1. Bệnh cúm A ở trẻ em là gì?

Bệnh cúm A là một căn bệnh truyền nhiễm cấp tính do những chủng cúm mùa lưu hành ở người như A(H1N1), A(H3N2). Một số chủng cúm A khác có nguồn gốc từ gia cầm như H5N1, H7N9 hiếm gặp hơn và thường gây bệnh rất nặng, được quản lý theo phác đồ chuyên biệt,... Virus gây bệnh cúm A có thể lây truyền từ người sang người qua giọt bắn đường hô hấp. 

Cả trẻ em và người lớn đều có thể mắc cúm A. Tuy nhiên, trẻ em là đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn, có thể gặp phải những triệu chứng bệnh nghiêm trọng hơn và nguy cơ biến chứng cũng cao hơn. Lý do là vì hệ miễn dịch của trẻ chưa phát triển hoàn thiện. 

Sốt cao là biểu hiện rất điển hình khi nhiễm virus gây cúm A

Khi nhiễm virus cúm A, trẻ có thể xuất hiện một số triệu chứng như sốt, đau cơ, mỏi mệt, đau họng, buồn nôn, tiêu chảy,... Nếu không được điều trị kịp thời, trẻ có thể gặp biến chứng viêm phổi, suy hô hấp, viêm tai giữa, viêm cơ tim,... Những trẻ có bệnh nền hoặc có cơ địa béo phì sẽ có nguy cơ biến chứng cao hơn những trẻ khác. 

2. Trẻ bị cúm A uống thuốc gì?

Khi trẻ mắc cúm A, cha mẹ cần theo dõi chặt chẽ sức khỏe của con. Nếu thấy con xuất hiện những dấu hiệu bất thường và nghiêm trọng như khó thở, thở nhanh, tím môi, rút lõm lồng ngực, ăn kém, nôn nhiều, bỏ ăn,... cần đưa trẻ đi cấp cứu sớm. 

Một trong những thắc mắc chung của nhiều bậc phụ huynh là “trẻ bị cúm A uống thuốc gì”. Về thuốc điều trị, bác sĩ sẽ cân nhắc tùy theo mức độ nặng và triệu chứng của trẻ. Dưới đây là một số loại thuốc bác sĩ có thể chỉ định: 

- Thuốc kháng virus: Chất ức chế neuraminidase trong loại thuốc này có tác dụng ngăn chặn và làm giảm sự lây lan của virus giữa các tế bào trong cơ thể. Trong đó, các loại thuốc kháng virus phổ biến có thể kể đến Tamiflu hay Relenza,...Thuốc kháng virus thường được kê cho:

• Trẻ có nguy cơ cao bị biến chứng.
• Trẻ bị cúm mức độ trung bình - nặng.
• Trẻ nhập viện.
• Trẻ có triệu chứng khởi phát < 48 giờ. 

Mẹ không nên tự ý cho trẻ dùng thuốc nếu chưa có chỉ định của bác sĩ

- Thuốc hạ sốt: Sốt cao là triệu chứng phổ biến của bệnh cúm A. Do đó, trẻ có thể cần sử dụng thuốc hạ sốt nếu sốt cao để phòng ngừa những biến chứng nguy hiểm của bệnh. Với những trường hợp sốt cao, bác sĩ thường chỉ định các loại thuốc giảm đau - hạ sốt phổ biến là Ibuprofen và Paracetamol. Cha mẹ tuyệt đối không cho trẻ uống thuốc Aspirin hoặc Salicylate để tránh nguy cơ gây hội chứng Reye là một biến chứng nguy hiểm. 

- Thuốc thông mũi: Một triệu chứng khá phổ biến ở trẻ mắc cúm A là nghẹt mũi, khó thở. Những trường hợp này có thể cần dùng đến nước muối sinh lý (NaCl 0.9%) hoặc nước muối ưu trương (NaCl 3%) để làm sạch, làm ẩm niêm mạc, giúp cho trẻ cảm thấy dễ thở hơn và thoải mái hơn. Các thuốc chống sung huyết, thuốc co mạch không nên tự dùng cho trẻ, đặc biệt là trẻ nhỏ. Những thuốc này chỉ được sử dụng khi có chỉ định rõ ràng từ bác sĩ vì nguy cơ tác dụng phụ.

- Thuốc long đờm (chỉ khi cần): Ở một số trường hợp có nhiều đờm, ho khó khạc, bác sĩ có thể kê các loại thuốc long đờm như Carbocistein, Bromhexin, Ambroxol,… Những loại thuốc này có thể giúp cơ thể tống chất nhầy ra khỏi cổ họng nhanh và dễ dàng. Cha mẹ không tự ý mua hoặc phối hợp nhiều loại thuốc ho - long đờm khi chưa có chỉ định cụ thể. 

Bên cạnh thắc mắc “trẻ bị cúm A uống thuốc gì”, các bậc phụ huynh cũng cần lưu ý về thuốc kháng sinh. Chỉ dùng khi có bội nhiễm vi khuẩn. Kháng sinh không có tác dụng trên virus cúm nên trẻ mắc cúm A thông thường không cần dùng kháng sinh.

Bác sĩ chỉ kê kháng sinh khi nghi ngờ hoặc xác định có bội nhiễm vi khuẩn như:

• viêm phổi.
• Viêm tai giữa.
• Một số nhiễm trùng thứ phát khác.

Việc dùng kháng sinh không đúng có thể gây kháng thuốc. 

3. Hướng dẫn chăm sóc trẻ

Ngoài thắc mắc “trẻ bị cúm A uống thuốc gì”, cha mẹ cũng cần lưu ý một số vấn đề trong quá trình chăm sóc trẻ để giúp con sớm khỏi bệnh và hạn chế nguy cơ biến chứng. Cụ thể như sau: 

- Đảm bảo trẻ được nghỉ ngơi đầy đủ: Mệt mỏi là triệu chứng thường gặp ở trẻ mắc cúm A. Do đó, mẹ nên cho trẻ nghỉ ngơi nhiều hơn, trong không gian yên tĩnh, thoáng khí và kín gió. 

- Cho trẻ ăn đầy đủ dưỡng chất: Nếu trẻ đang trong giai đoạn bú sữa mẹ, mẹ nên tăng cữ bú. Đối với trẻ đang trong thời kỳ ăn dặm, mẹ nên cho con ăn những món ăn dạng mềm, lỏng, ít dầu mỡ để trẻ dễ nuốt và dễ tiêu hóa. 

Cha mẹ nên thường xuyên theo dõi tình trạng của trẻ 

- Vệ sinh mắt - mũi - miệng cho trẻ: Cha mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để vệ sinh vùng mắt - mũi - miệng cho con đúng cách. Có thể dùng nước muối sinh lý hoặc dụng cụ chuyên dụng để hút mũi cho trẻ trong những trường hợp cần thiết. 

- Bổ sung nước và bù điện giải: Đây là yếu tố quan trọng mà cha mẹ cần lưu tâm. Nếu trẻ bị mất nước, mất cân bằng điện giải sẽ tăng nguy cơ biến chứng. Chính vì thế, cha mẹ cần bổ sung nước đầy đủ cho trẻ, có thể cho trẻ uống dung dịch Oresol theo chỉ dẫn của bác sĩ và hướng dẫn in trên bao bì thuốc. 

- Đưa trẻ đi khám nếu trẻ có những biểu hiện sau: 

+ Triệu chứng nặng lên hoặc không cải thiện sau 7 ngày. 

+ Trẻ sốt cao, đã dùng thuốc hạ sốt nhưng không cắt sốt. 

+ Môi và da trên cơ thể có biểu hiện tím tái. 

+ Lồng ngực bị co kéo khi thở.

+ Thở gấp, thở khò khè. 

+ Trẻ bị mất nước với những dấu hiệu như đi tiểu ít, lượng nước tiểu giảm và sậm màu, môi khô, khóc không có nước mắt. 

+ Trẻ thường xuyên quấy khóc, bỏ ăn uống,li bì.

Trên đây là những thông tin giúp các bậc phụ huynh giải đáp thắc mắc “trẻ bị cúm A uống thuốc gì” và một số hướng dẫn về cách chăm sóc trẻ khi bị bệnh. Các chuyên gia khuyên rằng, cha mẹ không nên tự ý cho con dùng thuốc mà cần đưa trẻ đi khám và tuân thủ theo đơn thuốc của bác sĩ. 

Cha mẹ nên đưa con đi khám tại cơ sở y tế uy tín khi con có biểu hiện bất thường

Mọi thắc mắc cần được giải đáp hoặc có nhu cầu đặt lịch khám sớm cho trẻ tại Hệ thống Y tế MEDLATEC, các bậc phụ huynh có thể liên hệ đến tổng đài 1900 56 56 56 để được các tổng đài viên hướng dẫn chi tiết.