1. Giang mai là bệnh gì?

Giang mai là bệnh truyền nhiễm qua đường tình dục, tác nhân gây bệnh là xoắn khuẩn Treponema pallidum. Đây là loại vi khuẩn có hình xoắn ốc, khả năng di chuyển nhanh và dễ xâm nhập vào cơ thể qua niêm mạc sinh dục, hậu môn, miệng hoặc qua các vết trầy xước trên da. Ngoài con đường tình dục, bệnh còn có thể lây truyền từ mẹ sang con trong thai kỳ (giang mai bẩm sinh), qua đường máu nếu dùng chung kim tiêm hoặc nhận máu không an toàn.

Giang mai là bệnh lý do xoắn khuẩn Treponema pallidum gây ra

Bệnh giang mai thường tiến triển âm thầm qua nhiều giai đoạn, mỗi giai đoạn có triệu chứng đặc trưng. Tuy là bệnh lý nguy hiểm nhưng giang mai có thể điều trị khỏi nếu được phát hiện sớm. Phác đồ điều trị chủ yếu là dùng kháng sinh penicillin hoặc các loại kháng sinh thay thế trong trường hợp dị ứng. Tuy nhiên, việc tự ý dùng thuốc hoặc điều trị không đúng phác đồ có thể khiến bệnh tái phát, thậm chí nặng hơn.

Để phòng ngừa giang mai, cần quan hệ tình dục an toàn, không dùng chung kim tiêm, kiểm tra sức khỏe định kỳ và phụ nữ mang thai nên được sàng lọc trước sinh để tránh nguy cơ lây truyền cho con.

2. Bệnh giang mai giai đoạn 1 có nguy hiểm không?

Giang mai giai đoạn 1 là giai đoạn sớm nhất sau khi xoắn khuẩn Treponema pallidum xâm nhập vào cơ thể. Thông thường, sau khoảng 10 - 90 ngày (trung bình 3 tuần) kể từ khi bị lây nhiễm, người bệnh bắt đầu xuất hiện dấu hiệu đặc trưng gọi là săng giang mai. Đây là vết loét nông, hình tròn hoặc bầu dục, bờ nhẵn, không đau, không mủ, thường xuất hiện ở bộ phận sinh dục, hậu môn, miệng hoặc những nơi tiếp xúc trực tiếp với mầm bệnh.

Điều nguy hiểm là sang thương này thường tự biến mất sau 3 - 6 tuần, khiến người bệnh chủ quan, lầm tưởng rằng đã khỏi. Trên thực tế, xoắn khuẩn giang mai vẫn tồn tại trong cơ thể và tiếp tục phát triển sang giai đoạn 2, với những biến chứng nặng nề hơn.

Mặc dù giai đoạn 1 chưa gây tổn thương sâu đến tim, não hay hệ thần kinh, nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều nguy hiểm:

• Dễ lây lan: Đây là giai đoạn bệnh có khả năng lây truyền rất cao qua quan hệ tình dục không an toàn, qua vết thương hở hoặc tiếp xúc trực tiếp với vết loét;
• Khó nhận biết: Vì không đau, không ngứa, vết loét thường bị bỏ qua, đặc biệt khi nằm ở những vị trí khó quan sát (trong âm đạo, hậu môn, khoang miệng);
• Nguy cơ biến chứng: Nếu không được điều trị sớm, xoắn khuẩn sẽ xâm nhập sâu vào máu và các cơ quan nội tạng, gây giang mai giai đoạn 2 và giai đoạn muộn với hậu quả nghiêm trọng cho tim mạch, thần kinh và não bộ;
• Ảnh hưởng thai kỳ: Nếu người mẹ nhiễm giang mai ngay từ giai đoạn đầu thai kỳ, mầm bệnh có thể lây sang thai nhi, gây giang mai bẩm sinh, dị tật bẩm sinh hoặc thậm chí thai chết lưu.

Giang mai giai đoạn 1 tiềm ẩn nhiều mối nguy đối với sức khỏe 

Như vậy, giang mai giai đoạn 1 tuy chưa gây tổn thương nặng nề nhưng vẫn rất nguy hiểm do dễ lây truyền và có thể tiến triển âm thầm sang giai đoạn sau. 

3. Chẩn đoán và điều trị giang mai giai đoạn 1 như thế nào? 

Chẩn đoán giang mai giai đoạn 1 

Việc chẩn đoán giang mai giai đoạn 1 thường không dễ dàng vì triệu chứng ban đầu (săng giang mai) có thể tự biến mất trong vài tuần và dễ nhầm lẫn với vết loét do viêm nhiễm thông thường. Do đó, bác sĩ sẽ kết hợp khám lâm sàng và xét nghiệm chuyên khoa để xác định chính xác:

• Khám lâm sàng: Quan sát đặc điểm vết loét (hình tròn, bờ nhẵn, không đau, không mủ). Kiểm tra hạch bạch huyết gần vùng loét (thường sưng nhưng không đau);
• Xét nghiệm máu: Thường dùng các test huyết thanh như VDRL, RPR để phát hiện kháng thể kháng xoắn khuẩn;
• Xét nghiệm trực tiếp: Dùng kính hiển vi nền đen hoặc PCR để tìm xoắn khuẩn Treponema pallidum từ dịch vết loét;
• Xét nghiệm chẩn đoán xác định: Các test TPHA, FTA-ABS giúp xác định chắc chắn người bệnh có nhiễm giang mai hay không.

Việc chẩn đoán giang mai giai đoạn 1 đòi hỏi sự phối hợp của nhiều kỹ thuật 

Điều trị giang mai giai đoạn 1 

Việc điều trị chủ yếu dựa vào kháng sinh, trong đó penicillin vẫn là lựa chọn hàng đầu:

• Tiêm bắp penicillin G benzathine: Một liều duy nhất thường đủ để loại bỏ xoắn khuẩn ở giai đoạn sớm;
• Với bệnh nhân dị ứng penicillin, bác sĩ có thể thay thế bằng doxycycline, tetracycline hoặc ceftriaxone theo phác đồ phù hợp;
• Người bệnh cần tuân thủ tuyệt đối chỉ định về liều lượng, thời gian dùng thuốc và tái khám theo hẹn để theo dõi hiệu quả.

Bên cạnh đó, người bệnh cần lưu ý những điều quan trọng sau:

• Tạm dừng hoạt động tình dục cho đến khi nhận được kết luận khỏi bệnh từ bác sĩ để hạn chế lây lan;
• Khám và xét nghiệm cho bạn tình, bởi giang mai dễ lây truyền và có thể tái nhiễm nếu không điều trị đồng thời;
• Theo dõi định kỳ bằng xét nghiệm huyết thanh để đảm bảo xoắn khuẩn đã được loại bỏ hoàn toàn.

Như vậy, việc chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời giang mai giai đoạn 1 có thể giúp người bệnh khỏi hoàn toàn, không để lại di chứng nguy hiểm. Chủ động thăm khám ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ là chìa khóa quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng.

Người dân xuất hiện các triệu chứng bất thường nghi ngờ mắc giang mai nói riêng hoặc có nhu cầu thăm khám các bệnh lý truyền nhiễm nói chung vui lòng liên hệ tới Hệ thống Y tế MEDLATEC qua Tổng đài 1900 56 56 56 để được hỗ trợ kịp thời.