1. Tổng quan về rối loạn tuần hoàn não

Trước khi đi tìm câu trả lời cho vấn đề nguyên nhân gây bệnh rối loạn tuần hoàn não, bạn cần phải biết rõ hơn nó là gì và có biểu hiện như thế nào.

Rối loạn tuần hoàn não là bệnh gì?

Rối loạn tuần hoàn não, hay còn được biết đến với tên là thiểu năng tuần hoàn não, là tình trạng các tế bào thần kinh không đủ oxy để đáp ứng cho quá trình trao đổi chất do lưu lượng máu lên não bị suy giảm.

Theo một cách hiểu khác, rối loạn tuần hoàn não là căn bệnh xảy ra do lưu lượng máu lưu thông lên não không đủ gây nên sự rối loạn các chức năng của não.

Thiểu năng tuần hoàn não thường xuất hiện ở sau độ tuổi 40 tuổi và đặc biệt người cao tuổi tỷ lệ mắc rất cao. Bên cạnh đó, nam giới dễ mắc chứng bệnh này hơn nữ giới. Tuy nhiên, gần đây nhiều nghiên cứu cho thấy, độ tuổi mắc rối loạn tuần hoàn não ngày càng trẻ hóa. 

Đối với những người trẻ, tuổi dưới 30 duy trì thói quen lạm dụng thuốc lá, hút thuốc 2 gói/ngày hoặc những người béo phì, ăn quá nhiều và không kiểm soát, ít vận động thì nguy cơ rối loạn tuần hoàn não tăng cao.

Những biểu hiện của bệnh rối loạn tuần hoàn não

Các tế bào não bị suy giảm và tùy từng phần nào đó có biểu hiện riêng, người bệnh có thể xuất hiện những biểu hiện sau: 

Bệnh nhân rối loạn tuần hoàn não sẽ xuất hiện tình trạng đau đầu thường xuyên 

• Đau đầu: Cơn đau đầu là một triệu chứng xuất hiện sớm và thường xuyên nhất đối với người bệnh rối loạn tuần hoàn não. Những cơn đau đó không kéo dài, từng cơn một và kèm theo đau mỏi ở vai - gáy.

• Dị cảm: Đây là một triệu chứng khác mà bệnh nhân có thể gặp phải. Cảm giác tê bì những đầu ngón tay, ngón chân hoặc cảm giác như kiến bò sẽ khiến cho người bệnh cảm thấy khó chịu.

• Rối loạn về giấc ngủ: Bệnh nhân mắc rối loạn tuần hoàn não cũng sẽ bị mất ngủ, ngủ không sâu giấc, khó có thể tiếp tục giấc ngủ vào ban đêm.

• Rối loạn về sự tập trung: Thiểu năng tuần hoàn não sẽ khiến giảm sự tập trung, hay đãng trí ở người bệnh.

• Rối loạn về cảm xúc: dễ càu nhàu, cáu có, khó có thể kiềm chế.

• Rối loạn trí nhớ: thường xuyên quên những việc sẽ và định làm. 

Ngoài ra, bệnh nhân còn có thể gặp các biểu hiện khác như ù tai, mệt mỏi, buồn nôn và làm việc khó tập trung,...

Các triệu chứng nguy hiểm thiểu năng tuần hoàn não cấp tính

Bên cạnh những triệu chứng cơ bản trên, người bị thiểu năng tuần hoàn não cấp tính sẽ xuất hiện những dấu hiệu khác của tai biến như:

Rối loạn tuần hoàn não gây nên những cơn đau đầu dữ dội

• Đau đầu không thể chịu đựng được, rất dữ dội.

• Tê liệt mặt, méo miệng, khó nói, mí mắt.

• Liệt nửa người.

• Mất thăng bằng (đặc biệt khi thay đổi trạng thái một cách bất ngờ), ngã quỵ.

• Ăn uống khó, dễ sặc. 

Khi người bệnh xuất hiện những biểu hiện trên thì cần được cấp cứu kịp thời, bởi tình trạng đột quỵ ảnh hưởng đến chất lượng sống cũng như tính mạng của bệnh nhân. 

2. Các nguyên nhân bệnh rối loạn tuần hoàn não

Tuy nhiên theo các chuyên gia nghiên cứu, thiểu năng tuần hoàn não chủ yếu là do chịu tác động của một vài bệnh nền về tim và mạch máu, chẳng hạn như:

Cao huyết áp 

Huyết áp tăng sẽ làm mạch máu suy giảm, tạo ra những vết nứt. Chúng có thể kết tụ, tạo thành mảng bám trong ống mạch máu, gây cản trở hệ tuần hoàn hoạt động.

Mạch máu bị đè nén 

Khi có yếu tố ngoại lực tác động vào, mạch máu sẽ bị chèn ép, máu không vận chuyển được, có thể dẫn tới thiếu oxy lên não và gây ra bệnh trên.

Nhịp nhanh thất

Các rối loạn nhịp tim có thể khiến tim hoàn toàn ngừng đập gây nên việc dòng chảy oxy bị ngưng đọng. Ngoài ra, nó còn làm hình thành nên những cục máu đông khiến cho các bộ phận trên cơ thể thiếu oxy, trong đó bao gồm các tế bào não. 

Hồng cầu hình liềm là một nguyên nhân gây rối loạn tuần hoàn não

Bệnh hồng cầu hình liềm

Thông thường, hồng cầu có dạng hình bầu dục giúp chúng có thể di chuyển một cách dễ dàng hơn trong mạch máu. Tuy nhiên, trong quá trình di truyền sang đời con cháu nên một số người có cấu tạo hồng cầu cong hình lưỡi liềm. Hình dạng này gây ra sự khó khăn trong vận chuyển của hồng cầu cũng như quá trình mang oxy đi khắp nơi trong cơ thể của các tế bào máu, khiến bạn mắc phải thiếu máu lên não.

Tích tụ các mảng xơ vữa khiến động mạch tắc nghẽn

Những mảng xơ vữa, dù chỉ một lượng nhỏ nhưng cũng khiến cho dòng chảy bị thu hẹp và làm hình thành những cục máu đông ở khu vực gần đó. Khi những cục máu lớn dần sẽ làm cản trở sự lưu thông tuần hoàn máu gây nên chứng thiếu máu.

Ngoài ra, một số người có sống lối sống buông thả, ít vận động, không kiểm soát cân nặng, béo phì làm bệnh cao huyết áp, bệnh tim và bệnh đái tháo đường tăng cao sẽ ảnh hưởng xấu đến thiểu năng tuần hoàn não. Bên cạnh đó, những người thường xuyên phải sử dụng đến trí óc cao trong thời gian dài, thức khuya, áp lực công việc và gia đình gây ra nhiều stress sẽ có nguy cơ mắc bệnh rất cao.

3. Phương pháp phòng ngừa bệnh thiểu năng tuần hoàn não

Người bệnh rối loạn tuần hoàn não có thể cải thiện tại nhà bằng cách duy trì các phương pháp dưới đây:

Bệnh nhân thiểu năng tuần hoàn máu cần có chế độ ăn uống đầy đủ chất

• Giữ cân nặng lý tưởng, luyện tập thể dục thể thao đều đặn và không nên vận động quá sức.

• Ăn đầy đủ các chất dinh dưỡng. Bên cạnh đó hay nạp vào nhiều trái cây, rau củ, ngũ cốc và các loại hạt.

• Hạn chế hàm lượng tinh bột và chất béo trong chế độ ăn.

• Đặc biệt hạn chế đồ ăn chiên rán, mỡ động vật hoặc ăn các loại thịt đỏ.

• Loại bỏ thuốc lá, thuốc lào, đồ uống có cồn và caffeine.

• Mùa hè không nên tắm nước lạnh ngay sau khi vừa đi ngoài trời nắng về. Mùa đông mặc ấm và tránh nằm ngủ ở nơi có gió lùa.

• Khi thức dậy vào mùa đông, đặc biệt là lúc nửa đêm hoặc gần sáng bạn cần nằm một lúc rồi mới ngồi dậy, tránh lạnh đột ngột.

Qua bài viết này, tôi hy vọng các bạn đã hiểu thêm về nguyên nhân gây bệnh rối loạn tuần hoàn não. Thiểu năng tuần hoàn não là một bệnh rất phổ biến và nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của người bệnh khá cao và để lại các di chứng sau này nếu không điều trị kịp thời.

Hậu quả trầm trọng nhất của rối loạn tuần hoàn não đó chính là tai biến mạch máu não và những mức độ nhẹ nhàng hơn hay là tổn thương không điển hình, có thể bị những trạng thái như là thúc đẩy những trường hợp bị Alzheimer, hội chứng ngoại tháp. Các dạng bệnh này để lại hậu quả cuối cùng của rối loạn tuần hoàn não mà nguy hiểm nhất là tai biến mạch máu não.