1. Tìm hiểu chung về u nang dưới lưỡi

Nhú lưỡi là một trong những bộ phận quan trọng nhất của cấu tạo lưỡi. Vai trò chính của bộ phận này là giúp cơ thể cảm nhận vị từ các loại đồ ăn, đồ uống tiêu thụ hàng ngày. Theo đó, chức năng nhận biết vị được thực hiện bởi hệ thống chồi vị giác, với kích thước cực nhỏ, tập trung quanh vùng nhú lưỡi. Những chồi vị giác này làm nhiệm vụ truyền tín hiệu đến não bộ giúp cơ thể nhận biết vị của đồ ăn, thức uống. 

Trong phần lớn trường hợp, u nang dưới lưỡi không gây đau

Thông thường, nhú lưỡi cùng chồi vị giác sẽ nằm đối xứng tại hai bên lưỡi, không tạo cảm giác khó chịu. Màu sắc đặc trưng của chúng là màu hồng nhạt. 

Khi mới xuất hiện, u nang dưới lưỡi chỉ là các nốt nhỏ, hồng nhạt hoặc màu trắng, không gây đau. Thế nhưng nếu không chú ý điều trị, chúng có xu hướng phát triển lớn dần, hình thành các khối dẹt, tập trung tại vùng lưỡi họng. Những nang dưới lưỡi này đôi khi còn xếp chồng lên nhau, gây tình trạng đau rát, chảy máu hoặc chảy dịch, làm tăng nguy cơ viêm loét tại vùng khoang miệng. 

2. Nguyên nhân dẫn đến u nang dưới lưỡi 

Sự xuất hiện của u nang dưới lưỡi có thể đến từ nguyên nhân bệnh lý hoặc một số tác nhân khác. Cụ thể:

2.1. Bệnh lý 

Một số bệnh lý tại khoang miệng hoặc đường ruột dễ dẫn đến sự hình thành của các u nang tập trung dưới lưỡi. Chẳng hạn như: 

• Viêm nhú lưỡi: Chủ yếu xuất hiện trong thời gian ngắn nhưng dễ khiến nang dưới lưỡi bị sưng. 
• Tình trạng nhiễm trùng: Trường hợp khoang miệng bị vi khuẩn, virus tấn công, các u nang nằm dưới lưỡi thường dễ bị sưng đỏ hơn. 
• Bỏng miệng: Nếu ăn phải đồ ăn hoặc thức uống nóng, nhú lưỡi dễ bị sưng phồng do bỏng. 
• Ung thư khoang miệng: Mặc dù khá hiếm gặp nhưng sự xuất hiện của u nang lưỡi có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư khoang miệng.
• Trào ngược dạ dày: Lượng axit trào ngược từ dạ dày lên vùng miệng có thể khiến nhú dưới lưỡi sưng lên. 

Bệnh lý trào ngược dạ dày dễ làm tăng nguy cơ xuất hiện u nang lưỡi

2.2. Những nguyên nhân khác

Ngoài ảnh hưởng bởi các bệnh lý, u nang dưới lưỡi có thể là do một vài nguyên nhân khác. Trong đó: 

• Nhú lưỡi bị kích thích: Chủ yếu xuất hiện ở người đeo răng giả, khiến nhú lưỡi bị kích thích, tạo điều kiện hình thành u nang dưới lưỡi. 
• Thói quen ăn đồ cay nóng: Thường xuyên ăn đồ cay nóng là một trong những nguyên nhân gây kích thích hình thành u nang. 
• Thiếu hụt vitamin, khoáng chất: Nếu không cung cấp cho cơ thể đủ vitamin B, sắt, bạn có nguy cơ phải đối mặt với u nang dưới lưỡi. 
• Stress kéo dài: Không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần, stress dài ngày có thể tạo điều kiện hình thành u nang dưới lưỡi. 
• Quan hệ tình dục bằng miệng: Tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm virus HPV, khiến lưỡi bị nhiễm trùng dẫn đến u nang. 
• Lạm dụng thuốc lá: Nhiều độc tố trong thuốc lá có thể gây kích thích chồi vị giác, nhú lưỡi tạo điều kiện hình thành u nang dưới lưỡi. Ngoài ra, việc sử dụng thuốc lá thường xuyên còn làm tăng nguy cơ mất khả năng nhận biết mùi vị. 
• Tình trạng dị ứng thực phẩm: Khi tiếp xúc với thực phẩm dễ gây dị ứng, nhú lưỡi bị sưng lên. 

Lạm dụng thuốc lá là một trong những tác nhân làm tăng nguy cơ xuất hiện u nang lưỡi

3. Triệu chứng theo từng giai đoạn tiến triển

Trong phần lớn trường hợp, các u nang dưới lưỡi có xu hướng biến mất sau một thời gian ngắn. Thế nhưng nếu nhận thấy những u nang này xuất hiện trên 10 ngày, gây khó khăn khi ăn uống, bạn cần đi khám. Tùy theo từng giai đoạn tiến triển, biểu hiện của tình trạng này có thể thay đổi. 

3.1. Triệu chứng trong giai đoạn đầu

Khi u nang lưỡi mới hình thành, bạn thường chỉ cảm thấy như có dị vật nhỏ mắc ở lưỡi. Đồng thời, một số điểm phồng cũng dần xuất hiện, kèm theo đó là sự biến đổi về màu sắc, niêm mạc chuyển màu trắng. Nếu chạm vào, bạn có thể cảm nhận được khối u nhỏ dưới lưỡi. 

3.2. Giai đoạn toàn phát

Trong giai đoạn toàn phát, dấu hiệu của u nang lưỡi đã dần rõ nét hơn. Dưới đây là những triệu chứng phổ biến: 

• Cảm thấy đau mỗi khi ăn uống. 
• Đau khi nuốt và giao tiếp. 
• Cơ thể lên cơn sốt (dấu hiệu của tình trạng nhiễm trùng). 
• Cơn đau có xu hướng nghiêm trọng mỗi khi nhai nuốt, ăn đồ ăn cay nóng. 
• Lượng nước bọt tiết ra nhiều hơn. 
• Chảy máu miệng.
• Hơi thở xuất hiện mùi hôi (dấu hiệu của hoại tử). 
• Xuất hiện các vết loét trong lưỡi khiến tình trạng chảy máu miệng trầm trọng hơn. 

Đến giai đoạn tiến triển, người bệnh thường xuyên cảm thấy đau miệng

3.3. Giai đoạn tiến triển

Ở giai đoạn này, triệu chứng bệnh có xu hướng nghiêm trọng hơn. Đơn cử như: 

• Vết loét lan rộng, xâm nhập xuống bề mặt lưỡi hoặc mặt dưới của lưỡi khiến người bệnh đau dữ dội, tăng nguy cơ bội nhiễm. 
• Hơi xuất hiện mùi hôi. 
• Chảy máu miệng thường xuyên, khiến cơ thể mất máu, suy nhược. 

4. Cách điều trị

Tùy theo nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị thích hợp. Cụ thể như: 

• U nang dưới lưỡi mức độ nhẹ do nhiễm HPV hoặc loét miệng: Dạng u nang lưỡi này có xu hướng tự lành lại sau một vài ngày. Vì vậy, bệnh nhân không nhất thiết phải điều trị. 
• U nang dưới lưỡi Lympho: Bệnh nhân thường được chọc hút dịch hoặc điều trị bằng liệu pháp laser, áp lạnh. Những phương pháp này có thể giúp phá hủy tổn thương. 
• U nang lưỡi do nhiễm HPV khó lành: Điều trị theo phương pháp áp lạnh hoặc sử dụng một số loại thuốc tiêm hỗ trợ kháng virus, tác động trực tiếp vào vùng tổn thương. 
• U tuyến nước bọt: Bệnh nhân thường được chỉ định dùng thuốc kháng viêm, massage tuyến nước bọt giúp khối u dễ bị đẩy ra bên ngoài. Nếu kích thước khối u lớn, có xu hướng lan rộng, bệnh nhân cần phải phẫu thuật. Trường hợp khối u chứa tế bào ác tính, người bệnh cần tiếp tục hóa trị, xạ trị hoặc một số phương pháp khác. 

Một số loại thuốc kháng virus có thể được chỉ định cho người bệnh

Ngoài điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ, người bị u nang dưới lưỡi có thể áp dụng một số biện pháp giảm nhẹ triệu chứng đơn giản như: 

• Vệ sinh răng miệng hằng ngày.
• Dùng nước súc miệng đặc trị theo chỉ dẫn của bác sĩ. 
• Hạn chế tiêu thụ thực phẩm cay nóng, chứa nhiều axit và đường. 
• Từ bỏ thuốc lá. 

Mặc dù hiếm khi gây nguy hiểm nhưng u nang dưới lưỡi vẫn cần được thận trọng theo dõi, xử lý trong trường hợp gây ảnh hưởng đến việc ăn uống. Nếu phát hiện các u nang trong lưỡi không biến mất sau vài ngày, bạn hãy đến khám tại Hệ thống Y tế MEDLATEC để được bác sĩ kiểm tra, xác định nguyên nhân, điều trị kịp thời. Để đặt lịch khám tại MEDLATEC, Quý khách vui lòng liên hệ số 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.