1. Trẻ đang uống kháng sinh có tiêm phòng được không?

Trước khi đi tìm lời giải đáp cho thắc mắc “trẻ uống kháng sinh có tiêm phòng được không”, các bậc phụ huynh nên hiểu cơ bản về cơ chế hoạt động của kháng sinh cũng như vắc xin. Cụ thể: 

• Kháng sinh: Có nhiệm vụ phá hủy thành tế bào vi khuẩn, ngăn chặn quá trình phát triển của vi khuẩn, ức chế DNA/RNA của vi khuẩn, can thiệp vào quá trình sao chép DNA/RNA của vi khuẩn, từ đó làm giảm khả năng hoạt động và gây hại của vi khuẩn. 
• Vắc xin: Có nhiệm vụ tác động vào hệ miễn dịch của cơ thể để tạo ra kháng thể chống lại vi khuẩn hoặc virus, đồng thời hình thành trí nhớ miễn dịch để phòng ngừa tác nhân gây bệnh nếu người được tiêm phòng tiếp xúc với những tác nhân này trong tương lai. 

Như vậy, có thể thấy rằng, cơ chế hoạt động của vắc xin và kháng sinh hoàn toàn khác nhau. Do đó, đa phần các loại thuốc kháng sinh sẽ không gây ảnh hưởng đến khả năng đáp ứng miễn dịch của cơ thể đối với những loại vắc xin, ngoại trừ loại vắc xin thương hàn dạng uống. 

Nhiều bà mẹ lo lắng thành phần của thuốc kháng sinh có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của vắc xin

Với thắc mắc “trẻ uống kháng sinh có tiêm phòng được không”, các bác sĩ giải đáp như sau: 

Theo hướng dẫn khám sàng lọc trước tiêm chủng đối với trẻ em của Bộ Y tế thì các trường hợp hoãn tiêm chủng khi đang sử dụng thuốc kháng sinh bao gồm:

- Có tiền sử phản ứng phản vệ độ II sau tiêm chủng vaccine lần trước (có cùng thành phần): Chuyển khám sàng lọc và tiêm chủng tại bệnh viện.

- Có tình trạng suy giảm chức năng các cơ quan (như suy hô hấp, suy tuần hoàn, suy tim, suy thận, suy gan, suy giảm ý thức...): Tiêm phòng khi sức khỏe của trẻ đã ổn định.

- Mắc các bệnh cấp tính, các bệnh nhiễm trùng: Tiêm vắc xin khi sức khỏe của trẻ ổn định.

- Sốt trên 38 độ C hoặc hạ thân nhiệt thấp hơn hoặc bằng 35,5 độ C (kết quả đo nhiệt độ tại nách): Tiêm chủng khi thân nhiệt của trẻ ổn định.

- Suy giảm miễn dịch: Trẻ nghi ngờ mắc hoặc mắc suy giảm miễn dịch bẩm sinh chưa xác định được mức độ hoặc mắc suy giảm miễn dịch thể nặng: Tạm hoãn tiêm chủng các vắc xin sống giảm độc lực và chuyển khám sàng lọc tại bệnh viện. Tiêm chủng khi trẻ được chẩn đoán suy giảm miễn dịch không thuộc thể nặng, ngoại trừ vaccine bại liệt uống (OPV).

- Trẻ mới dùng các sản phẩm globulin miễn dịch trong vòng 3 tháng (trừ kháng huyết thanh viêm gan B): Tạm hoãn tiêm chủng vaccine sống giảm độc lực. Tiêm chủng cho trẻ khi đủ 3 tháng tính từ ngày cuối cùng sử dụng sản phẩm.

- Trẻ đang điều trị hoặc mới kết thúc đợt điều trị corticoid toàn thân (uống/tiêm) với liều cao (tương đương prednison ≥ 2 mg/kg/ngày), hóa trị (chất chống chuyển hóa, hoặc các kháng thể đơn dòng khác nhằm vào tế bào miễn dịch...), xạ trị trong vòng 14 ngày: Tạm hoãn tiêm chủng vắc xin sống giảm độc lực. Tiêm chủng cho trẻ sau khi kết thúc điều trị corticoid, hóa trị và xạ trị 14 ngày.

Kháng sinh là loại thuốc thường được chỉ định để điều trị những bệnh lý nhiễm trùng. Khi trẻ đang điều trị các bệnh lý nhiễm trùng đều cần hoãn tiêm chủng trong thời gian điều trị và đợi sức khỏe ổn định mới tiêm chủng bổ sung.

2. Lưu ý khi tiêm phòng cho những trẻ đang dùng thuốc kháng sinh

Ngoài thắc mắc “trẻ đang uống kháng sinh có tiêm phòng được không”, các bậc phụ huynh cũng nên tìm hiểu về vấn đề làm sao để đảm bảo an toàn và hiệu quả tối ưu cho những trẻ được tiêm vắc xin khi đang sử dụng thuốc kháng sinh. 

Mẹ cần lưu ý trước khi tiêm và sau khi tiêm theo hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo sức khỏe cho trẻ 

Dưới đây là một số lưu ý cụ thể mà các bậc phụ huynh cần ghi nhớ: 

- Trước khi tiêm phòng cho trẻ, cần lưu ý một số vấn đề sau: 

• Trẻ cần được bác sĩ khám sàng lọc để đánh giá chính xác về tình trạng sức khỏe hiện tại. Đồng thời, các bác sĩ cũng sẽ tìm hiểu nguyên nhân vì sao trẻ cần dùng kháng sinh. Qua đó, bác sĩ sẽ biết được sức khỏe của trẻ có đang ổn định hay không, trẻ có bị sốt không và có biểu hiện nhiễm trùng nặng hay không. 
• Các bậc phụ huynh cần cung cấp thông tin về tiền sử bệnh, lịch sử tiêm, các phản ứng dị ứng của trẻ từng mắc phải, các loại thuốc mà trẻ đang dùng, đặc biệt là thuốc kháng sinh,... Đây cũng là những dữ liệu quan trọng để bác sĩ có thể đưa ra chỉ định tiêm chủng chính xác. 
• Nếu trẻ đang dùng thuốc kháng sinh để điều trị các bệnh lý cấp tính, trẻ nên được tiêm phòng sau khi kết thúc đợt điều trị bằng thuốc kháng sinh để tránh khiến cho hệ miễn dịch của trẻ yếu đi. Trước thời điểm tiêm phòng, cần đảm bảo trẻ đã được hồi phục sau khi dùng thuốc kháng sinh. 

- Lưu ý sau khi tiêm vắc xin cho trẻ:

• Giữ trẻ ở lại cơ sở tiêm chủng khoảng trong khoảng 30 phút. Đây là khoảng thời gian để nhân viên y tế có thể theo dõi tình trạng của trẻ sau tiêm để có thể xử trí kịp thời nếu bé xảy ra những phản ứng nghiêm trọng. 
• Khi đưa trẻ về nhà, cha mẹ vẫn cần theo dõi những phản ứng của trẻ sau 48 giờ. Nếu trẻ có bất cứ biểu hiện bất thường nghi ngờ là phản ứng sau tiêm, cha mẹ cần nhanh chóng đưa con đến cơ sở y tế gần nhất để được các bác sĩ thăm khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời. 
• Chăm sóc sau tiêm cũng là vấn đề mà các bậc phụ huynh cần lưu ý. Cụ thể, cần đảm bảo cho trẻ ăn uống đầy đủ dưỡng chất, lựa chọn thực phẩm tươi sạch, đảm bảo nấu chín kỹ, ưu tiên cho trẻ ăn những loại thực phẩm lành mạnh như rau xanh, trái cây, các loại thực phẩm có chứa nhiều vitamin C. Lưu ý, cần cho trẻ uống nhiều nước và chia nhỏ thành nhiều lần trong ngày. Bên cạnh đó, cha mẹ cũng cần cho trẻ nghỉ ngơi đầy đủ, vận động nhẹ nhàng, tránh các hoạt động mạnh để trẻ sớm phục hồi sức khỏe. 

Các bậc phụ huynh nên tuân thủ đúng theo sự chỉ dẫn của bác sĩ và thực hiện một số lưu ý nêu trên để đảm bảo an toàn cho trẻ và giúp trẻ đạt được hiệu quả tiêm phòng tốt nhất. Đặc biệt, cha mẹ cũng cần phối hợp chặt chẽ với các bác sĩ trong quá trình theo dõi sức khỏe của trẻ sau tiêm vắc xin để kịp thời phát hiện và xử trí nếu có vấn đề bất thường. 

Cha mẹ nên đưa con đi khám sớm nếu trẻ có biểu hiện bất thường sau tiêm

Trên đây là những thông tin giúp bạn giải đáp thắc mắc “trẻ đang uống kháng sinh có tiêm phòng được không” và những lưu ý mà các bậc phụ huynh cần ghi nhớ. 

Nếu bạn đang băn khoăn về một địa chỉ chăm sóc sức khỏe cho trẻ và tiêm chủng uy tín, bạn có thể lựa chọn Chuyên khoa Nhi của Hệ thống Y tế MEDLATEC. Đây là nơi quy tụ các bác sĩ chuyên môn cao và được đầu tư các trang thiết bị y tế hiện đại đảm bảo mang đến dịch vụ y tế chất lượng. 

Mọi thắc mắc cần được tư vấn hoặc có nhu cầu đặt lịch khám, lịch tiêm chủng cho bé, quý khách vui lòng gọi đến tổng đài 1900 56 56 56 để các tổng đài viên hướng dẫn cụ thể hơn cho bạn.