1. Nhận biết dấu hiệu bàn chân bẹt ở trẻ

Bước vào giai đoạn tập đi là thời kỳ hệ xương của các bé phát triển mạnh mẽ. Đa số các bé đều có sự phát triển bình thường. Tuy nhiên vì lý do nào đó mà một số bé có xương bàn chân phát triển không cân đối, điển hình là hội chứng bàn chân bẹt.

Bàn chân bẹt là gì?

Nếu để ý chúng ta sẽ thấy, bàn chân của trẻ sơ sinh không lõm, cũng không có vòm. Theo thời gian, bàn chân của trẻ dần dần phát triển bình thường và xương bàn chân lõm dần khi bé ở độ tuổi từ 2 - 3. Nhưng với một số bé đến độ tuổi này mà mặt lòng bàn chân không lõm. Khi đi trên cát hoặc chân ướt đi trên nền để lại dấu chân không có chỗ khuyết như ta vẫn thấy. Đây chính là hội chứng bàn chân bẹt.

Tuy nhiên cần phân biệt rõ hội chứng bàn chân bẹt với kiểu bàn chân bụ bẫm quá mức không nhìn thấy vết lõm. Hội chứng này gần như mất hẳn khi bé được 6 tuổi trở lên. Còn nếu triệu chứng không có dấu hiệu mất dần thì cần phải có sự can thiệp y tế.

Trẻ có bàn chân bẹt là triệu chứng phát triển không bình thường của xương bàn chân

Dấu hiệu nhận biết bàn chân bẹt

Để biết trẻ có bàn chân bẹt hay không thì các bậc phụ huynh cần hết sức để ý đến sự phát triển của con khi bé bước vào giai đoạn sau 2 tuổi. Lúc này hệ vận động đang trên đà phát triển mạnh mẽ. Nếu như bé có các dấu hiệu bất thường sau:

• Chân bé bước đi không thẳng mà hình chữ V.

• Khớp gối bị lệch theo hướng xoay chụm vào nhau.

• Cổ chân xoay đổ ra ngoài hoặc vào trong.

• Bàn chân không có lõm, dấu chân không để lại vết khuyết.

Đây đều là những dấu hiệu để nhận biết bé nhà bạn có bị hội chứng bàn chân bẹt hay không. Cách dễ nhận thấy nhất là quan sát dấu chân của bé in trên nền nhà hoặc tờ giấy. Nếu dấu chân có vết lõm thì chân bé bình thường. Còn nếu dấu chân là cả bàn chân không có vết khuyết thì có nghĩa là bé nhà bạn có khả năng mắc chứng bàn chân bẹt.

Nguyên nhân dẫn đến chứng bàn chân bẹt

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh trẻ có bàn chân bẹt. Có thể kể đến những nguyên nhân sau:

• Di truyền: do bố mẹ hoặc trong gia đình có người bị bàn chân bẹt nên di truyền.

• Do thói quen: cho bé đi dép có đế phẳng từ bé hoặc hay đi chân đất nhiều. Với những bé có xương khớp mềm dễ dẫn đến chứng bàn chân bẹt.

• Bị gãy xương khiến xương bàn chân phát triển không bình thường.

Bàn chân bẹt ở trẻ có thể là do di truyền

2. Trẻ có bàn chân bẹt gây ra ảnh hưởng gì?

Bàn chân bẹt là một dạng phát triển cơ xương bàn chân không bình thường. Do vậy, dù ở khía cạnh nào thì tật này cũng gây những bất lợi không nhỏ đến sức khỏe, sinh hoạt và sự phát triển của trẻ về sau:

Chân biến dạng về lâu dài

Thông thường phần cong của bàn chân sẽ là yếu tố giúp giảm ma sát và giảm lực của cơ thể khi tiếp xúc với mặt đất lúc đi lại. Những người có hệ dây chằng lỏng lẻo sẽ khiến bàn chân bị bẹt không có vòm. Do vậy, khi đi lại, cả bàn chân phải tiếp xúc trực tiếp với bề mặt. Về lâu dài sẽ khiến bàn chân bị biến dạng đi. Khi đi lại, chạy nhảy, bàn chân không có sự đàn hồi và linh động, dễ bị ngã, gót chân bị vẹo, cổ chân cũng bị ảnh hưởng.

Ảnh hưởng đến cấu trúc bàn chân

Chứng bàn chân bẹt để lâu dài sẽ khiến cấu trúc bàn chân có sự phát triển lệch trục, không cân đối. Biểu hiện rõ nhất là ngón chân cái bị đẩy sát lại ngón bên cạnh, hình thành nên cái bướu gây đau đớn cho người bệnh trong quá trình di chuyển mang giày dép. Tình trạng này khi không được can thiệp kịp thời có thể dẫn đến những biến chứng bất thường về cấu trúc xương. Đặc biệt là chứng gai gót chân, viêm gan bàn chân, ảnh hưởng đến cả đầu gối.

Thoái hóa khớp gối

Trẻ có bàn chân bẹt thường có đầu gối phát triển không bình thường. Khi đi lại, chạy nhảy, xương cẳng chân và gối xoay lệch khiến trẻ bị đau đớn và ngại vận động. Hạn chế đế hoạt động thể chất. Lâu dần còn gây viêm và thoái hóa khớp gối.

Bàn chân bẹt ở trẻ gây ảnh hưởng đến vận động

3. Chứng bàn chân bẹt ở trẻ có chữa được không?

Bất kỳ dấu hiệu bất thường nào về phát triển xương ở trẻ đều có nguyên nhân. Nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời thì những căn bệnh bẩm sinh cũng có thể cải thiện đáng kể. Trong đó, chứng bàn chân bẹt cũng là bệnh được các bác sĩ khuyến cáo cần được phát hiện và can thiệp ngay từ sớm:

Phương pháp trị liệu không cần phẫu thuật

Ở độ tuổi từ 2 đến dưới 7 tuổi, nếu phát triển trẻ có bàn chân bẹt thì giải pháp điều trị được áp dụng nhiều nhất là trị liệu không can thiệp phẫu thuật. Các bác sĩ sẽ yêu cầu phụ huynh cho trẻ sử dụng miếng lót đặc biệt khi đi giày dép. Miếng lót được thiết kế đúng với kích thước chân của bé và thiết kế tạo vòm ở mặt bàn chân. Trong quá trình đi lại hàng ngày, dưới tác động của trọng lực từ cơ thể, miếng lót này sẽ giúp nâng đỡ phần xương ở bàn chân, tạo vòm để xương bàn chân trở về đúng trục phát triển.

Đây là phương pháp được xem là khá hiệu quả khi độ tuổi áp dụng càng sớm càng tốt. Bé được chỉ định dùng miếng lót cho đến khi xương chân trở lại bình thường. Tuy nhiên, sau giai đoạn 7 tuổi thì việc áp dụng giải pháp trị liệu này sẽ mất nhiều thời gian hơn và khó đặt được hiệu quả như mong muốn.

Trị liệu chữa bàn chân bẹt ở trẻ

Phẫu thuật cải thiện bàn chân bẹt

Một số trường hợp áp dụng trị liệu không thành công thì bắt buộc phải phẫu thuật chỉnh hình để xương chân trở lại trạng thái vốn phải có. Kể cả những trường hợp trẻ dưới 7 tuổi mà không đáp ứng được giải pháp trị liệu. Phẫu thuật chỉnh hình là giải pháp cuối cùng để giúp trẻ có hệ xương chân được cải thiện về tính chất ban đầu. Phương pháp này cần được thực hiện ở những cơ sở y tế hiện đại, đủ điều kiện cả về trang thiết bị và đội ngũ y bác sĩ tay nghề cao.

Nếu phát hiện trẻ có bàn chân bẹt hoặc những dấu hiệu bất thường trong phát triển xương khớp, các bố mẹ hãy đưa trẻ đến MEDLATEC để được thăm khám và kiểm tra nhé. Đây là bệnh viện đa khoa hiện đại uy tín với đội ngũ các chuyên gia, bác sĩ đầu ngành về xương khớp và chỉnh hình sẽ giúp giải quyết mọi nỗi lo về sự phát triển bất thường của bé ở từng giai đoạn.