1. Hiện tượng dị ứng tinh trùng là gì? 

Dị ứng tinh trùng, hay còn gọi là phản ứng quá mẫn với tinh dịch (seminal plasma hypersensitivity) của nam giới là một tình trạng rối loạn miễn dịch trong đó cơ thể có phản ứng dị ứng với các protein có trong tinh dịch. Phản ứng này thường xảy ra ở nữ giới sau khi tiếp xúc với tinh dịch qua quan hệ tình dục không sử dụng bao cao su. Trong một số trường hợp, dị ứng tinh trùng cũng có thể xảy ra ở nam giới, do chính tinh dịch của họ hoặc khi tiếp xúc với tinh dịch của bạn tình đồng giới.

Dị ứng tinh trùng là tình trạng phản ứng quá mẫn với huyết tương tinh dịch 

Nguyên nhân cụ thể của tình trạng này vẫn chưa được xác định rõ ràng, nhưng các nghiên cứu cho thấy những protein đặc hiệu trong huyết tương tinh dịch của nam giới có thể đóng vai trò như chất gây dị ứng. Cơ thể nữ giới nhận diện những protein này là “chất lạ” và tạo ra phản ứng miễn dịch tương tự như khi bị dị ứng với phấn hoa, lông động vật hoặc thực phẩm.

Dị ứng tinh trùng không phải là bệnh lây truyền qua đường tình dục và cũng không liên quan trực tiếp đến khả năng sinh sản. Tuy nhiên, các triệu chứng gây khó chịu sau quan hệ có thể khiến người bệnh sợ hãi, né tránh tình dục, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và hạnh phúc gia đình. 

2. Dấu hiệu dị ứng tinh trùng

Triệu chứng của dị ứng tinh trùng thường xuất hiện trong vòng vài phút đến vài giờ sau khi quan hệ tình dục. Mức độ phản ứng có thể khác nhau tùy cơ địa và mức độ nhạy cảm của mỗi người. Một số người chỉ bị nhẹ, trong khi những trường hợp nghiêm trọng có thể đe dọa tính mạng (phản vệ).

Các triệu chứng tại chỗ (ở vùng tiếp xúc với tinh dịch)

• Ngứa ngáy dữ dội ở âm đạo và âm hộ;

Ngứa ở âm đạo và âm hộ là triệu chứng của tình trạng dị ứng tinh trùng 

• Cảm giác nóng rát, bỏng rát như bị kim châm;
• Sưng đỏ âm hộ hoặc môi lớn, môi bé;
• Ra khí hư bất thường, nhưng không có mùi hôi đặc trưng của viêm nhiễm phụ khoa.

Các triệu chứng toàn thân

• Nổi mẩn đỏ, phát ban, mề đay ở vùng da tiếp xúc với tinh dịch;
• Có thể ngứa ở tay, đùi, bụng nếu tinh dịch dính lên da;
• Khó thở, nghẹt mũi, sưng mí mắt;
• Trong trường hợp nặng có thể gây sốc phản vệ với biểu hiện tụt huyết áp, khó thở nghiêm trọng, đe dọa tính mạng.

Vì triệu chứng có thể biến mất sau vài giờ hoặc 1 - 2 ngày, nhiều người chủ quan hoặc ngại đi khám, khiến tình trạng tái diễn nhiều lần, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý và chất lượng đời sống vợ chồng. Một số cặp đôi vì không rõ nguyên nhân mà rơi vào khủng hoảng, mất niềm tin vào nhau hoặc nghi ngờ các bệnh lý xã hội. Vì vậy, nếu xuất hiện các triệu chứng bất thường sau khi tiếp xúc với tinh dịch, người bệnh nên chủ động đến cơ sở y tế uy tín để được khám và chẩn đoán chính xác.

3. Biện pháp khắc phục hiện tượng dị trứng tinh trùng

Dựa trên triệu chứng lâm sàng và các xét nghiệm (như xét nghiệm lẩy da với tinh dịch, xét nghiệm máu tìm kháng thể IgE đặc hiệu), bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán chính xác và phác đồ điều trị phù hợp.

Sử dụng bao cao su

Đây là cách đơn giản và hiệu quả nhất để phòng ngừa dị ứng tinh trùng. Bao cao su giúp ngăn tinh dịch tiếp xúc trực tiếp với âm đạo, từ đó ngăn ngừa các phản ứng miễn dịch xảy ra. Đa số người bệnh sẽ hết hoàn toàn triệu chứng khi quan hệ có sử dụng bao cao su đúng cách.

Sử dụng bao cao su là biện pháp phòng ngừa tình trạng dị ứng tinh trùng 

Thuốc kháng histamin 

Nếu triệu chứng nhẹ và không kéo dài, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng histamin như loratadin, cetirizin hoặc fexofenadin. Thuốc giúp kiểm soát ngứa, nổi mề đay, sưng đỏ hoặc phát ban, tuy nhiên không giải quyết tận gốc nguyên nhân. Người bệnh cần thực hiện theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ về việc sử dụng thuốc.

Liệu pháp giải mẫn cảm tinh dịch

Với những trường hợp người bệnh mong muốn mang thai, việc sử dụng bao cao su sẽ không phù hợp. Khi đó, bác sĩ có thể chỉ định liệu pháp giải mẫn cảm âm đạo, một phương pháp trong đó tinh dịch của chồng được pha loãng và đưa vào âm đạo người vợ. Quá trình này cần thực hiện tại bệnh viện chuyên khoa, có theo dõi sát để tránh phản ứng quá mức. Qua thời gian, hệ miễn dịch của cơ thể sẽ "quen" với tinh dịch và giảm dần phản ứng dị ứng.

Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF)

Khi tình trạng dị ứng nặng không thể kiểm soát và liệu pháp giải mẫn cảm không thành công, IVF là giải pháp thay thế. Phôi thai được tạo ra từ tinh trùng và trứng bên ngoài cơ thể, sau đó được đưa vào tử cung mà không cần tiếp xúc trực tiếp với tinh dịch. 

Bên cạnh các phương pháp điều trị y khoa, người bệnh cần duy trì thói quen vệ sinh cá nhân và chăm sóc vùng kín đúng cách:

• Sau quan hệ, nên vệ sinh vùng kín bằng nước sạch, tránh dùng dung dịch có chất tẩy mạnh;
• Không thụt rửa sâu vào trong âm đạo vì có thể làm tổn thương và khiến tình trạng dị ứng nặng thêm;
• Mặc đồ lót khô thoáng, chất liệu cotton, không dùng đồ bó sát;
• Tránh quan hệ khi vùng kín đang bị trầy xước hoặc viêm nhiễm.

Như vậy, thông tin về hiện tượng dị ứng tinh trùng đã phần nào giúp bạn hiểu rõ hơn về một vấn đề nhạy cảm nhưng không hiếm gặp trong đời sống tình dục. Dù tình trạng này thường không quá nguy hiểm, nhưng nếu không được nhận biết và xử lý đúng cách, nó có thể ảnh hưởng đến chất lượng đời sống vợ chồng cũng như khả năng sinh sản. Khi có dấu hiệu nghi ngờ, người bệnh nên chủ động thăm khám chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác và có hướng điều trị phù hợp, tránh tự ý xử lý gây biến chứng không mong muốn.

Nếu có thắc mắc cần tư vấn, giải đáp, bạn đọc có thể liên hệ tới Hệ thống Y tế MEDLATEC qua Tổng đài 1900 56 56 56 để được hỗ trợ kịp thời.