1. Zona thần kinh là bệnh gì?

Trước khi trả lời băn khoăn zona thần kinh điều trị như thế nào, hãy cùng tìm hiểu đôi nét về bệnh.

Còn được gọi với tên là herpes zoster, zona thần kinh là một dạng nhiễm trùng gây nên bởi virus Varicella zoster. Loại virus này ban đầu gây nên bệnh thủy đậu đối với trẻ em rồi tồn tại trong hạch rễ thần kinh tới hàng chục năm. Khi người bệnh trưởng thành, chúng có thể tái phát dưới dạng bệnh zona.

Người trưởng có tỷ lệ mắc zona cao hơn

Mặc dù vậy, điều này không đồng nghĩa với việc tất cả mọi người nhiễm virus này đều bị tái phát thành zona. Theo thống kê, có khoảng 95% người trưởng thành có kháng thể đối với virus Varicella zoster và khoảng 10 tới 20% người từng nhiễm virus này sẽ phát triển thành zona.

Mức độ phổ biến của bệnh tăng theo độ tuổi, có nghĩa là nhóm người cao tuổi sẽ có nguy cơ cao hơn, bên cạnh đó, những người có hệ miễn dịch bị suy giảm cũng là đối tượng nguy cơ cao.

Như trên đã nói, bệnh thường lành tính song đối với những người lớn tuổi, có thể chuyển biến nặng và gây ra di chứng. Cụ thể là tỷ lệ người trên 50 tuổi bị biến chứng đau thần kinh sau khi mắc bệnh cao gấp 5 tới 25 lần so với những người dưới 30.

2. Những triệu chứng phổ biến của zona thần kinh

Triệu chứng phổ biến mà người mắc gặp phải thường thấy nhất là đau, cảm giác không bình thường ở da từ tới 3 ngày hoặc lâu hơn trước khi xuất hiện các nốt phát ban. Cảm giác không bình thường này có thể là ngứa, nóng rát, đau dữ dội hoặc cảm giác đau sâu trong da.

Sau đó, bắt đầu xuất hiện các nốt sẩn hồng ban. Các nốt này sẽ chuyển thành bóng nước, đục màu mủ sau một tới ba ngày. Sau khoảng một tuần tới mười ngày, bóng nước sẽ khô, đóng vảy rồi bong dần.

Đối với những người có sức khỏe bình thường, những tổn thương mới sẽ xuất hiện trong vòng 1 tới 4 ngày hoặc lâu hơn (khoảng 1 tuần). Với người cao tuổi, mức độ nghiêm trọng và thời gian tồn tại của các nốt ban sẽ lâu hơn. Với trẻ em, sẽ ngắn hơn.

Ngứa, đau rát là triệu chứng thường gặp

Vị trí thường gặp nhất của các nốt ban này là lưng, cổ, đùi, da đầu, mặt hoặc vùng lưng, hông,... Một số người có thể xuất hiện ở mắt, niêm mạc miệng,...

Cùng với đó là cảm giác đau nhói, bỏng rát như bị bỏng. Có tới khoảng hơn 85% người bệnh phải trải qua cảm giác này. Kể cả sau khi đã khỏi bệnh, người mắc vẫn có thể gặp triệu chứng đau dây thần kinh mạn tính. Đau dây thần kinh mạn tính sau zona phổ biến hơn với những đối tượng:

●       Người trên 50 tuổi, đặc biệt, tuổi càng cao thì nguy cơ này cũng càng cao.

●       Những người xuất hiện triệu chứng nặng trong giai đoạn cấp.

●       Những người có hiện tượng phát ban ở da nặng như: sần, mụn nước bị vỡ,...

●       Người chậm được phát hiện, điều trị.

●       Zona xuất hiện ở thân hoặc mặt.

●       Người có hệ miễn dịch bị suy giảm hoặc mắc các bệnh liên quan tới miễn dịch: lupus ban đỏ, đái tháo đường,...

3. Zona thần kinh điều trị tại nhà có được không?

Một số trường hợp mắc bệnh, không cần điều trị vẫn có thể tự khỏi sau khoảng 3 tới 4 tuần. Tuy nhiên, zona thần kinh điều trị bằng thuốc kháng virus sau trong thời gian 72 giờ sau phát ban có thể giúp cho thời gian hồi phục được rút ngắn.

Mặc dù vậy, nếu điều trị không đúng cách, bệnh có thể chuyển nặng và lây lan.

Khi mắc zona dạng bội nhiễm, sẽ có thể dẫn tới nhiều nguy hiểm, chẳng hạn nếu vùng mắc ở gần mắt, có thể dẫn tới suy giảm thị lực, mù lòa.

Zona thần kinh điều trị bằng thuốc hoặc kem bôi có thể đạt hiệu quả tùy giai đoạn bệnh. Tuy nhiên, đau thần kinh sau zona lại chưa có phương pháp nào điều trị dứt điểm.

4. Điều trị zona thần kinh như thế nào cho hiệu quả?

Bệnh có thể được điều trị theo các phương pháp và lưu ý sau:

Mức độ nhẹ

Có thể sử dụng thuốc giảm đau như acetaminophen, thuốc kháng virus (acyclovir, valacyclovir,...). Nếu vùng zona xuất hiện dấu hiệu bội nhiễm, có thể cần tới kháng sinh. Zona ở các khu vực mặt, cổ, đầu có thể được dùng corticoid dưới sự giám sát của bác sĩ.

Ở mức độ nặng

Bạn có thể được bác sĩ xem xét sử dụng kem bôi capsaicin, thuốc chống trầm cảm với tác dụng an thần, thuốc gây tê để ngăn ngừa những cơn đau.

Đau thần kinh kéo dài là di chứng thường gặp, đặc biệt với người lớn tuổi

Chăm sóc phù hợp

Cùng với dùng thuốc, bạn cần có sự chăm sóc phù hợp:

●       Không đụng chạm, gãi vùng da đang bị bệnh bởi có thể gây sẹo.

●       Khi các bóng nước đang vỡ, rỉ dịch, có thể sử dụng gạc ẩm hoặc băng ướt để đắp lên nhằm giảm đau, khô dịch.

●       Giữ vùng bóng nước được khô ráo, sạch sẽ.

●       Mặc quần áo rộng rãi để không bị cọ xát, gây vỡ bóng nước.

●       Hạn chế tiếp xúc với người khác để phòng ngừa cho những người chưa có kháng thể.

●       Không nên sử dụng các loại kem bôi dưỡng da lên vùng đang bị bệnh bởi có thể gây nên tình trạng dị ứng với một số thành phần có trong kem dưỡng.

●       Không tự ý mua thuốc để điều trị mà cần tham khảo ý kiến bác sĩ và tuân thủ nghiêm túc theo phác đồ đã được chỉ dẫn.

●       Trong quá trình điều trị bệnh, nên tránh ăn thực phẩm chứa nhiều carbohydrate bởi có thể thúc đẩy sự gia tăng của lượng đường trong máu, gây căng thẳng, tổn hại tới hệ miễn dịch khiến cho tình trạng càng thêm trầm trọng, lâu khỏi. Các loại đồ uống kích thích, thực phẩm chế biến sẵn cũng nên tránh.

Lựa chọn thực phẩm phù hợp có thể giúp bạn mau lành bệnh

Hiện nay, đã có vắc xin ngừa zona giúp giảm nguy cơ mắc bệnh hoặc giảm biến chứng.

Khi có nhu cầu tư vấn, điều trị zona thần kinh, bạn có thể tới các cơ sở y tế thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC. Đội ngũ bác sĩ, chuyên gia giàu kinh nghiệm cùng hệ thống máy móc tiên tiến tại MEDLATEC sẽ giúp bạn điều trị nhanh, hiệu quả cao mọi vấn đề về sức khỏe. Quý khách hãy gọi tới số 1900 56 56 56 để được hướng dẫn chi tiết cách thức đặt lịch khám tại MEDLATEC.