỉ định thuốc điều trị chuẩn xác hơn cho người bệnh.

Cuối cùng xét nghiệm ure có khả năng đánh giá nhu cầu chuyển hóa của cơ thể bệnh nhân. Từ đó ước lượng được chính xác hơn nhu cầu cung ứng protein của người đó. Nhu cầu này ở mỗi người là khác nhau. Nếu bạn đồng thời đang chữa trị các bệnh khác, cần một chế độ dinh dưỡng đặc biệt thì việc làm xét nghiệm này là rất có ích. Dựa vào trị số ure mà các y tá sẽ giúp bạn cân đối chế độ dinh dưỡng sao cho phù hợp nhất.

4. Các trường hợp tăng và giảm ure máu

Đối với trường hợp tăng ure máu

Thông thường có rất ít trường hợp đột ngột tăng trị số ure máu mà không do nguyên nhân nào cả. Hầu hết nếu trị số ure của bạn tăng cao bất thường thì có lẽ bạn thuộc một trong số các trường hợp sau đây:

• Bệnh nhân suy thận nặng, có các biểu hiện của tắc nghẽn đường tiết niệu, thiểu niệu hoặc vô niệu.

• Dung nạp quá nhiều chất đạm trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày làm cơ thể không thải ra ngoài kịp.

• Đường ruột có dấu hiệu bị xuất huyết hoặc đang nhiễm trùng nghiêm trọng.

• Bạn đang có các vấn đề liên quan đến tim mạch như suy tim do sung huyết bên trong tim, bạn phải trải qua cơn đau tim hoặc căng thẳng quá độ gây áp lực lên trái tim. Xét nghiệm ure thực tế có thể chỉ ra sức khỏe của hệ tim mạch nữa bạn nhé.

Xét nghiệm ure còn có thể chỉ ra tình trạng sức khỏe của trái tim bạn

• Cơ thể bạn thiếu chất dinh dưỡng do sốt cao.

• Bạn bị bỏng trên 45%.

• Bạn từng có tiền sử ngộ độc thủy ngân.

Đối với trường hợp giảm ure máu

• Bạn đang thực hiện chế độ ăn kiêng tiêu cực.

• Gan của bạn đang dần bị xơ hóa, có dấu hiệu viêm gan cấp tính hoặc mãn tính.

• Cơ thể bạn không có khả năng hấp thụ dinh dưỡng bổ sung bằng thực phẩm hoặc đồ uống.

• Người mắc chứng thận hư hoặc có biểu hiện của việc máu loãng hơn người bình thường.

• Phụ nữ đang trong thai kỳ.

Trên đây là các kiến thức cơ bản bạn có thể tham khảo liên quan đến vấn đề xét nghiệm ure. Bệnh viện đa khoa MEDLATEC luôn sẵn sàng giải đáp các thắc mắc của người bệnh hoặc hỗ trợ thực hiện xét nghiệm định lượng ure máu tại tất cả các cơ sở khám, chữa bệnh của mình. Chúng tôi sẽ trả kết quả chính xác 100% chỉ sau hơn 1 giờ đồng hồ nhận được mẫu máu của bạn. Hãy để MEDLATEC chăm sóc sức khỏe giúp bạn!