1. Nguồn gốc gây nên bệnh sốt xuất huyết

Virus Dengue là tác nhân chính gây nên bệnh sốt xuất huyết. Loại virus này lây truyền thông qua vật trung gian là loài muỗi vằn Aedes aegypti hay muỗi hổ châu Á Aedes albopictus. Con đường lây truyền của virus sốt xuất huyết là từ muỗi sang người và từ người sang muỗi qua vết đốt, lây từ người sang người qua hoạt động truyền máu mang mầm bệnh.

Muỗi vằn là vật trung gian truyền virus sốt xuất huyết cho con người

Có tất cả 4 chủng virus Dengue: DEN1, DEN2, DEN3 và DEN4. Đáng lo ngại là cả 4 chủng này đều đang lưu hành tại Việt Nam và những ai đã từng mắc sốt xuất huyết thì vẫn có thể bị  nhiễm lại chủng khác với mức độ nghiêm trọng hơn.

2.  Sốt xuất huyết triệu chứng biểu hiện như thế nào? 

Sốt xuất huyết triệu chứng được biểu hiện qua từng giai đoạn của bệnh. Cụ thể như sau:

Giai đoạn 1:

Ở thời kỳ còn đang ủ bệnh, virus sẽ âm thầm phát triển trong cơ thể người từ 3 - 6 ngày, đôi khi có thể là 15 ngày.

Giai đoạn 2:

Sang đến giai đoạn thứ 2 là sốt dengue, người bệnh sẽ có biểu hiện chung là cơn sốt xảy ra đột ngột, sốt cao, nhức đầu, mệt mỏi rũ rượi, đau cơ và đau hốc mắt. Có những trường hợp bị đau họng, đau vùng thượng vị, buồn nôn, nôn ói và kèm theo tiêu chảy.

Đối với trẻ em, sốt xuất huyết triệu chứng nổi trội là đau bụng và đau họng. Từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 8 kể từ khi bệnh khởi phát, trẻ sẽ có hiện tượng hạ sốt đi kèm triệu chứng xuất huyết nhẹ (có các nốt, chấm xuất huyết dưới da và chảy máu mũi). Các nốt sẩn nhiều hình thái khác nhau sẽ xuất hiện sau khi hạ sốt, có thể gây ngứa lan từ thân tới các chi, lên mặt, lòng bàn tay bàn chân. Nặng hơn là triệu chứng xuất huyết tiêu hóa và sốc.

Giai đoạn 3:

Thường thì ở giai đoạn sớm, người bệnh rất khó để phân biệt biểu hiện sốt thông thường với sốt xuất huyết dengue. Tuy nhiên khi bước vào giai đoạn hạ sốt (khoảng từ 2 - 5 ngày sau đó) thì một số người sẽ có các dấu hiệu nhiễm trùng, hạ tiểu cầu và cô đặc máu (hạ tiểu cầu sẽ xuất hiện trước biểu hiện cô đặc máu). Nguyên nhân dẫn tới cô đặc máu là do gia tăng tính thấm mao mạch làm một lượng lớn huyết tương bị thoát ra  ngoài khoang dịch kẽ.

Bệnh nhân có thể bị xuất huyết nhưng cũng có trường hợp thì không. Đối với những người có triệu chứng xuất huyết thường sẽ biểu hiện như xuất huyết dưới da (tự phát), hoặc xảy ra sau khi tiêm chích, chảy máu mũi, chảy máu chân răng, xuất huyết tiêu hóa. Nghiêm trọng hơn là tình trạng gan lớn và đau, giảm protein máu, tràn dịch màng phổi, bệnh lý não,... 

Các triệu chứng điển hình của sốt xuất huyết

Ở những người bị cả 2 triệu chứng là hạ tiểu cầu và cô đặc máu thì được xác định là đang bị sốt xuất huyết  dengue  với phân loại như sau:

• Cấp độ 1: hạ tiểu cầu + cô đặc máu nhưng không xuất huyết tự phát;

• Cấp độ 2: hạ tiểu cầu + cô đặc máu kèm xuất huyết tự phát;

• Cấp độ 3: hạ tiểu cầu + cô đặc máu, bất ổn định huyết động: huyết áp kẹp (huyết áp tâm thu - huyết áp tâm trương < 20 mm Hg), mạch lăn tăn, tinh thần lú lẫn, chân tay lạnh;

• Cấp độ 4: hạ tiểu cầu + cô đặc máu, phản ứng sốc: huyết áp - 0 mm Hg, không có mạch ngoại biên. Nếu điều trị kịp thời khỏi tình trạng sốc thì bệnh nhân sẽ mau chóng khỏi bệnh và ít khi để lại di chứng nghiêm trọng.

3. Sốt xuất huyết Dengue nguy hiểm như thế nào? 

Diễn tiến của sốt xuất huyết rất nhanh và vào mùa cao điểm dễ bùng phát trên diện rộng, nguy cơ tử vong cao nhất là trẻ nhỏ. Do đó nếu không phát hiện sớm và điều trị đúng cách, bệnh sẽ phát triển thành biến chứng nghiêm trọng như sau:

• Suy tim, suy thận: biến chứng xuất huyết nhiều và liên tục sẽ làm rối loạn hệ tuần hoàn, từ đó dẫn tới suy tim. Khi tim mất khả năng bơm máu, xuất hiện quá nhiều dịch huyết tương làm tràn và ứ đọng dịch gây ảnh hưởng nặng tới tim và hệ thống tuần hoàn, hệ quả là bệnh nhân bị xuất huyết cơ tim. Thêm vào đó, sự dư thừa huyết tương khiến thận phải vận hành hết công suất để đào thải bớt lượng dịch dư thừa qua nước tiểu. Sự quá tải này nhanh chóng gây suy thận cấp;

• Xuất huyết não: bệnh trở nặng làm sụt giảm số lượng tiểu cầu trong máu làm xuất huyết não, nguy cơ tử vong lúc này là rất cao;

• Sốc do mất nhiều máu: huyết tương thoát ra nhiều kèm theo cô đặc máu do sốt xuất huyết sẽ khiến người bệnh dễ bị sốc, càng khiến tình trạng xuất huyết trở nên nghiêm trọng hơn  như chảy máu cam, chảy máu nội tạng, chảy máu chân răng,...;

• Tràn dịch màng phổi: việc thoát huyết tương không chỉ làm ảnh  hưởng đến tim và thận mà còn lan tràn sang hệ hô hấp dẫn tới khó thở. Tình trạng này chính là nguyên nhân gây tràn dịch màng  phổi, viêm đường hô hấp, viêm và phù phổi cấp;

• Sảy thai hoặc sinh non: sốt xuất huyết đặc biệt nguy hiểm đối với phụ nữ mang thai vì bệnh đe dọa đến sức khỏe của cả mẹ và bé. Mẹ bầu bị sốt xuất huyết có thể bị tiền sản giật, gan thận bị tổn thương, khi chuyển dạ chảy nhiều máu kéo dài, sảy thai, thai lưu hoặc sinh non.

Diễn tiến của sốt xuất huyết rất nhanh và vào mùa cao điểm dễ bùng phát trên diện rộng, nguy cơ tử vong cao nhất là trẻ nhỏ

Vì những biến chứng do sốt xuất huyết gây nên có mức độ nghiêm trọng rất cao, có thể đe dọa đến tính mạng người bệnh nên nếu nghi ngờ bản thân đang bị sốt xuất huyết, hay trong gia đình có người đang mắc và nơi sinh sống đang có yếu tố dịch tễ thì cần theo dõi kỹ những biểu hiện mà mình  đang gặp phải, điều trị tại nhà theo hướng dẫn, dùng thuốc theo chỉ định  của bác sĩ và nhập viện khi tình trạng bệnh không thuyên giảm.

Trước tình hình dịch sốt xuất huyết đang hoành hành rộng rãi như hiện nay, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC đã và đang triển khai dịch vụ xét nghiệm phát hiện virus sốt xuất huyết và tiếp nhận điều trị cho những bệnh nhân thăm khám cũng như chuyển nặng tại bệnh viện. MEDLATEC là một trong những cơ sở y tế đi đầu trong lĩnh vực chẩn đoán, xét nghiệm bệnh, sở hữu Trung tâm Xét nghiệm đạt tiêu chuẩn CAP và ISO 15189:2012 hỗ trợ đưa ra kết quả chẩn đoán có độ chính xác cao.

Để được tư vấn chi tiết hơn hoặc đang có nhu cầu đặt lịch xét nghiệm tại nhà, quý khách hàng vui lòng liên hệ  tới Tổng đài 1900 56 56 56 của MEDLATEC.