Tuyến vú phát triển đơn thuần có phải là do dậy thì sớm?

Đến BVĐK MEDLATEC khám, bé H., được ThS.BS Dương Thị Thủy - chuyên khoa Nhi khám trực tiếp. 

Thăm khám ban đầu, bé H., cao 113cm nằm trong giới hạn bình thường độ tuổi, song trẻ đang có tình trạng thừa cân: cân nặng 27 kg > 2SD so với trẻ cùng giới cùng tuổi, chỉ số BMI 21,1 kg/m2. Thăm khám dấu hiệu dậy thì bé H., chưa có lông nách, chưa lông mu và chưa có kinh nguyệt; khám vú khoảng B2-3.

Dậy thì sớm ở trẻ nữ cần phân biệt với tuyến vú phát triển đơn thuần

Khai thác tiền sử gia đình đều khỏe mạnh, mẹ và chị gái dậy thì trong độ tuổi 12-13 tuổi. Trẻ có chế độ ăn nhiều chất béo, ít chất xơ.

Để kiểm tra chuyên sâu hơn về tình trạng sức khỏe của bé, bác sĩ Thủy chỉ định làm thêm một số xét nghiệm máu đánh giá tình trạng thừa cân, thiếu vi chất dinh dưỡng: đường, mỡ máu, canxi, phosphat, vitamin D, Alkaline Phosphatase; và đặc biệt hơn là bộ xét nghiệm nội tiết hormone: LH, Estradiol, FSH; cũng như Siêu âm tử cung, buồng trứng hai bên; X quang tuổi xương để biết trẻ có dậy thì sớm hay không.

Kết quả xét nghiệm thu được là tình trạng tăng mỡ máu, còi xương thiếu vitamin D. Thật may các xét nghiệm đo x-quang tuổi xương, cũng như bộ xét nghiệm nội tiết sinh dục và hình ảnh siêu âm tử cung buồng trứng theo độ tuổi của trẻ.

Kết luận chẩn đoán: Bé H., có tuyến vú phát triển sớm đơn thuần, rối loạn mỡ máu, còi xương thiếu vitamin D và thừa cân. 

Sau đó, bác sĩ kê đơn bổ sung canxi, vitamin D, tư vấn chế độ ăn uống giảm đường, dầu mỡ, tăng rau xanh, tập thể dục kiểm soát cân nặng và theo dõi triệu chứng dậy thì ở trẻ.

Khi nào được coi là dậy thì sớm?

Bác sĩ Thủy cho biết: Dậy thì sớm là dấu hiệu trẻ phát triển các đặc tính sinh dục sớm hơn bình thường, ở bé gái phát triển ngực trước 8 tuổi, có kinh trước 9,5 tuổi; bé trai tăng kích thước của tinh hoàn và dương vật trước 9 tuổi. Tỷ lệ dậy thì sớm xuất hiện ở các bé gái nhiều hơn 10 lần so với các bé trai. Cần phân biệt rõ tình trạng trẻ thật sự dậy thì với chứng vú phát triển - một rối loạn lành tính trong đó ngực phát triển đơn thuần, không đi kèm với các dấu hiệu dậy thì khác ở trẻ gái.

Dậy thì sớm là dấu hiệu trẻ phát triển các đặc tính sinh dục sớm hơn bình thường

Cơ chế dậy thì bình thường là quá trình phát tín hiệu từ trục dưới đồi đến tuyến yên và đến bộ phận sinh dục (buồng trứng, tinh hoàn) tiết ra hocmon sinh dục trong độ tuổi dậy thì. 

Tất cả những trường hợp tín hiệu phát ra đi theo cơ chế này gọi là dậy thì sớm trung ương, ngược lại không đi theo cơ chế trình tự này được gọi dậy thì sớm ngoại vi.

Nguyên nhân dậy thì sớm ở trẻ gái

Hiện nay, nguyên nhân dẫn tới dậy thì sớm ở trẻ gái vẫn chưa được biết rõ. Một số yếu tố cá nhân, môi trường, gia đình có thể là nguyên nhân tiềm ẩn gây ra biến đổi này như:

- Do bệnh lý bất thường của cơ thể: U ở vùng dưới đồi hoặc ở tuyến yên nằm ở não bộ… Hay các trường hợp có u nang buồng trứng, u thượng thận, các bệnh tuyến giáp…

- Thực phẩm tồn dư hormone: Hiện nay, ngành chăn nuôi công nghiệp với các dây chuyền sản xuất sữa bò, thịt lợn, gà... thường lạm dụng các hormon tăng trưởng

- Do nhiễm các dẫn chất phtalat từ môi trường. Các dẫn chất này thường thấy trong đồ dùng bằng nhựa như: chai, can, túi, bao, gói, đầu núm vú, bình sữa, đồ chơi trẻ em... khi sử dụng dẫn chất phtalat bị trôi ra và theo đường tiêu hóa vào trong cơ thể. Các bé gái bị nhiễm phtalat bị rối loạn nội tiết và dậy thì sớm.

- Thừa cân, béo phì là yếu tố nguy cơ gây dậy thì sớm ở trẻ.

- Yếu tố gia đình: Tuổi dậy thì của mẹ, chị em gái trong gia đình cũng ảnh hưởng tới độ tuổi dạy thì của trẻ.

Nguy cơ khi trẻ phát triển sớm

Ở trẻ dậy thì sớm, gây ảnh hưởng lớn đến chiều cao, thể trạng và tâm lý của trẻ, cụ thể để lại những hậu quả sau:

- Giảm chiều cao lúc trưởng thành: Chiều cao của trẻ tăng nhanh và cao hơn các bạn cùng tuổi ở giai đoạn đầu, tuy nhiên chiều cao khi trưởng thành của trẻ dạy thì sớm thấp hơn nhiều so trẻ dậy thì bình thường do sụn đầu xương đã bị canxi hóa sớm hơn bình thường. Trẻ bị dậy thì sớm nếu không được điều trị chiều cao có thể giảm 15 - 20 cm so với bình thường. 

Trẻ bị dậy thì sớm nếu không được điều trị chiều cao có thể giảm 15 - 20 cm so với bình thường. 

- Ảnh hưởng phát triển tâm, sinh lý: Trẻ bị dậy thì sớm cơ quan sinh dục, sinh lý đã phát triển song nhận thức của trẻ chưa phát triển kịp để đón nhận sự phát triển của cơ thể, khiến trẻ thường lo lắng, tự ti trước bạn bè. Nguy hiểm hơn, trẻ chưa biết cách tự chăm sóc và tự bảo vệ bản thân nên dễ bị các đối tượng xấu lợi dụng và lạm dụng tình dục. 

Để tránh dậy thì sớm, cha mẹ cần lưu ý gì?

Đoạn này em thêm đoạn giới thiệu việc cha mẹ chủ quan cứ ăn uống, ép ăn đê còn béo mới khỏe, hoặc sử dụng không cân đối ăn uống.... nhưng đây chính là nguyên nhân, sau đó dẫn nội dung bên dưới, vì đoạn sapo chị để nguyên nhân do từ bữa ăn....Nội dung này để BS Thủy đưa ý kiến

- Chế độ dinh dưỡng rất quan trọng:

+ Không nên cho trẻ ăn những thực phẩm: Đông trùng hạ thảo, nhân sâm, sữa ong chúa; Trái cây và rau củ quả trái mùa, do trái cây và rau trái trái vụ hầu hết đều có sử dụng chất bảo vệ thực vật, thúc đẩy sinh trưởng

+ Hạn chế cho trẻ ăn những món thịt từ gia súc, gia cầm, hải sản có sử dụng chất tăng trọng.

+ Tránh các loại thực phẩm có nhiều chất béo và lượng đường cao như sôcôla, các loại bánh, đồ uống ngọt, đồ ăn chiên rán nhiều dầu mỡ vì nếu sử dụng quá thường xuyên sẽ làm cho trẻ hấp thụ nhiều chất béo dẫn đến nguy cơ thừa cân, béo phì, rối loạn nội tiết làm tăng nguy cơ dậy thì sớm lên tới 2,5 lần so với trẻ bình thường. 

- Tăng cường vận động, thể dục thể thao: Mỗi ngày nên cho trẻ hoạt động thể dục từ 20-30 phút. Các bài tập có lợi cho sự phát triển lâu dài của trẻ bao gồm chạy, nhảy cao, nhảy dây, bơi lội, đá cầu…

- Ngủ đủ giấc: Tuyến yên sẽ tiết ra hormone tăng trưởng ở mức cao điểm vào ban đêm, vì thế cha mẹ cần đảm bảo rằng trẻ phải được ngủ đủ giấc, thường là không dưới 9 giờ.

- Không nên tự ý dùng thuốc cho con, đặc biệt thuộc nội tiết có thể gây những ảnh hưởng không tốt tới sức khoẻ của trẻ.

- Đưa trẻ đi khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt ở trẻ có dấu hiệu nguy cơ: thừa cân, béo phì, tuyến vú phát triển sớm để được bác sĩ tư vấn cụ thể. 

Chuyên khoa Nhi, BVĐK MEDLATEC - Địa chỉ tin cậy, chất lượng uy tín

Chuyên khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC tự hào khi trở thành một trong số những đơn vị y tế uy tín hàng đầu, được hàng triệu khách hàng tin tưởng và lựa chọn tới thăm khám, điều trị bệnh.

Tại đây, quy tụ đội ngũ chuyên gia, bác sĩ chuyên khoa Nhi giàu kinh nghiệm, tận tâm: ThS.BS Hoàng Thị Năng, ThS.BS Nguyễn Tuấn Anh, ThS.BS Dương Thị Thủy, BSCKI Lâm Quốc Hiệu, BS Trần Thị Kim Ngọc.

Không chỉ vậy, MEDLATEC luôn là một trong số ít các cơ sở y tế ngoài công lập đi đầu trang bị đồng bộ hệ thống máy móc hiện đại, tự động hoàn toàn và đạt chuẩn quốc tế như: Hệ thống máy xét nghiệm của Roche và Abbott; Máy chụp cắt lớp vi tính CT 128 dãy; Chụp cộng hưởng từ MRI đều được nhập khẩu từ Mỹ và Nhật Bản.

Hướng đến sự hài lòng của khách hàng, bệnh viện còn chú trọng và ứng dụng thành công công nghệ 4.0 vào quản lý khám, chữa bệnh để mang đến quy trình khám khép kín, khoa học, số hóa, đặc biệt là ứng dụng kết nối bác sĩ và bệnh nhân ở bất cứ mọi nơi qua app Med-On.

Thêm thông tin than toán bảo hiểm y tế, làm việc cả ngày nghỉ rất tiện lợi để cha mẹ sắp xếp thời gian đưa con đi khám.

Mọi thông tin chi tiết, xin quý khách hàng vui lòng liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 để được giải đáp.