1. Axit folic là gì và vì sao dưỡng chất này được nhiều mẹ bầu sử dụng

Trong quá trình mang thai, nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể người mẹ thay đổi đáng kể để đảm bảo sự phát triển toàn diện của thai nhi. Một trong những vi chất không thể thiếu chính là axit folic. Đây là một loại vitamin nhóm B có vai trò đặc biệt quan trọng trong giai đoạn đầu của thai kỳ.

Axit folic thực chất là vitamin B9, có thể tan trong nước. Chất này có vai trò thiết yếu trong quá trình tạo tế bào mới, tổng hợp DNA và hỗ trợ chức năng thần kinh.

Axit folic thực chất là vitamin B9, có thể tan trong nước

Đối với phụ nữ mang thai, axit folic giúp phòng ngừa các dị tật ống thần kinh ở thai nhi, bao gồm nứt đốt sống, não úng thủy hay vô sọ,... Đây đều là những dị tật bẩm sinh nguy hiểm có thể khiến thai nhi tử vong hoặc để lại di chứng suốt đời. Ngoài ra, vi chất này còn hỗ trợ tủy xương tạo hồng cầu, giảm nguy cơ thiếu máu hồng cầu to, một biến chứng thường gặp ở thai phụ.

2. Dấu hiệu mẹ bầu đang bị dư thừa axit folic

Tình trạng dư thừa axit folic ở mẹ bầu thường thể hiện qua các biểu hiện như:

• Đầy bụng, tiêu chảy hoặc buồn nôn kéo dài: Dư axit folic có thể kích thích đường tiêu hóa khiến mẹ bầu cảm thấy đầy hơi, ăn không ngon, thậm chí tiêu chảy nhẹ.
• Cảm giác bồn chồn, khó ngủ, ngủ không sâu giấc: Khi nồng độ axit folic trong máu tăng cao, hệ thần kinh có thể bị kích thích nhẹ, dẫn đến tình trạng mất ngủ hoặc có cảm giác hồi hộp, khó chịu trong người.
• Mệt mỏi, tê bì tay chân dù đã nghỉ ngơi đầy đủ: Dư thừa axit folic có thể che lấp các biểu hiện của thiếu vitamin B12, gây ra cảm giác Mệt mỏi, tê tay hoặc yếu cơ không rõ nguyên nhân.
• Xuất hiện tình trạng da mẩn đỏ, ngứa nhẹ hoặc dị ứng: Trong một số trường hợp hiếm, cơ thể mẹ có thể phản ứng với lượng axit folic quá cao thông qua biểu hiện trên da như nổi mẩn, ngứa râm ran hoặc phát ban nhẹ, đặc biệt ở vùng cổ, ngực hoặc tay chân.

Mẹ bầu cảm thấy mệt mỏi dù nghỉ ngơi đầy đủ

3. Giải đáp câu hỏi bà bầu uống thừa axit folic có sao không

Axit folic là một trong những vi chất cần thiết cho thai kỳ, đặc biệt trong giai đoạn hình thành ống thần kinh của thai nhi. Tuy nhiên, việc bổ sung quá mức axit folic cũng có thể gây ra những tác động không mong muốn đối với sức khỏe của mẹ và bé như:

3.1. Tế bào thần kinh có dấu hiệu lão hóa nhanh hơn

Khi lượng axit folic trong cơ thể vượt quá nhu cầu, cơ chế trao đổi chất ở hệ thần kinh bị ảnh hưởng. Các tế bào thần kinh bị kích thích quá mức, từ đó dễ rối loạn hoạt động và thoái hóa sớm. Mẹ bầu có thể cảm thấy bị suy giảm trí nhớ, mất tập trung, mỏi mệt dai dẳng dù ăn uống và nghỉ ngơi hợp lý. 

Về lâu dài, tình trạng này khiến các tế bào thần kinh yếu đi, mất khả năng tái tạo và đẩy nhanh quá trình lão hóa ở não bộ.

Câu trả lời đầu tiên cho thắc mắc bà bầu uống thừa axit folic có sao không là làm tăng tốc độ lão hóa tế bào thần kinh

3.2. Khó nhận biết sự thiếu hụt của vitamin B12

Khi axit folic dư thừa, cơ thể vẫn có thể tạo ra hồng cầu ở mức độ bình thường, khiến mẹ bầu không phát hiện ra sự thiếu hụt vitamin B12. Trong khi đó, thiếu B12 lại gây tổn thương hệ thần kinh. Mẹ bầu sẽ gặp các dấu hiệu như tê tay chân, hoa mắt, yếu cơ hoặc rối loạn cảm giác nhưng dễ bỏ qua vì nghĩ là triệu chứng thai kỳ thông thường. 

Khi không được phát hiện sớm, tình trạng thiếu B12 kéo dài có thể gây tổn thương thần kinh, ảnh hưởng đến cả mẹ và sự phát triển của thai nhi.

3.3. Trẻ chậm phát triển trí não

Cơ thể mẹ khi thừa axit folic sẽ không chuyển hóa hết lượng vitamin này, gây tích tụ trong máu. Chất này có thể gây rối loạn quá trình phân chia tế bào thần kinh ở thai nhi, làm chậm sự hình thành cấu trúc não, dẫn đến hậu quả là giảm khả năng ngôn ngữ, tư duy, phản xạ và tập trung ở trẻ sau sinh. Trẻ có thể học chậm hơn, tiếp thu kém và dễ rối loạn hành vi ở tuổi mẫu giáo hoặc tiểu học.

Trẻ có thể bị chậm phát triển trí não do mẹ dư thừa axit folic

4. Dư thừa axit folic khi mang thai phải làm sao?

Như vậy, bạn đã được giải đáp thắc mắc bà bầu uống thừa axit folic có sao không. Trường hợp nhận thấy có dấu hiệu thừa axit folic, mẹ bầu có thể xử lý như sau:

4.1. Dừng sử dụng viên uống bổ sung

Bước đầu tiên, mẹ cần tạm dừng ngay các viên uống bổ sung có chứa axit folic, ngay cả khi đó là vitamin tổng hợp. Dư axit folic chủ yếu đến từ việc dùng nhiều sản phẩm bổ sung dinh dưỡng bị trùng thành phần. Việc ngưng dùng không ảnh hưởng xấu đến thai nhi nếu được kiểm soát sớm. Trong thời gian này, mẹ nên chuyển sang bổ sung axit folic từ thực phẩm tươi tự nhiên.

4.2. Uống thật nhiều nước

Cơ thể mẹ bầu sẽ đào thải phần lớn lượng axit folic dư thừa qua đường tiết niệu. Vì vậy, tăng lượng nước uống hàng ngày là cách đơn giản giúp làm loãng nồng độ chất này trong máu và thúc đẩy đào thải nhanh hơn.

Mẹ bầu nên uống thật nhiều nước để đào thải axit folic dư

4.3. Đến khám tại cơ sở y tế uy tín

Nếu mẹ đã sử dụng liều cao axit folic liên tục trong nhiều tuần, việc thăm khám và làm xét nghiệm máu là rất cần thiết. Xét nghiệm định lượng folate và vitamin B12 sẽ cho biết liệu có rối loạn nào đang diễn ra trong cơ thể không, từ đó có hướng xử lý phù hợp.

Một địa chỉ y tế uy tín mẹ bầu có thể lựa chọn là chuyên khoa Sản phụ khoa thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC, đơn vị với gần 30 năm kinh nghiệm chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Ngoài đội ngũ chuyên gia, bác sĩ giỏi, MEDLATEC còn sở hữu Trung tâm Xét nghiệm đạt chuẩn quốc tế ISO 15189:2022, được cấp chứng chỉ CAP từ Hội Bệnh học Hoa Kỳ - một minh chứng cho độ chính xác và độ tin cậy cao trong từng kết quả xét nghiệm tại đây.

Không chỉ vậy, MEDLATEC còn trang bị đầy đủ hệ thống máy chẩn đoán hiện đại như siêu âm, nội soi, X-quang, MRI, CT Scan,… được nhập khẩu từ Mỹ, Đức, Thụy Sĩ,... hỗ trợ theo dõi toàn diện sức khỏe thai kỳ. 

Như vậy, với câu hỏi bà bầu uống thừa axit folic có sao không thì câu trả lời là có. Dùng quá liều trong thời gian dài có thể gây rối loạn thần kinh, ảnh hưởng phát triển trí não thai nhi và khó phát hiện tình trạng thiếu vitamin B12. Để đảm bảo an toàn, mẹ hãy bổ sung axit folic đúng liều, theo hướng dẫn của bác sĩ và chủ động thăm khám khi cần thiết. Nếu có nhu cầu đặt lịch khám tại MEDLATEC, Quý khách vui lòng liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.