1. Tổng quan về viêm kết mạc dị ứng

viêm kết mạc dị ứng là tình trạng lớp kết mạc - màng mỏng bao phủ lòng trắng mắt và mặt trong mí mắt, bị kích ứng, khi cơ thể phản ứng với các tác nhân gây dị ứng như phấn hoa, bụi bẩn, lông động vật, nấm mốc hoặc hóa chất trong môi trường. Khi mắt gặp các yếu tố gây dị ứng, cơ thể sẽ tạo ra phản ứng miễn dịch khiến mắt trở nên đỏ, ngứa, chảy nước mắt và khó chịu. 

Tình trạng này có thể xảy ra theo mùa hoặc tái phát mỗi khi tiếp xúc lại với dị nguyên, làm triệu chứng lặp đi lặp lại. Dù không phải bệnh nguy hiểm, viêm kết mạc dị ứng vẫn gây nhiều phiền toái và ảnh hưởng đến sinh hoạt nếu không được chăm sóc và xử lý đúng cách.

2. Nguyên nhân gây bệnh viêm mắt dị ứng

Tình trạng này xảy ra khi mắt gặp phải các dị nguyên khiến hệ miễn dịch phản ứng mạnh hơn bình thường. Một số nguyên nhân phổ biến gồm:

• Phấn hoa: Thường gặp vào mùa xuân hoặc mùa thay đổi thời tiết.
• Bụi nhà và mạt bụi: Gây kích ứng ở những người nhạy cảm.
• Lông và biểu bì động vật: Mèo, chó hoặc thú nuôi khác có thể gây dị ứng ở nhiều người.
• Nấm mốc: Hay phát triển ở những nơi ẩm ướt và thiếu thông thoáng.
• Khói bụi, ô nhiễm không khí: Khiến kết mạc bị kích ứng và dễ dẫn đến viêm.
• Hóa chất, mỹ phẩm, dung dịch chăm sóc mắt: Như nước hoa, mascara, lens wash… có thể gây dị ứng tiếp xúc.
• Thời tiết thay đổi: Không khí lạnh hoặc nóng đột ngột có thể khiến mắt nhạy cảm hơn.

Bên cạnh các tác nhân trên, một số yếu tố cá nhân cũng góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Người có cơ địa dễ dị ứng, từng bị hen suyễn, viêm mũi dị ứng hoặc thường gặp các phản ứng quá mẫn khác sẽ có nguy cơ nhạy cảm cao hơn. Thói quen dụi mắt, tiếp xúc lâu với màn hình máy tính, điện thoại hoặc đeo kính áp tròng không đúng cách cũng có thể khiến mắt dễ kích ứng. 

Khói bụi và tình trạng ô nhiễm không khí là những yếu tố phổ biến có thể kích hoạt viêm kết mạc dị ứng

3. Dấu hiệu giúp nhận biết viêm kết mạc dị ứng

Bệnh thường khởi phát nhanh sau khi tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng và gây ra nhiều biểu hiện khó chịu ở mắt. Các triệu chứng thường gặp gồm:

• Đỏ mắt: Lòng trắng mắt chuyển sang đỏ do mạch máu giãn nở khi bị kích ứng.
• Ngứa mắt mạnh: Đây là triệu chứng điển hình, khiến người bệnh thường xuyên có nhu cầu dụi mắt.
• Chảy nước mắt nhiều: Mắt tiết dịch trong, không đặc, nhằm “rửa trôi” chất gây dị ứng.
• Cảm giác cộm, khó chịu: Nhiều người mô tả như có bụi li ti trong mắt.
• Sưng mí mắt: Mí có thể phù nhẹ đến sưng rõ, đặc biệt ở người bị dị ứng nặng.
• Tiết dịch nhầy trong: Khác với viêm do vi khuẩn, dịch thường loãng và không có màu vàng xanh.
• Ngứa mũi, hắt hơi hoặc nghẹt mũi kèm theo: Vì viêm kết mạc dị ứng thường đi cùng viêm mũi dị ứng.

Những triệu chứng này có thể xuất hiện ở một hoặc cả hai mắt và tái diễn nhiều lần nếu người bệnh tiếp tục tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng.

Ngứa mắt rõ rệt là tình trạng thường gặp ở những người bị viêm kết mạc dị ứng

4. Các biện pháp phòng tránh viêm kết mạc dị ứng

Để phòng ngừa viêm kết mạc dị ứng và hạn chế tình trạng tái phát, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:

• Giảm tiếp xúc với các yếu tố gây dị ứng: Người có cơ địa nhạy cảm nên tránh phấn hoa, bụi, lông thú nuôi hoặc những nơi ẩm ướt dễ có nấm mốc.
• Giữ vệ sinh môi trường sống: Thường xuyên vệ sinh nhà cửa, giặt rèm cửa, chăn gối và hút bụi để giảm bụi nhà và mạt bụi.
• Đeo kính và khẩu trang: Đặc biệt vào mùa có nhiều phấn hoa hoặc khi không khí ô nhiễm.
• Tránh dụi mắt: Vì hành động này dễ làm viêm nặng hơn và gây kích ứng kéo dài.
• Vệ sinh tay và mặt thường xuyên: Giúp hạn chế đưa dị nguyên vào mắt.
• Hạn chế dùng mỹ phẩm quanh mắt: Chỉ sử dụng sản phẩm an toàn, phù hợp với da nhạy cảm để tránh dị ứng tiếp xúc.
• Sử dụng máy lọc không khí: Giúp loại bỏ bụi mịn, phấn hoa và các hạt gây dị ứng trong không gian sống.
• Duy trì độ ẩm cho mắt: Thường xuyên dùng dung dịch nước mắt nhân tạo để hạn chế khô mắt, từ đó giảm nguy cơ kích ứng.

5. Những trường hợp nên thăm khám bác sĩ

Mặc dù viêm kết mạc dị ứng thường lành tính, một số trường hợp vẫn cần được kiểm tra y tế để tránh diễn tiến nặng hơn. Bạn nên đi khám bác sĩ nếu xuất hiện các tình trạng sau:

• Triệu chứng vẫn tồn tại hơn một tuần dù đã tránh dị nguyên và chăm sóc mắt tại nhà.
• Mắt đau nhiều hoặc mí mắt sưng nặng, gây khó chịu rõ rệt.
• Thị lực giảm hoặc nhìn mờ, có thể là dấu hiệu cảnh báo biến chứng.
• Sự xuất hiện dịch bất thường, đặc biệt là màu vàng hoặc xanh, có thể cho thấy có nhiễm khuẩn đi kèm.
• Nhạy sáng mạnh, mắt chói, khó mở khi nhìn ánh sáng.
• Triệu chứng tái phát liên tục, nghi ngờ dị ứng dai dẳng hoặc chưa xác định được tác nhân gây dị ứng.
• Đang đeo kính áp tròng, vì nguy cơ viêm giác mạc và nhiễm trùng mắt cao hơn.

Bạn nên đi khám bác sĩ khi mắt đau nhiều hoặc mí sưng nặng

Viêm kết mạc dị ứng là tình trạng mắt dễ tái phát và gây nhiều khó chịu nếu không được nhận biết và xử lý đúng cách. Việc hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng cũng như áp dụng các biện pháp phòng ngừa phù hợp sẽ giúp bạn kiểm soát bệnh tốt hơn và hạn chế những đợt bùng phát. Khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường như đau nhiều, nhìn mờ hoặc tiết dịch lạ, bạn nên thăm khám bác sĩ kịp thời để được điều trị đúng hướng và bảo vệ sức khỏe đôi mắt.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc liên quan, hoặc nhu cầu thăm khám mắt định kỳ, có thể liên hệ Tổng đài MEDLATEC 1900 56 56 56 để được tư vấn chi tiết và đặt lịch thăm khám cùng bác sĩ chuyên khoa.