1. Chu kỳ kinh nguyệt là gì, diễn ra như thế nào?

1.1. Chu kỳ kinh nguyệt là gì?

Chu kỳ kinh nguyệt là một hiện tượng sinh lý ở phụ nữ tính từ thời điểm dậy thì cho đến khi mãn kinh. Theo đó, do sự tụt giảm đột ngột estrogen hoặc progesterone mà tử cung của người phụ nữ sẽ có tình trạng chảy máu mang tính định kỳ.

Bảng chu kỳ kinh nguyệt bình thường ở phụ nữ

Nhờ có sự phối hợp hoạt động một cách nhịp nhàng, trật tự của hệ thống nội tiết sinh sản gồm: vùng dưới đồi, tuyến yên, buồng trứng mà chu kỳ này diễn ra đều đặn. Một khi quá trình hoạt động này rối loạn sẽ gây ra tình trạng rối loạn kinh nguyệt ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của nữ giới.

1.2. Quá trình diễn ra chu kỳ kinh

Chu kỳ kinh của mỗi người thường diễn ra ở giai đoạn bắt đầu tuổi dậy thì, khoảng 12 - 17 tuổi (cũng có trường hợp sớm hơn) và kết thúc ở tuổi mãn kinh 45 - 55 tuổi. Một chu kỳ này chia làm 2 chu kì nhỏ: chu kỳ buồng trứng (nhằm chỉ những thay đổi xảy ra tại buồng trứng) và chu kỳ tử cung tử cung (nhằm chỉ những thay đổi xảy ra tại tử cung). Sự thay đổi hàm lượng hormone trong cơ thể là yếu tố điều khiển chu kỳ kinh nguyệt.

Ngày ra máu đầu tiên được tính là ngày đầu tiên của kỳ kinh. Nguyên nhân của hiện tượng này là do hormone suy giảm làm cho lớp nội mạc tử cung bị bong ra. Khi ngày ra máu cuối cùng kết thúc, hàm lượng hormone Estrogen sẽ tăng dần để làm dày lớp nội mạc tử cung đã bị bong và kích thích cho nang trứng phát triển. Lúc này sẽ có một vài nang trứng phát triển vượt trội, chúng chờ cho hormone LH tăng lên đột biến để phóng thích trứng và diễn ra sự rụng trứng.

Trong 24h sau khi trứng rụng, hormone Progesterone được sản sinh một lượng lớn để biến đổi nội mạc tử cung, giúp phôi thai làm tổ - được gọi là quá trình thụ thai. Trương hợp phôi thai không thể làm tổ ở nội mạc tử cung hoặc không diễn ra sự thụ tinh thì hormone Progesterone và Estrogen sẽ giảm mạnh để chuẩn bị cho giai đoạn hành kinh - ngày cuối của chu kỳ kinh nguyệt.

2. Phương pháp tính ngày tránh thai dựa trên chu kỳ kinh nguyệt

2.1. Tính ngày tránh thai dựa trên chu kỳ kinh nguyệt như thế nào?

Bình thường, chu kỳ kinh nguyệt của người phụ nữ kéo dài khoảng 28 - 32 ngày. Thời điểm rụng trứng sẽ rơi vào ngày giữa tháng (ngày thứ 14, 15 của chu kỳ). Đối với quá trình thụ thai, chu kỳ này được chia thành 3 thời điểm: an toàn tương đối, an toàn tuyệt đối và nguy hiểm. Theo đó, cách tính ngày tránh thai dựa trên chu kỳ kinh như sau:

Tính ngày tránh thai dựa trên chu kỳ kinh nguyệt

- Thời điểm tránh thai tương đối (quan hệ tương đối an toàn)

Đây là khoảng thời gian tính từ ngày đầu tiên của chu kỳ hay còn gọi là ngày có kinh đầu tiên cho đến ngày thứ 9 của kỳ kinh. Nếu quan hệ trong thời gian này thì khả năng có thai là vô cùng thấp, để đảm bảo an toàn hơn thì nên sử dụng bao cao su trong khi “yêu”.

- Thời điểm dễ mang thai (quan hệ nguy hiểm)

Khoảng thời gian được xem là dễ mang thai (nguy hiểm trong quan hệ tình dục đối với những người muốn tránh thai) tính từ ngày rụng trứng cộng hoặc trừ thêm 5 ngày trước và sau đó. Những người có chu kỳ kinh nguyệt đều thì ngày rụng trứng sẽ là ngày giữa tháng (ngày thứ 14, 15 của chu kỳ) và từ ngày 10 - 20 được xem là khoảng thời gian thụ thai dễ nhất. Bởi vậy, khi quan hệ tình dục trong những ngày này, khả năng có thai sẽ lên tới trên 90%. Nếu bạn đang mong muốn được có một thiên thần nhỏ thì đây thực sự là một khoảng thời gian tuyệt vời để biến nó thành hiện thực đấy. Còn nếu ngược lại, bạn hãy nhớ thực hiện các biện pháp an toàn để tránh mang thai ngoài ý muốn.

- Thời điểm tránh thai hiệu quả (quan hệ an toàn)

Khoảng thời gian này được tính từ ngày thứ 20 đến ngày đầu của chu kỳ kinh nguyệt. Đây là thời điểm trứng đã rụng nên sẽ không thể xảy ra hiện tượng thụ thai. Vì thế, với những ai chưa chuẩn bị tinh thần làm mẹ thì đây được xem là thời điểm an toàn cho các “cuộc yêu”.

2.2. Có nên tính ngày tránh thai dựa trên chu kỳ kinh?

Đối với số đông nữ giới thì cách tính ngày tránh thai dựa trên chu kỳ kinh được áp dụng nhiều bởi nó là biện pháp an toàn và không tốn kém. Tuy nhiên, so với nhiều phương pháp tránh thai khác thì đây là biện pháp chưa thực sự ưu việt bởi nó vẫn tồn tại khá nhiều hạn chế dẫn đến nguy cơ mang thai ngoài ý muốn:

- Kỳ kinh của mỗi người có thể dao động vài ngày đến một tuần, thậm chí với nhiều người còn lên đến cả nửa tháng nên sẽ khó tính được chính xác ngày rụng trứng khi kỳ kinh không đều.

- Có những trường hợp vòng kinh không phóng noãn, rụng noãn bất cứ lúc nào, có nhiều noãn rụng trong một chu kỳ,… nên xác suất tính đúng ngày rụng trứng cũng không cao.

Có nhiều biện pháp tránh thai khác ngoài cách dựa vào chu kỳ kinh

Phương pháp tính ngày rụng trứng để tránh thai dựa trên chu kỳ kinh nguyệt trên đây chỉ phù hợp với những ai có kỳ kinh đều. Ngược lại, với những người rối loạn kinh nguyệt thì nó hoàn toàn không phù hợp vì độ chính xác rất thấp. Vì thế những trường hợp này, tốt nhất nên đến cơ sở y tế thăm khám để tìm ra nguyên nhân, có biện pháp điều trị rối loạn kinh nguyệt và được tư vấn phương pháp tránh thai phù hợp.

Bên cạnh cách tính ngày thụ thai/tránh thai dựa trên chu kỳ kinh nguyệt trên đây, chị em cũng có thể dự đoán ngày rụng trứng dựa trên một số dấu hiệu của cơ thể như: đau bụng dưới, tăng thân nhiệt, ngực đau tức,... Hoặc chị em cũng có thể thực hiện các biện pháp tránh thai an toàn hơn như: dùng bao cao su, viên uống tránh thai hàng ngày,... Nếu cần tư vấn về phương pháp thụ thai hiệu quả, chị em phụ nữ cũng có thể liên hệ hotline 1900 56 56 56 để được các chuyên viên y tế của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC tư vấn cặn kẽ hơn.