1. U tuyến giáp ác tính là gì?

U tuyến giáp ác tính (ung thư tuyến giáp) là tình trạng phát triển mất kiểm soát của tế bào tại tuyến giáp khiến khối u mang tính chất ung thư hình thành. Những tế bào này không chỉ phát triển tại chỗ mà còn có thể xâm lấn sang mô lân cận và di căn đến những cơ quan khác trong cơ thể như hạch, phổi, gan hoặc xương,...

Khối u ác tính ở một bên tuyến giáp

2. Nguyên nhân hình thành bệnh u tuyến giáp ác tính

Nguyên nhân chính xác làm xuất hiện u tuyến giáp ác tính chưa được xác định. Những yếu tố sau được cho là nguy cơ kích thích sự phát triển của khối u:

2.1. Gen di truyền

Đột biến gen liên quan đến ung thư tuyến giáp, đặc biệt là gen RET trong ung thư tuyến giáp thể tủy. Đây là lý do chuyên gia y tế khuyến cáo, nếu trong gia đình có người từng mắc bệnh u tuyến giáp ác tính thì bạn nên đi tầm soát sớm.

2.2. Phơi nhiễm phóng xạ

Từng tiếp xúc với phóng xạ, nhất là ở vùng đầu cổ trong thời thơ ấu làm tăng nguy cơ cao bị U tuyến giáp ác tính. Ngoài ra, người sống gần khu vực bị nhiễm phóng xạ hoặc từng điều trị bằng tia xạ cũng cần theo dõi tuyến giáp định kỳ để dự phòng nguy cơ phát triển khối u ác tính.

2.3. Rối loạn nội tiết 

Phụ nữ có tỷ lệ mắc u tuyến giáp ác tính cao hơn nam giới. Điều này có thể liên quan đến nội tiết tố nữ estrogen. Thai kỳ, kinh nguyệt không đều, mãn kinh sớm cũng có thể là những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

2.4. Thiếu iốt trong khẩu phần ăn

Iốt là thành phần thiết yếu cho quá trình sản xuất hormone tuyến giáp. Thiếu iốt trong thời gian dài có thể dẫn đến phì đại tuyến giáp, tạo điều kiện cho tế bào ung thư phát triển.

3. Triệu chứng xuất hiện ở bệnh u tuyến giáp ác tính

Số đông bệnh nhân bị u tuyến giáp ác tính trải qua những triệu chứng sau:

• Nổi khối u ở cổ không đau, rắn chắc và to dần theo thời gian. Đôi khi bệnh nhân không tự phát hiện ra mà tình cờ được chẩn đoán qua siêu âm.
• Khó nuốt, cảm thấy vướng bên trong họng do sự tăng lên về kích thước của khối u làm thực quản bị chèn ép. Nếu khối u chèn ép khí quản, người bệnh sẽ bị khó thở, thở khò khè.
• Khàn tiếng nhưng không kèm viêm họng hoặc cảm cúm. Đây là kết quả từ sự chèn ép của khối u lên dây thần kinh thanh quản.
• Sụt cân, mệt mỏi, lo âu, mất ngủ, rối loạn kinh nguyệt, có thể suy hoặc cường giáp.

Bệnh nhân bị u tuyến giáp ác tính thường xuyên bị khó nuốt, vướng họng

4. Phương pháp điều trị và phòng ngừa u tuyến giáp ác tính

4.1. Điều trị

4.1.1. Phẫu thuật cắt bỏ tuyến giáp

Phẫu thuật là phương pháp điều trị chính được áp dụng cho đại đa số ca bệnh u tuyến giáp ác tính. Tùy vào mức độ lan rộng của khối u bác sĩ có thể cân nhắc phẫu thuật để:

• Cắt thùy tuyến giáp: Áp dụng với trường hợp khối u có kích thước nhỏ và giới hạn ở một bên.
• Cắt toàn bộ tuyến giáp: Áp dụng với trường hợp khối u lan rộng hoặc nguy cơ tái phát cao.

Sau phẫu thuật, người bệnh sẽ được hẹn khám định kỳ và dùng hormone tuyến giáp thay thế suốt đời để đảm bảo chức năng nội tiết.

4.1.2. Điều trị bằng iod phóng xạ

Phương pháp này thường được chỉ định cho những bệnh nhân bị ung thư tuyến giáp tế bào Hurthle, thể nhú và thể nang. Ngoài ra, điều trị bằng iod phóng xạ cũng có thể áp dụng với bệnh nhân ung thư tuyến giáp biệt hóa di căn.

Người bệnh có thể được điều trị iod phóng xạ bằng thuốc dạng viên nén hoặc dạng lỏng. Trước khi điều trị, người bệnh cần ngừng dùng thuốc hormone tuyến giáp và áp dụng chế độ ăn hạn chế iốt. Người bệnh sẽ nhập viện điều trị với tần suất 2 - 3 lần/ngày. Trong thời gian dùng iod phóng xạ, người bệnh cần được cách ly để tránh phát tán phóng xạ sang người khác.

4.1.3. Xạ trị và hóa trị

Trong trường hợp u tuyến giáp ác tính không đáp ứng với iốt phóng xạ hoặc khối u đã lan rộng, bác sĩ có thể kết hợp xạ trị ngoài và hóa trị để kiểm soát sự phát triển của khối u.

U tuyến giáp ác tính không đáp ứng điều trị truyền thống có thể được chỉ định xạ trị kết hợp hóa trị

4.1.4. Liệu pháp nhắm trúng đích 

Đây là phương pháp dùng thuốc đặc trị để ức chế các phân tử đặc hiệu trong tế bào ác tính hoặc kích thích hệ miễn dịch tấn công tiêu diệt tế bào ung thư. Phương pháp này thường được sử dụng ở bệnh nhân ung thư tuyến giáp di căn hoặc không đáp ứng với điều trị truyền thống.

4.2. Phòng ngừa 

Một số biện pháp sau đây có thể phòng ngừa, giảm thiểu khả năng tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ gây u tuyến giáp ác tính:

• Bổ sung iốt đầy đủ trong bữa ăn hàng ngày, nhất là các thực phẩm như: hải sản, muối iốt, tảo biển, rong biển,... 
• Tránh tiếp xúc với phóng xạ, nhất là tiếp xúc nhiều lần với tia X ở vùng đầu cổ.
• Trường hợp cần điều trị bằng tia xạ, người bệnh cần theo dõi sức khỏe tuyến giáp định kỳ để kịp thời ngăn chặn yếu tố nguy cơ.
• Tránh sống gần nơi có nguy cơ rò rỉ phóng xạ.
• Người có tiền sử gia đình mắc ung thư tuyến giáp hoặc từng phơi nhiễm phóng xạ nên đi siêu âm và làm xét nghiệm hormone tuyến giáp định kỳ 6 - 12 tháng/lần để phát hiện sớm dấu hiệu bất thường.

U tuyến giáp ác tính có khả năng chữa khỏi cao nếu được phát hiện sớm và điều trị ngay theo phác đồ do bác sĩ đưa ra. Nếu cảm thấy cổ có khối u, bị khó nuốt, khàn tiếng trong thời gian dài mà chưa tìm ra nguyên nhân, quý khách hàng có thể gọi tới Hotline 1900 56 56 56, đặt lịch khám cùng bác sĩ chuyên khoa Nội tiết - Hệ thống Y tế MEDLATEC để được chẩn đoán chính xác.