1. Tổng quan về ung thư thận

Ung thư thận có thể được chia ra 5 loại: Ung thư thận tế bào sáng (ccRCC), Ung thư nhú thận (pRCC), Ung thư thận kỵ màu (Chromophobe RCC, chRCC), Oncocytom thận, Ung thư ống góp Bellini. Tỷ lệ ung thư tế bào sáng (ccRCC) chiếm đến 70 - 80% ở các trường hợp. Căn bệnh này đứng ở vị trí thứ hai ở trong số những căn bệnh ác tính của hệ tiết niệu. Chúng chiếm khoảng 1% - 2% trong số các loại ung thư có ở người trưởng thành. Bệnh thường xuất hiện ở những bệnh nhân có độ tuổi trên 40. Tỷ lệ mắc bệnh ở nam giới cao hơn 2 lần so với nữ giới. 

Tỷ lệ mắc bệnh ung thư thận chiếm phần lớn trong các bệnh ác tính ở hệ tiết niệu

Trong quá trình phát triển, khối u thận sẽ lớn dần, phá vỡ bao thận và xâm lấn vào lớp mỡ quanh thận và các cơ quan lân cận. Tế bào ung thư cũng có thể di căn tới các cơ quan xa như gan, phổi, não, xương,... 

Các tế bào ung thư thận sẽ di căn theo hướng các đường bạch huyết và cả tĩnh mạch. Theo tuyến đường bạch huyết, các tế bào ung thư thận sẽ di căn vào trong các hạch ở vùng thắt lưng, các động mạch chủ và đến những hạch sau phúc mạc, bụng và cả trung thất. Có nhiều trường hợp, chúng còn di căn đến thượng đòn, nách và vùng cổ. 

2. Nguyên nhân gây bệnh là gì?

Nguyên nhân gây ung thư thận chưa được khẳng định, tuy nhiên có nhiều yếu tố nguy cơ đã được chứng minh có thể dẫn tới ung thư thận như:

• Hút thuốc lá: Đây là một trong những yếu tố có nguy cơ cao gây nên ung thư thận. Trung bình, có đến khoảng 30% nam giới và khoảng 24% nữ giới khi hút nhiều thuốc lá thì đều mắc phải căn bệnh quái ác này. 

Hút thuốc lá cũng có thể là nguyên nhân gây bệnh ung thư thận

• Người hút thuốc với thời gian càng dài và số lượng cao thì nguy cơ mắc bệnh sẽ càng tăng. 

• Có hơn 4.000 loại độc tố được tìm thấy ở bên trong khói thuốc. Những độc tố này có thể gây nên những ảnh hưởng đến DNA của những tế bào. Benzo (a) pyrene có trong thuốc lá là một chất có thể làm xuất hiện các tổn thương gen P53 - đóng vai trò mã hóa đối với các protein P53. Loại protein này có nhiệm vụ bảo vệ những tế bào bên trong cơ thể kháng lại ung thư. 

• Những cacbua hydro thơm đa vòng có thể kể đến như 3' - 5' benzo - pyrene cũng được xem là có ảnh hưởng đến nguyên nhân khởi phát của căn bệnh này. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những người làm việc có tiếp xúc với những hóa chất này có tỷ lệ mắc bệnh khá cao, điển hình như công nhân nghề in, hóa chất, công nhân nhuộm hoặc những người thường xuyên tiếp xúc với xăng dầu. 

• Yếu tố di truyền: Bệnh có khả năng khởi phát ở nhiều người trong cùng một gia đình. Những đối tượng bị khuyết một đoạn ở NST 3 hoặc chuyển vị của các NST 3 và NST 8 cũng sẽ có tỷ lệ mắc ung thư thận khá cao. 

3. Những triệu chứng lâm sàng của bệnh

Người bị ung thư thận thường sẽ có những triệu chứng lâm sàng như sau;

3.1. Tiểu ra máu

Triệu chứng này khá phổ biến, với khoảng 80% bệnh nhân đều gặp phải. Tình trạng đái máu thường có những đặc điểm như: đại thể, toàn bãi, không xuất hiện máu cục, đái máu một cách vô cớ. Sẽ có những trường hợp đái máu vi thể hoặc nhiều, có xuất hiện thêm máu cục và đôi khi cũng là do những cơn đau quặn thận. 

3.2. Đau ở vùng thắt lưng

Người bệnh sẽ cảm nhận được những cơn đau âm ỉ, đau do khối u phát triển với kích thước to ra khiến cho bao thận bị căng. Có một vài trường hợp có thể đi kèm theo những cơn đau quặn thận vì máu cục làm cho đường niệu bị tắc nghẽn. 

Thắt lưng của người bệnh có dấu hiệu đau, nhức

3.3. Có khối u ở vùng thắt lưng

Nếu bệnh nhân phát hiện bệnh muộn thì sẽ có những người cảm nhận được có một khối u rắn bờ không đồng đều, bị gồ ghề và ít di chuyển.

Cả ba dấu hiệu kể trên được xem là những triệu chứng kinh điển và phổ biến nhất đối với căn bệnh này. Ngoài ra, bệnh còn có thêm một vài triệu chứng nhận biết khác như:

• Bị giãn tĩnh mạch tinh ở cùng bên phát hiện ra u thận.

• Tình trạng sốt kéo dài dai dẳng do tình trạng hoại tử trong khối u hoặc trong thận hay do tình trạng phản ứng của cơ thể gây ra. 

• Chứng đau đầu, thường xuyên mệt mỏi, bị chóng mặt, xuất hiện tình trạng tê ngứa ở các chi và có thể xuất hiện rối loạn thị giác. 

• Cân nặng bị giảm sút đột ngột, người bệnh có dấu hiệu chán ăn, bị suy nhược cơ thể, bị thiếu máu, xuất hiện những cơn sốt nhẹ và tốc độ máu lắng tăng nhanh hơn. 

• Gan trở nên to hơn, bề mặt nhẵn, không bị đau. Đi kèm với đó là phosphatase kiềm tăng cao và tỷ lệ prothrombin giảm xuống, có albumin máu giảm

• Huyết áp tăng cao vì khối u tiết ra nhiều renin hoặc là vì bị chèn ép động mạch thận. 

4. Phát hiện các triệu chứng cận lâm sàng

Một số phương pháp cận lâm sàng có thể được áp dụng để chẩn đoán ung thư thận bao gồm:

4.1. Siêu âm

Biện pháp này có thể phát hiện ra được những u nhỏ vẫn chưa có dấu hiệu lâm sàng. Những hình ảnh xuất hiện trên siêu âm là một khối tăng âm. Thông qua hình ảnh có thể đo được kích thước cũng như xác định được vị trí hiện tại của khối u và tình trạng xâm lấn. Khi siêu âm, bác sĩ cũng có thể nhìn ra được những di căn ở gan, hạch hoặc các huyết khối ở vùng tĩnh mạch thận hay tĩnh mạch chủ. 

4.2. Chụp X-quang hệ tiết niệu không chuẩn bị

Phương pháp này sẽ giúp bác sĩ đánh giá sơ bộ hình ảnh thận, bóng thận, các điểm vôi hóa, sỏi hay một số tổn thương hệ thống tiết niệu. 

Chụp hệ tiết niệu không chuẩn bị

4.3. Chụp UIV

Đây là biện pháp chụp X-quang hệ tiết niệu có tiêm thuốc cản quang có thể giúp bác sĩ đánh giá được hình thái và chức năng của hệ tiết niệu. Đôi khi còn thấy được hình ảnh chèn ép hoặc kéo dài hoặc bị đẩy chệch hướng của các đài thận. 

U ở cực dưới của thận còn cho thấy được hình ảnh niệu quản bị chèn ép. Bên cạnh đó, hình chụp phim UIV còn cho thấy được khả năng tuyết thuốc cũng như tình trạng lưu thông thuốc hiện tại ở từng thận. 

Đối với một số trường hợp nếu ung thư tế bào thận có kích thước quá lớn và đã hủy hoại hầu hết mô nhu thận, khiến cho tĩnh mạch thận bị tắc nghẽn,... thì thận sẽ không thể nào tiết được thuốc cản quang vào trong đài bể thận. 

Ung thư thận là một căn bệnh nguy hiểm, cần được điều trị càng sớm càng tốt. Nếu có dấu hiệu nghi ngờ bệnh, Quý khách nên đến cơ sở y tế uy tín để thăm khám. Một địa chỉ lý tưởng là Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC với Trung tâm Xét nghiệm ISO 15189:2012 và đạt chứng chỉ CAP do Hội Bệnh học Hoa Kỳ cấp, cùng với đó là hệ thống máy móc thiết bị hiện đại như máy X-quang, MRI, CT,.... Để đặt lịch khám, Quý khách hãy gọi đến tổng đài 1900 56 56 56 của bệnh viện.