1. Bệnh đau thần kinh tọa - nguyên nhân và triệu chứng

1.1. Triệu chứng cho thấy đau thần kinh tọa

Thần kinh tọa (dây thần kinh hông to hoặc dây thần kinh ngồi) là dây thần kinh lớn nhất của cơ thể, kéo dài từ thắt lưng đến tận cùng ngón chân. Đây là bộ phận chi phối cảm giác, vận động, dinh dưỡng của các cơ vùng mông, mặt sau đùi, bàn chân và cẳng chân.

Các vùng thường bị đau trong bệnh đau thần kinh tọa

Đau thần kinh tọa có triệu chứng thể hiện qua cảm giác đau ở vùng thắt lưng lan xuống phía dưới mông và đùi. Nếu nghiêm trọng hơn có thể đau lan đến tận cùng các ngón chân. Hướng lan của cơn đau phụ thuộc vào vị trí tổn thương của dây thần kinh. 

Ngoài ra, tùy vào từng trường hợp cụ thể mà cường độ đau cũng không giống nhau, đau thường tăng khi vận động và giảm theo tư thế, có thể kèm cảm giác như bị kim châm, tê buốt. Một số trường hợp biến chứng co rút cơ thắt lưng, vẹo cột sống về một bên.

1.2. Nguyên nhân gây đau thần kinh tọa

Muốn biết được công dụng của việc bấm huyệt chữa đau thần kinh tọa thì trước tiên cần biết được căn nguyên của bệnh. Nguyên nhân đau thần kinh tọa phổ biến nhất là do thoát vị đĩa đệm cột sống. Ngoài ra, sai tư thế trong lao động, sinh hoạt cũng góp phần hình thành bệnh lý này. Những người chơi thể thao cường độ cao lâu ngày cũng có thể khiến cho nhóm cơ và cột sống thắt lưng bị co cứng từ đó gây nên bệnh. 

2. Bấm huyệt chữa đau thần kinh tọa: công dụng và cách thực hiện

2.1. Tại sao bấm huyệt có tác dụng chữa đau thần kinh tọa?

Bấm huyệt chữa đau thần kinh tọa là phương pháp chữa bệnh thuộc lý luận y học cổ truyền. Phương pháp này sử dụng lực của bàn tay, cùi trỏ, ngón cái, khuỷu tay,... tác động lên huyệt vị, cơ, gân, khớp của người bệnh. 

Đây là một loại kích thích vật lý cơ học tác động vào huyệt vị, cơ quan thụ cảm ở cơ và da để tạo ra các thay đổi về nội tiết, thần kinh thể dịch, tăng dinh dưỡng và tuần hoàn tại chỗ. Việc tác động trực tiếp vào các huyệt sẽ giúp lưu thông khí huyết kinh mạch để giảm đau, tạo cảm giác thư giãn và tăng cường dinh dưỡng cho vùng bị đau mỏi.

Bấm huyệt chữa đau thần kinh tọa giúp giảm đau và mang lại cảm giác thoải mái cho người bệnh

Áp dụng bấm huyệt chữa đau thần kinh tọa mang lại các công dụng sau:

- Tăng lưu thông dưỡng chất và máu nhờ đó mà chức năng  sụn, khớp được bảo vệ và tăng cường.

- Phòng ngừa thoái hóa và cải thiện khả năng linh hoạt cho khớp.

- Hạn chế co cứng khớp, cải thiện chức năng vận động.

- Giảm đau và nhức mỏi lưng.

Kết hợp bấm huyệt chữa đau thần kinh tọa, dùng thuốc và vật lý trị liệu sẽ giúp cho người mắc bệnh lý này giảm rõ rệt triệu chứng đau nhức và tê bì, hạn chế lệ thuộc thuốc.

2.2. Trường hợp nào được/không được chữa đau thần kinh tọa bằng bấm huyệt?

- Trường hợp có thể chữa đau thần kinh tọa bằng bấm huyệt 

+ Cột sống bị thoái hóa.

+ Viêm đa dây thần kinh.

+ Thoát vị địa đệm khiến dây thần kinh bị chèn ép.

+ Đau thần kinh sau zona.

+ Đái tháo đường biến chứng dây thần kinh.

- Trường hợp không thể áp dụng chữa đau thần kinh tọa bằng bấm huyệt

+ Vùng bấm huyệt bị viêm nhiễm cấp.

+ Mắc bệnh lý nội ngoại khoa cần cấp cứu.

+ Vùng bấm huyệt có vết thương hở hoặc bị chấn thương.

+ Hai chân bị liệt vì bệnh lý có chỉ định điều trị ngoại khoa: đột quỵ, u tủy, u não,...

+ Mắc bệnh thần kinh giai đoạn cấp nhưng đang tiến triển.

+ Bị bệnh da liễu.

+ Bị viêm nhiễm đặc hiệu.

2.3. Cách chữa đau thần kinh tọa bằng bấm huyệt

- Chuẩn bị

+ Người thực hiện: cần thực hiện bởi y sĩ, bác sĩ hoặc kỹ thuật viên đã được đào tạo bài bản về chuyên ngành y học cổ truyền, đã được cấp phép chứng chỉ hành nghề.

+ Phương tiện sử dụng: giường nằm thoải mái, sạch sẽ; phòng bấm huyệt thông thoáng; dầu hoặc bột xoa bóp; cồn sát trùng.

+ Người bệnh: đồng ý bấm huyệt và đã được tư vấn cụ thể về vị trí và quy trình bấm huyệt, nằm ở tư thế sấp trên mặt phẳng cố định hoặc giường.

- Cách thực hiện bấm huyệt chữa bệnh đau thần kinh tọa

+ Người thực hiện bấm huyệt đứng hoặc ngồi phía bên phải người bệnh trong tư thế thoải mái, đưa hai bàn tay đặt lên hông người bệnh, đặt ngón tay cái 2 bên thắt lưng người bệnh và bấm các huyệt cần thiết như: a thị huyệt, hoàn khiêu, đại trường du, thận du,... Trong lúc bấm cần giữ cho đốt ngón tay thứ nhất và thứ 2 vuông góc, bấm từ từ khi bắt đầu sau đó dần dần tăng lên cho đến khi người bệnh cảm thấy tức nặng.

Các huyệt quan trọng trong bấm huyệt chữa đau thần kinh tọa

+ Thời gian bấm mỗi huyệt duy trì khoảng 1 phút.

+ Liệu trình điều trị: mỗi ngày 20 - 30 phút, duy trì 10 - 30 ngày/liệu trình tùy thuộc vào mức độ và tiến triển của bệnh.

3. Một số lưu ý khi thực hiện bấm huyệt chữa đau thần kinh tọa

Mặc dù bấm huyệt chữa đau thần kinh tọa đem lại nhiều công dụng cho sức khỏe cột sống của người bệnh nhưng trong quá trình thực hiện phương pháp này nên:

- Kết hợp với phác đồ điều trị của bác sĩ chuyên khoa và các bài tập trị liệu cần thiết.

- Không bôi tinh dầu và xoa bóp vào vết thương hở để tránh viêm nhiễm da.

- Tuyệt đối không tự ý bấm huyệt khi đang mang thai.

Thực tế cho thấy bấm huyệt chữa đau thần kinh tọa dựa trên tác động vật lý đã đem lại hiệu quả rõ rệt trong cải thiện tê bì, đau nhức, lưu thông tuần hoàn máu và chữa lành tổn thương cột sống. Tuy nhiên, để khắc phục tối đa căn bệnh này cần kết hợp giữa bấm huyệt với với phương pháp điều trị chuyên sâu do bác sĩ chỉ định và lối sống khoa học, tập luyện hợp lý. Chỉ như vậy thì mới trị liệu tận gốc căn nguyên gây đau thần kinh tọa.