Suốt 4 tháng, cô H.T.V. (58 tuổi, Gò Vấp) chịu đựng cơn đau mặt không rõ nguyên nhân, đặc biệt khi ăn uống. Ban đầu, cô được chẩn đoán viêm mô tế bào vùng má do nhiễm trùng răng, điều trị kháng sinh và nhổ răng nên đỡ đau, nhưng sau 6 tuần cơn đau tái phát. Nghĩ bệnh cũ quay lại, cô tiếp tục truyền kháng sinh tĩnh mạch 1 tuần nhưng không cải thiện.  

Cô V. khổ sở với tình trạng đau mặt không rõ nguyên nhân suốt nhiều tháng (Ảnh minh họa - Nguồn: Internet) 

Do đau nhức dữ dội, bệnh nhân đã chủ động đề nghị bác sĩ Răng hàm mặt nhổ bỏ 5 răng hàm trên. Mặc dù bác sĩ đã giải thích và khuyên ngăn, nhưng do bệnh nhân vẫn kiên quyết yêu cầu nên thủ thuật nhổ răng được tiến hành theo nguyện vọng của người bệnh. 

Sau thủ thuật, tình trạng đau tăng nặng, lan rộng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến ăn uống, nói chuyện và giấc ngủ. Bệnh nhân tiếp tục đi đến 3-4 bệnh viện ở TP.HCM nhưng không tìm ra nguyên nhân. Trong một lần tình cờ, cô đến Phòng khám Đa khoa MEDLATEC Gò Vấp thăm khám với mong muốn tìm hướng điều trị chính xác. 

Sau khi khai thác kỹ tiền sử, thăm khám lâm sàng và đối chiếu với các kết quả cận lâm sàng, bác sĩ đã loại trừ các nguyên nhân gây đau mặt khác như viêm xoang và bệnh lý Răng hàm mặt, đồng thời xác định đau dây thần kinh tam thoa, cụ thể là nhánh hàm trên (V2) là chẩn đoán phù hợp nhất. 

Bác sĩ đưa ra chẩn đoán tình trạng của bệnh nhân là đau dây thần kinh tam thoa, cụ thể là nhánh hàm trên (V2) (Ảnh minh họa - Nguồn: Internet) 

• Thứ nhất, bệnh nhân không có triệu chứng điển hình của viêm xoang (không chảy mũi, nghẹt mũi, không đau đầu kiểu xoang). Hình ảnh CT Scan chỉ cho thấy viêm xoang mức độ nhẹ, không tương xứng với biểu hiện đau mặt dữ dội. Đây được đánh giá là viêm xoang không triệu chứng;
• Thứ hai, bệnh nhân đã từng nhổ 5 răng hàm trên bên phải theo yêu cầu cá nhân nhưng tình trạng đau không cải thiện, cho thấy đau không xuất phát từ răng hay mô quanh răng;
• Thứ ba, đặc điểm lâm sàng quan trọng đó là cơn đau xuất hiện khu trú ở vùng gò má - nếp mũi má bên phải, khởi phát khi có kích thích nhẹ (sờ, chạm, ăn nhai, đánh răng), kéo dài trong vài giây đến vài phút, tái diễn nhiều lần trong ngày, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt và giấc ngủ. Bệnh nhân có điểm khởi phát đau rõ ràng (trigger point) tại vùng nếp nhăn mũi má. Bệnh nhân được chỉ định thực hiện nội soi tai mũi họng và MRI sọ não nhưng không ghi nhận bất thường.  

Từ các dữ kiện trên, bác sĩ kết luận bệnh nhân mắc đau dây thần kinh V2 - một dạng đau dây thần kinh tam thoa, đặc trưng bởi các cơn đau kịch phát, khu trú và tăng lên khi có kích thích nhẹ ở vùng chi phối của nhánh hàm trên. 

Bác sĩ chỉ định phác đồ điều trị bằng thuốc cho bệnh nhân. Hiện tại các cơn đau đã không còn xuất hiện, bệnh nhân có thể ăn uống, sinh hoạt bình thường.  

ThS.BS Trần Minh Dũng - Chuyên khoa Tai mũi họng, Phòng khám Đa khoa MEDLATEC Gò Vấp - người trực tiếp thăm khám và chẩn đoán trường hợp này cho biết:  “Đây là bệnh nhân với tiền sử và quá trình bệnh lý phức tạp, yêu cầu cần phải khai thác kỹ lưỡng, không bỏ sót triệu chứng và chẩn đoán của tuyến trên, nếu không sẽ không thể chẩn đoán và điều trị thành công”.  

Bác sĩ Dũng cho biết thêm, cơn đau sẽ ngày càng tăng dần nếu bệnh nhân không được điều trị đúng hướng và kịp thời. Tình trạng đau mạn tính kéo dài không chỉ làm người bệnh kiệt quệ về thể chất mà còn gây ảnh hưởng nặng nề đến tinh thần, dễ dẫn đến trầm cảm, lo âu, hoặc rối loạn giấc ngủ do đau kéo dài thậm chí có thể liệt mặt nếu tổn thương từ dây thần kinh V lan sang dây VII. Đây là một biến chứng nghiêm trọng, làm suy giảm rõ rệt chất lượng cuộc sống và khả năng lao động, sinh hoạt của người bệnh. 

Trong trường hợp không đáp ứng với thuốc, bác sĩ sẽ cân nhắc các biện pháp can thiệp chuyên sâu như phẫu thuật giải áp vi mạch, đốt hạch Gasser hoặc tiêm thuốc vào hạch Gasser nhằm kiểm soát cơn đau. Tuy nhiên, tất cả các can thiệp này cần được chỉ định và thực hiện bởi các chuyên gia thần kinh hoặc tai mũi họng có kinh nghiệm, nhằm đảm bảo hiệu quả và hạn chế tối đa biến chứng. 

Trên thực tế, viêm xoang rất hiếm khi gây ra các triệu chứng đau mặt dữ dội hoặc ảnh hưởng nặng nề đến sinh hoạt, trừ khi đã có biến chứng nhiễm trùng lan rộng. Do đó, chẩn đoán viêm xoang không thể chỉ dựa vào cảm giác đau đầu hay đau vùng mặt, mà phải kết hợp giữa triệu chứng lâm sàng và kết quả cận lâm sàng như nội soi mũi xoang, chụp CT scan. Nhiều trường hợp “viêm xoang trên phim” thực chất là viêm xoang mức độ nhẹ, không triệu chứng, không phải nguyên nhân gây đau chính. 

Bác sĩ Dũng đưa ra khuyến cáo, người bệnh tuyệt đối không nên tự ý yêu cầu điều trị hoặc can thiệp theo ý mình, chẳng hạn như tự quyết định nhổ răng, đổi thuốc, hay dừng thuốc giữa chừng, khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Mọi can thiệp y khoa cần được thảo luận và thực hiện dưới hướng dẫn chuyên môn, bởi chỉ có bác sĩ mới đủ kiến thức và kinh nghiệm để đánh giá toàn diện, tiên lượng và lựa chọn hướng điều trị an toàn nhất. 

Người dân cần chủ động thăm khám tại các cơ sở y tế uy tín nếu phát hiện bất thường 

Việc tuân thủ phác đồ điều trị, tin tưởng bác sĩ chuyên khoa và lựa chọn cơ sở y tế uy tín là yếu tố quyết định giúp bệnh nhân tránh biến chứng, hồi phục nhanh và duy trì chất lượng cuộc sống lâu dài. 

Mọi nhu cầu về tư vấn hoặc đặt lịch thăm khám, người dân vui lòng liên hệ qua Tổng đài 1900 56 56 56 để được hỗ trợ kịp thời, nhanh chóng.