1. Nứt cổ gà là gì?

Nứt cổ gà là thuật ngữ dân gian để chỉ tình trạng nứt nẻ hoặc tổn thương da ở vùng quầng vú hoặc núm vú của mẹ sau khi cho con bú. Đây là một hiện tượng phổ biến của những bà mẹ khi cho con bú, đặc biệt ở những mẹ sinh lần đầu còn bỡ ngỡ, chưa biết cho bé bú đúng cách cũng như chưa biết chăm sóc núm vú.

Mẹ bị nứt cổ gà là tình trạng nứt nẻ hoặc tổn thương da ở vùng quầng vú hoặc núm vú

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng này. Hiểu rõ về nguyên nhân cũng như triệu chứng nứt cổ gà sẽ giúp mẹ sớm nhận biết các dấu hiệu và áp dụng phương pháp khắc phục kịp thời, giảm thiểu nguy cơ ảnh hưởng đến quá trình nuôi con bằng sữa mẹ.

2. Nguyên nhân khiến mẹ bị nứt cổ gà sau sinh

Nứt cổ gà sau sinh thường do nhiều nguyên nhân kết hợp gây ra, nhưng có thể chia thành ba nhóm chính: sai kỹ thuật cho con bú, thay đổi sinh lý sau sinh và tác động từ môi trường.

Mẹ bị nứt cổ gà sẽ phải trải qua cảm giác đau đớn, khó chịu, không muốn cho con tiếp tục bú

• Sai kỹ thuật cho con bú:

Một trong những nguyên nhân chính là do bé ngậm không đúng khớp bú. Khi bé chỉ ngậm vào núm vú thay vì cả phần quầng vú, lực hút mạnh tạo ra áp lực lớn trên núm vú, gây căng da và dễ làm nứt nẻ vùng này. Tình trạng này thường gặp ở những mẹ mới sinh, còn thiếu kinh nghiệm trong việc giúp bé bú đúng cách.

• Thay đổi sinh lý sau sinh: 

Sau khi sinh, cơ thể mẹ trải qua nhiều thay đổi về nội tiết tố, khiến da vùng núm vú và quầng vú dễ bị khô, mất độ đàn hồi và dễ tổn thương hơn. Sự thay đổi nội tiết tố này làm giảm lượng dầu tự nhiên bảo vệ da, khiến vùng núm vú nhạy cảm hơn và dễ bị nứt khi gặp phải ma sát liên tục.

• Giữ gìn vệ sinh chưa tốt: 

Một số nguyên nhân liên quan đến vệ sinh có thể là tác nhân dẫn đến tình trạng nứt cổ gà ở mẹ bỉm như: vệ sinh núm vú không đúng cách; mẹ bị mắc bệnh ngoài da (vảy nến, viêm da,...); dụng cụ hút sữa không sạch; trẻ bị tưa miệng hoặc nấm men;... 

3. Khắc phục tình trạng nứt cổ gà như thế nào?

Khắc phục tình trạng nứt cổ gà sau sinh đòi hỏi một cách tiếp cận nhẹ nhàng và kiên nhẫn để đảm bảo vừa giúp mẹ giảm đau, vừa an toàn cho bé khi bú mẹ. Dưới đây là các biện pháp phổ biến và dễ áp dụng:

3.1. Điều chỉnh kỹ thuật bú đúng cách

Hãy đảm bảo bé ngậm đúng khớp bú, sao cho môi dưới của bé trùm lên cả phần quầng vú chứ không chỉ tập trung vào núm vú. Khi bé ngậm đúng cách, lực hút sẽ phân bổ đều, giảm áp lực lên núm vú và giảm khả năng gây nứt nẻ.

3.2. Sử dụng các loại kem dưỡng ẩm tự nhiên

Mẹ có thể thoa một lượng nhỏ sữa mẹ hoặc các loại kem dưỡng ẩm an toàn như lanolin - không gây kích ứng, lên vùng bị nứt. Sữa mẹ chứa nhiều kháng thể tự nhiên, giúp làm dịu và làm lành vùng da tổn thương hiệu quả. Ngoài ra, lanolin có tác dụng giữ ẩm, bảo vệ da khỏi mất nước và giúp vết nứt nhanh chóng phục hồi.

3.3. Duy trì vệ sinh nhẹ nhàng và hạn chế sản phẩm làm khô da

Chỉ nên dùng nước ấm hoặc các sản phẩm dịu nhẹ không chứa hóa chất mạnh để vệ sinh vùng ngực. Lưu ý này sẽ giúp mẹ duy trì độ ẩm tự nhiên, ngăn da không bị khô hơn và tránh tình trạng nứt nẻ nặng thêm.

4.4. Nghỉ ngơi và cho bú luân phiên giữa hai bên

Để giảm áp lực lên một núm vú nhất định, mẹ có thể cho bé bú luân phiên giữa hai bên. Khi bên nào đau nhiều, có thể tạm ngưng cho bé bú ở bên đó và cho bú bên còn lại để vùng nứt có thời gian phục hồi.

Những biện pháp này không chỉ giúp làm dịu đau mà còn giúp mẹ hạn chế tình trạng nứt cổ gà tái diễn trong suốt giai đoạn nuôi con bằng sữa mẹ.

4. Một số lưu ý khi cho con bú trường hợp mẹ bị nứt cổ gà

• Trước khi cho bú, hãy bắt đầu từ bên ngực ít đau hơn để kích hoạt phản xạ tiết sữa, giảm áp lực lên bên núm vú bị nứt khi chuyển sang, giúp mẹ cảm thấy bớt đau hơn.
• Đảm bảo bé ngậm sâu vào phần quầng vú, không chỉ ngậm vào núm. Việc ngậm đúng khớp sẽ giảm lực tác động lên vùng bị tổn thương và giúp vết nứt lành nhanh hơn.
• Tạm thời, không nên cho bé bú ở bên vú bị nứt cổ gà, để vết nứt lành lại. Thay bằng đó hãy hút sữa hoặc vắt sữa để cho con ti bình.
• Uống đủ nước và bổ sung dưỡng chất để tăng cường sức đề kháng, giúp cơ thể nhanh hồi phục và duy trì dòng sữa đều đặn cho bé.
• Mẹ có thể sử dụng nước muối sinh lý để làm sạch núm vú sau mỗi lần cho bé bú, giúp núm vú luôn đảm bảo vệ sinh và tránh vi khuẩn xâm nhập.
• Dùng gạc lạnh giữ ẩm cho núm vú hạn chế tình trạng khô rát, đồng thời tạo cảm giác dễ chịu hơn cho mẹ đang bị nứt cổ gà.

Mẹ nên thăm khám bác sĩ khi đã áp dụng các biện pháp khắc phục mà không cải thiện

Như vậy, tình trạng nứt cổ gà khi cho con bú có thể làm mẹ lo lắng và cản trở quá trình nuôi con bằng sữa mẹ. Tuy nhiên, với sự hỗ trợ y tế kịp thời và các biện pháp chăm sóc đúng cách, mẹ hoàn toàn có thể khắc phục tình trạng nứt cổ gà hiệu quả. 

Nếu cần thêm hướng dẫn chi tiết hoặc muốn kiểm tra tình trạng nứt cổ gà một cách chính xác, mẹ hãy đến ngay Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC để được đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm thăm khám trực tiếp và hướng dẫn chăm sóc núm vú bị nứt cổ gà. Mọi thắc mắc, vui lòng liên hệ MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56 để được tư vấn nhanh chóng và chính xác.