1. Viêm gan C là bệnh gì? 

Viêm gan C là một bệnh truyền nhiễm do virus viêm gan C (HCV - Hepatitis C Virus) gây ra, tấn công trực tiếp vào gan và có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Căn bệnh này nằm trong số các nguyên nhân chính dẫn đến xơ gan, suy gan và ung thư gan trên toàn thế giới.

Không giống viêm gan A hay B, viêm gan C thường phát triển lặng lẽ suốt nhiều năm. Đến khi được chẩn đoán, lá gan thường đã chịu tổn thương đáng kể.

Các triệu chứng của viêm gan C thường diễn biến âm thầm 

Một số trường hợp có thể xuất hiện những triệu chứng sau: 

• Mệt mỏi kéo dài;
• Da và mắt chuyển vàng;
• Nước tiểu có màu đậm;
• Cảm giác đau tức ở vùng dưới sườn phải.
• Chán ăn, buồn nôn.

Tin vui là hiện nay, viêm gan C hoàn toàn có thể điều trị khỏi nhờ các loại thuốc kháng virus thế hệ mới (DAAs). Tuy nhiên, việc điều trị cần được chỉ định và theo dõi nghiêm ngặt bởi bác sĩ chuyên khoa, vì mỗi người bệnh có thể mang một kiểu gene virus khác nhau, ảnh hưởng đến phác đồ điều trị.

2. Viêm gan C có lây qua nước bọt không?

Viêm gan C có lây qua nước bọt không là thắc mắc phổ biến của nhiều người, nhất là khi sống, làm việc hoặc sinh hoạt gần gũi với người nhiễm virus HCV. 

Câu trả lời được đưa ra đó là viêm gan C không lây qua nước bọt trong sinh hoạt thông thường như:

• Ăn uống chung bát đũa;
• Dùng chung ly, thìa;
• Hôn;
• Ho, hắt hơi;
• Tiếp xúc da thông thường. 

Nguyên nhân là vì hàm lượng virus HCV có trong nước bọt cực kỳ thấp, không đủ để gây nhiễm, trừ khi có thêm yếu tố nguy cơ đi kèm.

Nguy cơ viêm gan C lây qua đường nước bọt khá thấp 

Tuy nhiên, một số trường hợp vẫn có nguy cơ lây nhiễm nếu:

• Miệng có vết thương, loét, chảy máu (ví dụ: viêm lợi, chảy máu chân răng, nhiệt miệng…);
• Tiếp xúc máu qua hôn sâu, quan hệ tình dục bằng miệng;
• Sử dụng chung bàn chải đánh răng hoặc dao cạo râu có lẫn máu.

Trong các trường hợp trên, nếu máu của người nhiễm virus HCV tiếp xúc trực tiếp với vết thương hở của người khác, nguy cơ lây nhiễm là có, dù vẫn thấp hơn nhiều so với các con đường lây truyền chính.

3. Đường truyền bệnh chủ yếu của viêm gan C

Bên cạnh thắc mắc viêm gan C có lây qua nước bọt không thì những con đường lây nhiễm chính của bệnh lý này cũng được nhiều người quan tâm, bao gồm: 

Lây truyền qua đường máu 

Đây là con đường lây nhiễm chính của viêm gan C. Virus HCV lây lan khi máu của người nhiễm xâm nhập vào cơ thể người khác. Một số tình huống cụ thể gồm:

• Sử dụng chung kim tiêm hoặc các dụng cụ tiêm chích ma túy;
• Người từng truyền máu hoặc ghép tạng khi nguồn máu, tạng chưa được sàng lọc HCV đầy đủ có nguy cơ nhiễm virus; hiện nay nguy cơ này hầu như đã được loại bỏ nhờ quy trình kiểm soát nghiêm ngặt;
• Thực hiện thủ thuật y tế trong điều kiện không đảm bảo vô trùng;
• Dùng chung vật dụng có dính máu: bàn chải đánh răng, dao cạo râu, dụng cụ cắt móng…

Đường máu là con đường lây nhiễm chính của viêm gan C 

Lây truyền từ mẹ sang con

Tỷ lệ mẹ truyền virus HCV sang con là khoảng 5-6%, xảy ra trong quá trình mang thai hoặc sinh nở.

Lây qua quan hệ tình dục

Khác với viêm gan B, viêm gan C hiếm khi lây qua đường tình dục, nhưng vẫn có nguy cơ nếu:

• Quan hệ có tổn thương, chảy máu;
• Quan hệ đồng giới nam (nam - nam);
• Quan hệ với nhiều bạn tình;
• Không áp dụng các biện pháp quan hệ an toàn. 

4. Biện pháp phòng ngừa viêm gan C 

Hiện chưa có vắc xin phòng bệnh, do đó, biện pháp phòng ngừa viêm gan C chủ yếu là tránh tiếp xúc với máu nhiễm virus, cụ thể như sau:

Không dùng chung vật dụng cá nhân 

• Bàn chải đánh răng;
• Dao cạo râu;
• Kềm cắt móng;
• Dụng cụ nặn mụn, chăm sóc da.

Những vật dụng này có thể gây trầy xước, chảy máu, là nguồn lây virus tiềm ẩn nếu dùng chung.

Đảm bảo an toàn khi áp dụng các biện pháp chăm sóc y tế 

• Với người dân: Chỉ thực hiện tiêm truyền, xét nghiệm, phẫu thuật tại cơ sở y tế uy tín, thiết bị được vô trùng;
• Với nhân viên y tế: Tuân thủ nghiêm quy trình phòng hộ cá nhân khi tiếp xúc với máu và dịch cơ thể của bệnh nhân.

Không dùng chung kim tiêm hoặc vật dụng xuyên da

• Không tiêm chích ma túy;
• Không xăm hình, xỏ khuyên ở nơi không đảm bảo vệ sinh;
• Dụng cụ phải được tiệt trùng kỹ càng hoặc sử dụng loại dùng một lần. 

Quan hệ tình dục an toàn

• Sử dụng bao cao su trong quan hệ tình dục, đặc biệt với người có nguy cơ cao;
• Tránh quan hệ khi có tổn thương hoặc chảy máu ở bộ phận sinh dục;
• Chung thủy một bạn tình. 

Hiện chưa có vắc xin phòng viêm gan C, vì vậy phòng ngừa chủ động là cách duy nhất để bảo vệ bản thân và cộng đồng. Nếu đã mắc bệnh, cần điều trị theo chỉ định bác sĩ và thông báo với người thân, cơ sở y tế khi cần thực hiện thủ thuật.

Chủ động thăm khám định kỳ để phòng ngừa và kiểm soát bệnh hiệu quả 

Trên đây là toàn bộ lời giải đáp cho thắc mắc viêm gan C có lây qua nước bọt không, hy vọng giúp bạn đọc có thêm thông tin hữu ích về bệnh lý này để từ đó phòng ngừa hiệu quả. Nếu có thêm thắc mắc cần tư vấn hoặc nhu cầu thăm khám sức khỏe định kỳ, người dân có thể liên hệ tới Hệ thống Y tế MEDLATEC qua Tổng đài 1900 56 56 56 để được hỗ trợ nhanh chóng, kịp thời.