1. Viêm gân và triệu chứng nhận biết

1.1. Viêm gân là gì?

Trước hết cần biết, gân là dạng dải mô xơ dày, có đặc điểm là độ dẻo dai cao do hình thành từ những sợi collagen nhỏ. Gân kết nối các cơ với xương giúp cho xương khớp vận động dễ dàng hơn. Ngoài ra, gân bao bọc quanh xương cũng có nhiệm vụ giữ đúng vị trí của xương trong vận động hàng ngày. Như vậy, gân có mặt ở mọi bộ phận trên cơ thể người, vì thế viêm gân có thể xảy ra ở nhiều nơi.

 Viêm ở gân thường xảy ra ở vận động viên thể thao

Viêm gân xảy ra khi gân bị tổn thương, kích ứng dẫn đến sưng đau, viêm nhiễm, ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động của khớp khu vực xung quanh¸ vì thế vận động viên bị bệnh này thường khó đạt được khả năng vận động bình thường. Cần điều trị và nghỉ ngơi trong thời gian dài để gân hồi phục cũng như chức năng vận động trở lại như trước.

1.2. Nguyên nhân dẫn đến viêm gân

Nguyên nhân dẫn đến viêm gân hiện vẫn chưa được xác định một cách rõ ràng. Bệnh thường gặp ở những người làm việc nặng, vận động viên thể thao,... Việc hoạt động quá sức sẽ khiến gân bị tổn thương, cùng với các yếu tố khác sẽ dẫn đến bệnh.

 Viêm ở gân gây đau đớn và giảm vận động

Ngoài ra, bệnh cũng có thể bắt gặp ở những người bị tiểu đường, những người dùng thuốc kháng sinh (Levofloxacin, Ciprofloxacin) và những người bị nhiễm trùng do vi khuẩn lậu.

Khá dễ dàng để nhận biết tình trạng viêm gân vì triệu chứng bệnh khá rõ ràng như sau:

• Phần mềm quanh khớp bị viêm sẽ đau và sưng. Cơn đau thường âm ỉ kéo dài, khi vận động khớp liên quan thì cơn đau nặng hơn. 

• Khu vực viêm có cảm giác nóng ấm, đỏ tấy cảm nhận rõ khi chạm tay vào.

• Đau khi dùng lực tay ấn.

• Nếu viêm do vi khuẩn lậu, ngoài triệu chứng trên thì người bệnh có thể bị nổi phát ban ngoài da, nóng sốt, tăng tiết dịch dương vật hoặc âm đạo.

Mặc dù không phải bệnh lý nguy hiểm nhưng bệnh ảnh hưởng rất nhiều đến chức năng hoạt động của xương khớp cũng như gây nhiều đau đớn cho người bệnh. 

2. Những vị trí dễ bị viêm gân nhất

Gân có mặt trên toàn cơ thể ở các vị trí cơ xương khớp, vì thế bất cứ gân nào cũng có thể bị viêm. Tuy nhiên viêm gân thường gặp ở những khu vực xương khớp hoạt động nhiều và chịu tác động nhiều như:

Viêm gân vai thường gặp ở vận động viên bơi lội

2.1. Vai

Viêm gân ở vai thường gặp là gân của cơ nhị đầu, cơ trên gai,… Đối tượng thường bị bao gồm:

• Người làm việc với đặc thù công việc phải hoạt động vai nhiều, nhất là hoạt động nâng cánh tay thường xuyên như giáo viên, họa sĩ, thợ sơn nhà,…

• Vận động viên bơi lội phải dùng lực cánh tay nhiều và gắng sức.

• Người chơi tennis, cầu lông.

2.2. Khuỷu tay

Tình trạng viêm gân này thường gặp ở các đối tượng như:

• Vận động viên quần vợt.

• Vận động viên ném lao, ném đĩa, ném bi sắt.

2.3. Cổ tay

Bệnh này thường xuất hiện ở những người phải hoạt động cổ tay nhiều với cường độ cao. Những đối tượng nguy cơ bao gồm:

• Người viết nhiều như: tiểu thuyết gia, nhà báo,…

• Người sử dụng máy tính thường xuyên.

• Thợ cắt tóc,...

2.4. Khớp gót chân

Các gân dễ bị viêm nhiều nhất ở gót chân là gân Ropelike và gân Achilles. Viêm gân gót chân sẽ xảy ra nếu bạn mang cỡ giày nhỏ và đi lại, chạy nhảy nhiều.

 Viêm gân đầu gối thường gặp ở cầu thủ bóng rổ

2.5. Đầu gối

Thường gặp ở những người phải chạy nhảy thường xuyên với cường độ cao, ví dụ như vận động viên bóng rổ.

3. Viêm gân có nguy hiểm không?

Đây không phải là bệnh lý nguy hiểm đến tính mạng, tuy nhiên nếu không điều trị sớm bệnh hoàn toàn có thể nặng lên, lan rộng sang các gân khác và nguy cơ gây rách gân, đứt gân. Nếu biến chứng này xảy ra, nguy cơ bệnh nhân có thể phải đối mặt là tàn tật, mất khả năng vận động, mất khả năng thi đấu.

Vì thế cần phát hiện sớm và điều trị tích cực, giúp gân bị viêm hồi phục và có chức năng bình thường. 

Hiện có các phương pháp điều trị phổ biến sau:

3.1. Phương pháp bảo tồn

Các phương pháp điều trị bảo tồn này phù hợp với trường hợp nhẹ, chưa ảnh hưởng nhiều đến các cơ xương và hoạt động của chúng.

Chườm lạnh

Đau là biểu hiện do mô gân bị tổn thương, sưng viêm, vì thế cần kiểm soát tình trạng này để giảm đau. Nên dùng túi nước đá chườm vào vị trí đau mỗi ngày từ 3 - 4 lần. Thời gian chườm tối đa là 20 phút, không nên chườm quá dài sẽ gây tổn thương ngược lại gân viêm. 

Ngoài ra không dùng đá chườm trực tiếp vì có thể gây bỏng da, dùng nước đá hoặc bọc đá trong miếng vải mỏng để áp trên da.

Nghỉ ngơi

Nghỉ ngơi tránh vận động sẽ tạo điều kiện cho gân viêm có thời gian phục hồi, điều trị tổn thương. Tùy vào vị trí viêm mà xương khớp khu vực đó sẽ cần hạn chế vận động, nhất là cử động mạnh và đột ngột.

Thuốc

Các loại thuốc thường áp dụng như:

• Thuốc kháng viêm NSAID: giảm viêm, giảm đau và sưng.

• Thuốc kháng viêm dạng gel bôi: phù hợp với trường hợp gân viêm nằm gần bề mặt da.

• Cortisone đường tiêm: Phù hợp với các trường hợp viêm gân nghiêm trọng nhưng không bị nhiễm trùng. Thuốc tiêm vào khu vực viêm gân giúp loại bỏ cơn đau, viêm nhanh chóng.

3.2. Vật lý trị liệu

Các trường hợp mạn tính không quá nghiêm trọng thì các phương pháp vật lý trị liệu như xoa bóp, mát xa, siêu âm, bài tập vận động,… sẽ hiệu quả. Mục đích là giảm đau, cải thiện tình trạng viêm, phục hồi khả năng vận động,…

 Vật lý trị liệu giúp phục hồi vận động do viêm gân

3.3. Phẫu thuật

Phẫu thuật là phương pháp điều trị cuối cùng nếu bệnh nhân không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác. Phẫu thuật nội soi là kỹ thuật mới, an toàn, ít xâm lấn đang được nhiều bệnh nhân lựa chọn.

Điều quan trọng khi bị viêm gân là cần chủ động điều trị sớm, tránh để bệnh kéo dài gây ảnh hưởng đến cuộc sống và khả năng vận động.